Trong báo cáo thường niên chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh năm 2022 (PCI) của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Đắk Nông đứng vị trí thứ 38/63 tỉnh. Đây là thành tích khả quan mà tỉnh này đạt được sau 18 lần bình xét của VCCI. Đáng chú ý hơn khi mà trong lần bình xét mới nhất này, chỉ số PCI của Đắk Nông tăng 14 bậc, từ vị trí 52 trong bảng xếp hạng năm 2021 lên vị trí 38.
Chỉ số PCI do VCCI thực hiện với sự hỗ trợ của Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tại Việt Nam, có sự tham gia của nhiều nhóm chuyên gia trong và ngoài nước. Chỉ số PCI được coi là “tập hợp tiếng nói” của cộng đồng doanh nghiệp dân doanh về môi trường kinh doanh tại các tỉnh, thành phố trong cả nước. Chỉ số PCI không nhằm phê phán địa phương nào tuy nhiên cũng là cơ sở để tìm hiểu và lý giải vì sao một số tỉnh/thành vượt lên các tỉnh, thành khác về phát triển kinh tế tư nhân, tạo việc làm và tăng trưởng kinh tế. Đây là nguồn thông tin tham khảo hữu ích cho lãnh đạo các tỉnh, thành phố nói riêng, cũng như các nhà hoạch định chính sách nói chung, có thể xác định những điểm nghẽn trong điều hành cũng như lựa chọn những giải pháp phù hợp để tiến hành những cải cách điều hành kinh tế một cách hiệu quả.
Trở lại với sự thăng hạng vượt bậc của Đắk Nông, có thể nói thành tích này là điểm rất đáng chú ý với một địa phương miền núi, xuất phát điểm “không bằng chị bằng em”. Cụ thể với 4 tỉnh Tây Nguyên thì thứ tự xếp hạng PCI 2022 như sau: Kon Tum (xếp thứ 37/63 tỉnh thành); Đắk Nông (thứ 38); Gia Lai (thứ 40); Đắk Lắk (thứ 60).
Đáng kể hơn khi so với xếp hạng của 4 tỉnh kể trên vào năm 2021, cụ thể: Kon Tum (xếp thứ 61/63 tỉnh thành); Đắk Nông (thứ 52); Gia Lai (thứ 26); Đắk Lắk (thứ 34).
Như vậy, trong 4 tỉnh Tây Nguyên thì 2 tỉnh thăng hạng là Kon Tum và Đắk Nông.
Bảng xếp hạng PCI 2022 cũng cho thấy nhiều địa phương lên hoặc xuống hạng. Đáng chú ý là 2 thành phố lớn nhất cả nước là Hà Nội (năm 2021: thứ 10/63 tỉnh thành cả nước. Năm 2022: thứ 20); TP Hồ Chí Minh (năm 2021: thứ 14. Năm 2022: thứ 27).
Như đã nói, chỉ số PCI do VCCI xếp hạng không nhằm phê phán địa phương nào, tuy nhiên có giá trị tham khảo hữu ích, nhất là với lãnh đạo địa phương.
Nói về việc thăng 14 bậc trong bảng xếp loại PCI của VCCI năm 2022 so với năm 2021, ông Ngô Thanh Danh - Bí thư Tỉnh ủy Đắk Nông trần tình: “Tôi luôn động viên các bạn cứ làm đi, chúng tôi luôn hỗ trợ các bạn. Ai cố tình làm sai vì cái riêng thì không được nhưng ai làm vì cái chung là khác, chứ nếu sợ trách nhiệm thì còn ai làm. Nếu sợ trách nhiệm thì Đắk Nông đã không có sự thăng hạng”. Ông Danh cũng bày tỏ, vui nhưng cũng rất lo vì giữ được thứ hạng, hay là còn tăng là điều không dễ vì một số tỉnh đang từ bậc thấp cũng nhảy lên tốp cao. Áp lực chính từ chỗ đó.
Trong xếp hạng PCI, VCCI nhấn mạnh về không gian cải cách nằm ở địa phương. Ông Danh cho rằng, khuyến nghị (hay là đánh giá) đó là đúng. Bản thân các lãnh đạo địa phương phải năng động, sáng tạo, phải am hiểu tình hình địa phương, phải biết chia sẻ khó khăn của doanh nghiệp thì mới tháo gỡ được.
Cũng như Đắk Nông, thời gian qua những tỉnh thành phát triển lên được chủ yếu nhờ cải thiện môi trường đầu tư và tiếp cận thân thiện với các doanh nghiệp, đón được “đại bàng” về địa phương mình. Không làm khó doanh nghiệp, không “đi đêm” với nhau mà minh bạch rõ ràng, tạo điều kiện để doanh nghiệp làm ăn. Chính quyền tỉnh phải nhận thức rõ rằng để cả Nhà nước, doanh nghiệp và người dân đều được hưởng lợi từ thành quả phát triển.
Là tỉnh nghèo, cách xa các trung tâm kinh tế lớn, nhưng việc Đắk Nông vươn lên trong bảng xếp hạng chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh năm 2022 (PCI) là điều rất cần tham khảo, hay nói rõ ra là cần phải học tập. Nhất là với các tỉnh thành vốn giàu có, thuận lợi nhiều đường, thì lại càng phải như vậy.