Thẩm quyền công an xã tới đâu?

Công an xã Kỳ Tiến, huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh.

Trình bày tờ trình, Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quý Vương cho biết, trong điều kiện hiện nay khi tình hình đất nước đã có những thay đổi, trong khi đó các quy định của Pháp lệnh CAX về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức, hoạt động và chế độ, chính sách đối với CAX đã bộc lộ nhiều hạn chế, bất cập, chưa đáp ứng được yêu cầu bảo đảm an ninh, trật tự ở cơ sở trong tình hình mới. Vì vậy, cần xây dựng Luật CAX để bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất với các luật mới được ban hành.

Báo cáo thẩm tra do Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng- An ninh Võ Trọng Việt cho biết, đa số ý kiến tán thành với quy định của dự thảo Luật, xác định CAX là lực lượng vũ trang bán chuyên trách. Tuy nhiên đề nghị dự thảo Luật cần thể hiện rõ tính chất “vũ trang bán chuyên trách” của lực lượng CAX để thể hiện rõ địa vị pháp lý, chức năng, nhiệm vụ của CAX, bảo đảm phù hợp với quy định của Luật Công an nhân dân, Luật Cán bộ, công chức và Luật Tổ chức chính quyền địa phương.

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho rằng, CAX là lực lượng tiếp xúc với người dân nhiều nhất. Thẩm quyền lại liên quan đến nhiều luật trong đó có hoạt động liên quan đến công tác điều tra ban đầu, tuần tra kiểm soát giao thông. Đây đều là thẩm quyền quan trọng.

Hiện ngay trong Pháp lệnh CAX có nhiều quy định vượt so với Bộ luật Tố tụng hình sự. Trong khi đó trình độ đầu vào lại thấp nhất. “Theo Nghị định 73 trình độ đầu vào của trưởng CAX là người học xong THCS trở lên, có bằng hoặc có giấy chứng nhận đã học xong THCS, còn ở nơi vùng sâu, vùng xa, vùng ít người thì chỉ tốt nghiệp tiểu học cơ sở trở lên. Với chức năng, quyền hạn rất lớn trong đó có những quyền liên quan đến quyền con người. Với quy định về chức năng quyền hạn nếu cứ để trình độ đầu vào như thế thì khó mà đảm bảo chất lượng được”- bà Nga bày tỏ.

Cùng chung quan điểm, bày tỏ lo ngại khi Luật giao cho CAX 11 nhiệm vụ, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa. Giáo dục, Thanh niên, thiếu niên và nhi đồng Phan Thanh Bình cho rằng “như vậy là quá nặng trong khi trình độ còn hạn chế”. Theo ông Bình, người dân rất lo khi cứ có tí chức lại xảy ra quan liêu, có tí quyền là bắt đầu không công bằng với người dân.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng, CAX là lực lượng bán chuyên trách là phù hợp vì như vậy sẽ không tăng biên chế, đồng thời thể hiện đúng quan điểm không phân cấp cho địa phương trong các lĩnh vực quốc phòng, an ninh, và ngoại giao. “Chúng ta thử tưởng tượng hơn 11 nghìn xã thì bộ máy sẽ phình lên như thế nào? Đã là CAX thì phải sát với cơ sở”- Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý nhiệm vụ quyền hạn của CAX cần cân nhắc. Đây là lực lượng vũ trang bán chuyên trách, cần quy định nhiệm vụ thế nào cho phù hợp. “Ví dụ ngay điều 10 giao CAX nắm tình hình an ninh, trật tự, an toàn xã hội, tiếp nhận, phân loại, xử lý các vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật về an ninh, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn xã. Nắm địa bàn là đúng nhưng xử lý các vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật về an ninh vậy xã có làm được không?”- Chủ tịch Quốc hội bày tỏ.

Trước đó trong buổi sáng, UBTVQH đã cho ý kiến về dự án Luật Cảnh vệ. Trình bày tờ trình về dự án Luật Cảnh vệ, Thượng tướng Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an cho biết, sau 10 năm tổ chức thực hiện, nhìn chung việc triển khai Pháp lệnh về cảnh vệ đã đạt được những kết quả tích cực. Tuy nhiên văn bản quy phạm pháp luật cao nhất trong lĩnh vực cảnh vệ mới là pháp lệnh nên hiệu lực thi hành thấp, chưa tương xứng với vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của lực lượng Cảnh vệ trong tình hình hiện nay. Do đó theo Bộ trưởng Tô Lâm, việc nghiên cứu xây dựng Luật Cảnh vệ là cần thiết.

Bày tỏ quan điểm đồng tình, Báo cáo thẩm tra sơ bộ dự án Luật Cảnh vệ do Chủ nhiệm UB Quốc phòng và An ninh Võ Trọng Việt cho biết, về quy định đối tượng cảnh vệ nhiều ý kiến đề nghị giữ nguyên đối tượng cảnh vệ như quy định tại Pháp lệnh hiện hành vì cho rằng việc triển khai thực hiện công tác cảnh vệ đối với người giữ chức vụ, chức danh cấp cao của Đảng và Nhà nước trong thời gian qua là phù hợp, đáp ứng với yêu cầu, đòi hỏi của thực tiễn.