Sau một ngày nghe các báo cáo công tác nhiệm kỳ của Chủ tịch nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Quốc hội; Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao… hôm qua (23/3) các ĐBQH đã thảo luận tại tổ đóng góp ý kiến để làm rõ hơn những thành công, cũng như các tồn tại hạn chế. Mục tiêu là nhận diện chính xác, đánh giá khách quan, rút ra được những bài học kinh nghiệm để hoạt động của Quốc hội, của bộ máy nhà nước được tốt hơn, hiệu quả hơn.
Ảnh minh họa.
Nhìn chung không khí trong thảo luận tổ và bên hành lang nghị trường đều cho thấy một tinh thần rất đáng quý- ấy là tinh thần cởi mở; thẳng thắn, xây dựng và rất có trách nhiệm. Sự thẳng thắn, cởi mở, có trách nhiệm ấy không phải chỉ xuất hiện ở những người góp ý kiến mà còn thể hiện ở chính những bản báo cáo.
QH dành trọn một ngày để nghe 6 bản báo cáo công tác nhiệm kỳ của những cơ quan quan trọng nhất của đất nước, từ cơ quan lập pháp, cơ quan hành pháp đến cơ quan tư pháp. Các bản báo cáo đầy ắp thông tin ấy cũng đồng thời được chuyển tải trực tiếp đến các cử tri và nhân dân qua phiên truyền hình trực tiếp đủ thấy độ công khai, minh bạch để dân biết, dân bàn, dân kiểm tra cao đến đâu.
Cũng qua phiên truyền hình trực tiếp, cử tri và nhân dân không chỉ nắm được công việc đã và chưa làm được của các cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, những người đứng đầu như Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Quốc hội… mà quan trọng hơn là người dân cảm thấy mình đang trực tiếp tham gia vào quá trình giám sát hoạt động của cơ quan nhà nước, cán bộ lãnh đạo cấp cao của Nhà nước - điều đó có ý nghĩa vô cùng quan trọng, là minh chứng cho quá trình mở rộng dân chủ; cho quá trình tham gia xây dựng chính quyền của cử tri và nhân dân.
Chủ nhiệm Ủy ban Giám sát Tài chính quốc gia Vũ Viết Ngoạn (ĐBQH tỉnh Khánh Hòa) cho rằng, vị trí vai trò của Quốc hội nhiệm kỳ này được nâng lên một bước. Một bước ấy được thể hiện chính trong chất lượng hoạt động giám sát.
Còn với ĐBQH Đặng Thuần Phong (Bến Tre) thì, Báo cáo của Chính phủ đã thể hiện rõ sự cầu thị khi “công-tư” được đề cập rõ ràng. Và ĐB cũng không quên nhắc nhở QH là cần theo đuổi đến cùng kết luận giám sát của mình, bởi thực tế là nhiều vấn đề quan trọng vẫn chưa được ĐB chuyên tâm nhiều, sắp tới cần đầu tư cao hơn nữa. Phó Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai Trương Văn Vở thì thẳng thắn: Thực hiện sau giám sát tiến một bước rất rõ nhưng vẫn chưa quyết liệt, hiệu quả chưa cao, chưa đi đến cùng…
Nói đến những ưu điểm, điểm nổi bật của các báo cáo công tác nhiệm kỳ, nhiều ĐBQH đều bày tỏ sự đồng tình cao trong tự đánh giá của các cơ quan và những người đứng đầu các cơ quan ấy. Là bởi, người ta gần như không thấy bóng dáng của tư duy nhiệm kỳ; bóng dáng của việc chuyển quả bóng trách nhiệm sang cho người khác. Nó cho thấy, sự nhìn thẳng-nói thật là xu hướng rất rõ và rất đáng trân trọng.
Tuy nhiên, nói như vậy không có nghĩa là ĐB bước vào kỳ họp cuối với tâm lý “hoàng hôn nhiệm kỳ”. Vẫn còn đó sự đáu đáu, trăn trở và cả những thông điệp truy trách nhiệm. Nhiều ĐB mong muốn các báo cáo nhiệm kỳ làm rõ hơn là phòng chống tham nhũng vì tình hình tham nhũng thời gian qua rất nhức nhối nhưng các báo cáo, đặc biệt là báo cáo của Chính phủ nói chưa đầy đủ.
Phó Đoàn ĐBQH Hải Phòng Trần Ngọc Vinh nhấn mạnh sự “rất buồn”: Khi thấy Kiểm toán Nhà nước vào rất nhiều nơi nhưng không phát hiện được tham nhũng. Tham nhũng chỉ được phát hiện khi nội bộ mất đoàn kết, ăn chia không đều hoặc báo chí phanh phui. Chúng ta có một hệ thống đồ sộ thanh tra, kiểm toán... nhưng cũng chịu, bằng chứng là Vinalines, Vinashin...
Đó là cải cách hành chính còn chậm chưa đáp ứng được đòi hòi bức thiết của đời sống xã hội đặt ra. Trong góp ý tâm huyết của mình, ĐB Võ Thị Dung chỉ rõ: Lĩnh vực này nói trong báo cáo hoành tráng, nhưng thực tế ta vẫn thấy rõ nỗi khổ của người dân với thủ tục hành chính không hề giảm, tinh giản bộ máy thì giảm chỗ này phình chỗ kia…
Vẫn còn đó những nuối tiếc về những điều chưa làm được; những trăn trở, góp ý của cử tri và nhân dân chưa được tiếp nhận và tiếp thu đầy đủ. Vẫn còn những đạo luật vừa xây dựng xong đã bộc lộ những tồn tại, hạn chế chậm hoặc không đi vào cuộc sống buộc phải sửa…Tất cả đều được nhận diện, nhận diện từ chính những bản báo cáo được phát đi từ những lãnh đạo cao nhất của đất nước. Thẳng thắn, dám làm, dám chịu trách nhiệm... tinh thần ấy cần được tiếp bước trong tương lai.