Thời gian gần đây, trên địa bàn xã Yên Thọ, huyện Yên Định (Thanh Hoá) liên tục xảy ra hiện tượng sụt lún đất vườn, có hộ bị sụt cả nền nhà gây hoang mang trong nhân dân. Điều đáng nói, các hố sụt lún tập trung chủ yếu ở khu vực dân cư sống gần sông Mã, nơi đang có 2 đơn vị khai thác cát sỏi.
Cty TNHH Nhất Linh vẫn cho bơm hút cát bất chấp mệnh lệnh
của Sở Tài nguyên- Môi trường.
Người dân bất an
Nhân dân ở các thôn 6, 9, 10 và 12 thuộc xã xã Yên Thọ đều nằm dọc theo triền bờ hữu sông Mã vốn dĩ nhiều đời nay chưa từng gặp hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ này. Song mấy tháng gần đây, cứ mỗi sáng thức dậy, người dân ra thăm vườn lại thấy xuất hiện thêm hố sụt lún mới. Bà con cảm thấy vô cùng bất an trước hiện tượng lạ này. Họ lo sợ vì không thể chủ động được trong giấc ngủ khi đêm về, ngộ nhỡ xuất hiện đám sụt lớn kéo tuột cả ngôi nhà xuống lòng đất thì chưa biết tính mạng sẽ ra sao.
Gia đình ông Trịnh Đình Trinh- trú thôn 10, xã Yên Thọ cùng hàng trăm hộ dân khác trong địa phương đều đang sống trong cảnh thắc thỏm lo âu. Ông Trinh băn khoăn: “Từ đầu năm đến nay, hiện tượng sụt lún thành nhiều hố lớn ở trong vườn nhà tôi cũng như vườn các hộ liền kề liên tục xuất các hố sụt lún. Trong vườn là vậy, phía ngoài mép bờ hữu sông Mã thì bị sạt lở, chúng tôi đang sống trong sợ hãi. Có những hố sâu tới 2-3m, đường kính rộng hàng chục mét vuông. Việc sụt lún đấy khiến cây cối, hoa màu trong vườn bị chôn vùi xuống lòng đất, gây thiệt hại về mặt kinh tế”.
Nguy hiểm hơn, tại gia đình bà Trương Thị Bảo, ngoài những hố sâu xuất hiện trong vườn thì mới đây ngay cả trong bếp cũng xảy ra sụt, lún đất rất nguy hiểm. Trước sự việc trên, ông Hồ Xuân Bình - Chủ tịch UBND xã Yên Thọ xác nhận: Hiện tượng sụt, lún đất trong vườn nhà dân ở các thôn 6, 9, 10 và 12 là có thật. UBND xã Yên Thọ đã đi kiểm tra, các đoàn công tác của huyện, Sở TNMT Thanh Hóa cũng đã về kiểm tra.
“Chúng tôi thống kê, tại 4 thôn nêu trên, tổng có khoảng 300 hộ bị sụt lún nhiều hố đất ngay sát nhà. Chính quyền xã Yên Thọ đã gửi tới 4 tờ trình lên UBND huyện Yên Định đề nghị kiểm tra hiện tượng trên”- ông Bình nói.
Vẫn theo bà Trương Thị Bảo: Nhân dân đã nhiều lần kiến nghị tới các cấp chính quyền từ xã đến tỉnh, cơ quan chức năng có về kiểm tra nhưng hiện tượng sụt, lún đất vẫn chưa dừng lại. Trên sông Mã, đoạn qua địa bàn xã Yên Thọ vẫn diễn ra việc khai thác cát. Quá trình sinh sống, theo dõi, tôi cho rằng nguyên nhân của việc ngày càng nhiều hố sụt, lún sâu và rộng là do khai thác cát dưới đáy sông Mã. Từ đầu năm 2015 tới nay, các đơn vị khai thác cát rầm rộ. Cứ từ 4h sáng đến 20h tối, hàng chục thuyền khai thác cát ngay sát bờ sông gây ồn ào, sạt lở bờ bãi.
Do khai thác cát?
Từ phản ánh của nhân dân cũng như chính quyền xã Yên Thọ, Sở TNMT Thanh Hóa đã thành lập đoàn kiểm tra và đưa ra kết luận bước đầu. Cụ thể, tại văn bản 4827/STNMT-TNKS do ông Nguyễn Minh Châu - PGĐ Sở TNMT ký ngày 19/10/2015 đánh giá: Hiện tượng sụt lún tại thôn 6, 9, 10 và 12, xã Yên Thọ là do nhiều nguyên nhân gây ra như: Hoạt động kiến tạo địa chất, khí hậu, khai thác cát, khai thác nước ngầm, thay đổi dòng chảy của sông Mã… Sở TNMT giao cho Đoàn mỏ địa chất hoàn thiện báo cáo kết quả thăm dò, khảo sát, đánh giá nguyên nhân hiện tượng sụt lún làm cơ sở trình UBND tỉnh Thanh Hoá xử lý.
Bên cạnh đó, Sở TNMT Thanh Hóa cũng đã yêu cầu Cty TNHH Nhất Linh (Cty Nhất Linh), HTX Thành Công, hai đơn vị được giao mỏ khai thác cát dưới đáy sông Mã đoạn qua địa bàn xã Yên Thọ tạm dừng hoạt động hút cát.
Hai đơn vị này thực hiện việc đăng ký số lượng tàu thuyền, mỗi đơn vị được đăng ký tối đa 4 thuyền với công suất từ 25-30 m3, hoạt động trong thời gian từ 6h-18h hàng ngày. Song, theo phản ánh của người dân xã Yên Thọ thì thực tế Cty Nhất Linh không chấp hành mệnh lệnh của Sở TNMT, vẫn ngang nhiên sử dụng nhiều thuyền áp bờ sông Mã hút cát như thường lệ. Trong khi, các đơn vị đang ra sức bơm hút tài nguyên, tăng lợi nhuận thì người dân xã Yên Thọ tiếp tục sinh hoạt trong ranh giới mong manh giữa sự sống và cái chết.