Thanh Hoá: Cảng cá bồi lắng, hạ tầng xuống cấp

Tàu thuyền gặp khó

Trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa hiện có 3 cảng cá lớn gồm: Hòa Lộc (xã Hoa Lộc), Lạch Hới (phường Sầm Sơn) và Lạch Bạng (phường Hải Bình và Tĩnh Gia). Đây là điểm đến quen thuộc của hàng nghìn lượt tàu cá mỗi năm, nơi diễn ra hoạt động cập bến, vận chuyển thủy hải sản, tiếp nhiên liệu và tránh trú bão. Tuy nhiên, do hạ tầng xuống cấp, cộng với tình trạng bồi lắng nghiêm trọng khiến quá trình ra khơi, cập bến và tiêu thụ hải sản của ngư dân tại 3 cảng cá này ngày càng gặp nhiều khó khăn.

Cảng cá Lạch Hới, một trong những cảng quan trọng nhất của tỉnh Thanh Hóa được đưa vào sử dụng từ năm 2016 với công suất bốc xếp khoảng 400 tấn thủy sản/ngày. Ngoài ra, cảng còn được đầu tư âu tránh trú bão rộng hơn 40ha, đủ sức chứa khoảng 700 tàu thuyền. Tuy nhiên, sau nhiều năm hoạt động, các công trình tại cảng bắt đầu xuống cấp, nhiều hạng mục trở nên lạc hậu, không đáp ứng được yêu cầu thực tế.

Không chỉ vậy, điều đáng lo ngại hơn là tình trạng bồi lắng diễn ra tại cửa lạch, lòng âu tránh trú bão và khu vực trước cầu cảng. Do không được nạo vét thường xuyên, đã khiến đáy cảng ngày càng bị bồi lấp, luồng lạch ngày càng hẹp, độ sâu không bảo đảm cho tàu lớn ra vào. Mỗi lần cập cảng, nhiều chủ tàu phải “canh con nước”, chờ thủy triều lên mới có thể vào cầu cảng.

Ông Đỗ Minh Hiếu (trú khu phố Toàn Thắng, phường Sầm Sơn - chủ tàu cá TH-92968TS công suất 500CV) cho biết, việc neo đậu tại cảng Lạch Hới hiện nay rất khó khăn do khu vực trước cầu cảng bị bồi lắng nghiêm trọng. Nhiều lần ông phải neo tàu cách cầu cảng tới 20m, không thể cập bến trực tiếp. Trong khoảng 3 tháng mùa mưa, tàu có thể vào cảng nhờ mực nước dâng cao, nhưng phần còn lại của năm, gần như tàu không thể tiếp cận được cầu cảng.

“Chúng tôi thường xuyên phải neo đậu từ xa, rồi thuê thuyền nhỏ trung chuyển hải sản vào bờ. Mỗi lần như vậy, mất thêm từ 500.000 - 1.000.000 đồng tiền công. Đó là chưa kể, bản thân các thuyền viên cảm thấy mệt mỏi và mất thêm thời gian cho mỗi chuyến đi và về” - ông Hiếu nói.

Tại cảng cá Hòa Lộc, tình trạng hạ tầng xuống cấp và luồng lạch bị bồi lắng cũng đã kéo dài nhiều năm. Song, đến nay, vấn đề vẫn chưa được khắc phục. Nhiều chủ tàu cho biết, vào mùa khô hoặc khi thủy triều xuống, đáy cảng hiện rõ lớp bùn dày, tàu có công suất lớn gần như không thể vào cảng mà phải neo đậu xa bờ, tự xoay xở bốc dỡ hàng hóa, rất mất thời gian và nguy hiểm.

Chờ được nâng cấp

Cảng cá Lạch Bạng được xây dựng từ năm 2003, là cảng có sớm nhất ở tỉnh Thanh Hóa. Hiện nay, chiều dài cầu cảng lên tới gần 1km, có công suất bốc dỡ lên tới 80.000 tấn/năm. Sau lần được nạo vét vào năm 2012, tới nay, cảng đã bị bồi lắng trở lại do cát biển và đá ngầm chắn luồng, khiến tàu công suất lớn không thể ra vào.

Nhiều chủ tàu và ngư dân cho biết, những lúc triều cường, các tàu thuyền phải nổ máy suốt nhiều giờ mới có thể cập được bến. Khi bốc dỡ hàng, các tàu lớn phải thuê tàu nhỏ trung chuyển, khiến chất lượng hàng bị giảm sút và đội giá thành.

Trao đổi với phóng viên Báo Đại đoàn kết, ông Lê Văn Thăng - Giám đốc Ban quản lý Cảng cá Thanh Hóa cho biết: Đối với cảng cá Lạch Bạng, năm 2022, UBND tỉnh Thanh Hóa đã có công văn đề xuất Bộ Giao thông vận tải thực hiện nạo vét, khơi thông luồng lạch. Đến tháng 9/2023, dự án nạo vét và thanh thải đá ngầm được phê duyệt với tổng mức đầu tư 69,8 tỷ đồng, đến nay, đang tiến hành triển khai.

“Việc nạo vét mới diễn ra được khoảng 3 tháng, song song với đó là nâng cấp cảng Lạch Bạng. Khi hoàn thành, cầu cảng ở phía Tĩnh Gia và Hải Bình sẽ rộng gấp đôi cảng cũ, đồng thời, việc di chuyển của các tàu thuyền cũng sẽ dễ dàng hơn” - ông Thăng nói.

Đối với cảng cá Hòa Lộc, theo ông Thăng, ngày 4/8, UBND tỉnh đã ban hành quyết định số 2659/QĐ-UBND, phê duyệt dự án phát triển thủy sản bền vững tỉnh Thanh Hóa, trong đó, có dự án nâng cấp cảng cá Hòa Lộc với các hạng mục như xây bến, nạo vét luồng, làm mái che, kè, đường giao thông, hệ thống cấp thoát nước, xử lý nước thải, điện chiếu sáng, phòng cháy chữa cháy và nhà vệ sinh công cộng... Còn cảng cá Lạch Hới, ông Thăng cho biết, cũng đã có chủ trương nâng cấp, nạo vét luồng lạch, khu vực trước cầu cảng của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, hiện còn chờ phê duyệt vốn, có thể triển khai trong cuối năm 2025.

“Việc hạ tầng xuống cấp và luồng lạch bị bồi lắng khiến lượng tàu thuyền ra vào các cảng cá giảm sút, từ đó, các khoản phí như neo đậu, bốc dỡ, vệ sinh... cũng giảm đáng kể, ảnh hưởng đến hoạt động của ban quản lý cảng cá. Thời điểm cuối năm, nếu các dự án nạo vét chưa được triển khai, một số luồng lạch bị bồi lắng sẽ khiến tàu thuyền ra vào cầu cảng, khu vực tránh trú bão có nguy cơ gặp sự cố” - ông Thăng nói.