Thanh tra vòi tiền doanh nghiệp như thế nào?

Thanh tra cả đơn vị không thuộc diện thanh tra để vòi vĩnh

Theo Cơ quan điều tra, Nguyễn Thị Kim Anh (Phó trưởng phòng Phòng chống tham nhũng Thanh tra Bộ Xây dựng) là Trưởng đoàn Thanh tra của Bộ Xây dựng trong quá trình thanh tra tại Vĩnh Phúc.

Vì động cơ vụ lợi, mặc dù biết rõ UBND các xã, thị trấn thuộc huyện Vĩnh Tường không phải là đối tượng thanh tra và không được thanh tra đối với các dự án, công trình xây dựng do cấp xã làm chủ đầu tư, nhưng khi làm quyết định thanh tra, Kim Anh không nói rõ đối tượng thanh tra mà chỉ nêu chung chung về nội dung phạm vi thanh tra, nhằm mục đích che giấu việc thanh tra vượt thẩm quyền, phạm vi để thanh tra trực tiếp đến các dự án, công trình xây dựng do UBND 29/29 xã, thị trấn thuộc huyện Vĩnh Tường làm chủ đầu tư.

Với vai trò chủ mưu, Kim Anh đã phân công nhiệm vụ cho từng thành viên cùng bàn bạc, tham gia thực hiện, yêu cầu 29/29 xã, thị trấn cung cấp hồ sơ dự án, để kiểm tra tràn lan, trong đó có nhiều công trình đã được thanh tra, kiểm toán trước đó.

Đoàn Thanh tra do Kim Anh làm trưởng đoàn đã yêu cầu các chủ đầu tư cung cấp 16 đồ án quy hoạch, 31 hồ sơ cấp phép xây dựng, 167 dự án công trình.

Đối với việc kiểm tra hồ sơ pháp lý, điều kiện năng lực của các đơn vị tư vấn trong thực hiện các công trình, các lỗi vi phạm đưa vào dự thảo hầu hết giống như nhau, nhiều lỗi không có cơ sở; kèm theo đó là kiến nghị, yêu cầu xử lý rất nặng, như thu hồi toàn bộ số tiền theo hợp đồng đã thanh toán cho các đơn vị tư vấn, xử phạt vi phạm hành chính, đình chỉ hoạt động từ 6-12 tháng.

Lo sợ bị xử lý nặng như nội dung dự thảo biên bản, một số doanh nghiệp đã đến gặp Đoàn Thanh tra đề nghị bổ sung hồ sơ, giải trình các lỗi vi phạm, nhưng không được chấp nhận. Kim Anh cùng Đặng Hải Anh (chuyên viên Phòng Thanh tra xây dựng 2, thanh tra Bộ Xây dựng) đưa ra nhiều lý do gây khó dễ, dọa nạt nếu không thừa nhận vi phạm sẽ yêu cầu về Hà Nội giải trình.

2 vị cán bộ thanh tra xây dựng này cũng không quên nói với một số chủ đầu tư, nhà thầu rằng muốn được giảm nhẹ, bỏ qua lỗi trong dự thảo trong biên bản làm việc thì phải “đút” tiền cho Đoàn Thanh tra. Kim Anh đã gặp riêng với Hải Anh, Nguyễn Thị Thùy Linh (thành viên đoàn thanh tra) thống nhất việc thu tiền, ăn chia số tiền thu được từ các đơn vị, doanh nghiệp bị kiểm tra.

Tháng 4/2019, sau buổi công bố quyết định thanh tra tại huyện Vĩnh Tường, Kim Anh gặp Hải Anh bàn bạc, thống nhất nếu phát hiện sai phạm, doanh nghiệp đến giải trình, xin giảm nhẹ, bỏ lỗi vi phạm thì Hải Anh tự quyết định số tiền phải nộp theo tỉ lệ % trên giá trị hợp đồng, báo cáo lại cho Kim Anh biết.

Theo thỏa thuận, Hải Anh được chia 1/3 trên tổng số tiền thu được, 2/3 còn lại thì Kim Anh hưởng 1/2, số còn lại để chi phí chung cho Đoàn Thanh tra.

Tương tự, Thùy Linh cũng được chia 1/3 số tiền thu được từ các đơn vị đến xin giảm nhẹ, bỏ lỗi khỏi dự thảo biên bản. Đến cuối tháng 5/2019, Kim Anh bắt đầu chia tiền cho Thùy Linh.

Với những đơn vị do Kim Anh kiểm tra, Kim Anh tự đặt ra mức thu là 5% đối với các nhà thầu tư vấn, 0,15% đối với các nhà thầu thi công. Kim Anh được hưởng 1/2 trên tổng số tiền thu được, số còn lại để chi phí chung cho đoàn. Việc thu tiền của các đơn vị do Kim Anh, Hải Anh thực hiện. Hải Anh thu tiền các đơn vị do mình kiểm tra, tự kiểm điếm, giữ lại 1/3 trên tổng số tiền, 2/3 còn lại đưa cho Kim Anh. Những trường hợp không thương lượng được với đại diện đơn vị bị thanh tra về số tiền thì Hải Anh đưa lên gặp Kim Anh để quyết định thu tiền, sau đó ăn chia theo tỉ lệ nói trên.

Sau khi nhận tiền của các đơn vị, Kim Anh, Hải Anh liền xóa tên công ty, công trình, số tiền hợp đồng để không đưa vào biên bản làm việc.

Cơ quan điều tra xác định, với thủ đoạn tinh vi này, từ cuối tháng 5 đến đầu tháng 6/2019, Kim Anh, Hải Anh thu tiền, chiếm đoạt, thu lợi bất chính là hơn 2 tỉ đồng từ hoạt động thanh tra tại huyện Vĩnh Tường. Trong đó, Trưởng đoàn Thanh tra Nguyễn Thị Kim Anh đút túi riêng hơn 1 tỷ đồng.

Trả giá

Ngày 12/6/2019, Kim Anh và bộ sậu bị cơ quan công an bắt quả tang hành vi nhận Hối lộ tại nơi làm việc của Đoàn Thanh tra tại trụ sở UBND huyện Vĩnh Tường.

Sau khi làm rõ hành vi phạm tội của các cán bộ thanh tra trên, Công an tỉnh Vĩnh Phúc đã chuyển kết luận sang VKSD cùng cấp đề nghị truy tố 4 bị can gồm: Nguyễn Thị Kim Anh (Phó trưởng phòng Phòng chống tham nhũng Thanh tra Bộ Xây dựng), Nguyễn Thị Kim Liên (cán bộ Phòng Thanh tra xây dựng 3), Đặng Hải Anh (chuyên viên Phòng Thanh tra xây dựng 2) và Nguyễn Thị Thùy Linh (thành viên Đoàn Thanh tra).

Cơ quan điều tra cũng xác định, ông Nguyễn Ngọc Tuấn, Chánh thanh tra Bộ Xây dựng là người trực tiếp duyệt, ký quyết định thanh tra, quyết định giám sát hoạt động đoàn thanh tra. Ông Tuấn ký quyết định thanh tra số 100 do Nguyễn Thị Kim Anh trực tiếp trình ký không nêu cụ thể đối tượng thanh tra. Lỗi này là thiếu sót của Nguyễn Thị Kim Anh nên không đủ căn cứ xem xét, xử lý về hành vi thiếu trách nhiệm đối với ông Tuấn.

Về xác định trách nhiệm của Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng, Cơ quan điều tra cho rằng, việc bắt quả tang Đoàn Thanh tra Bộ Xây dựng nhận tiền diễn ra trong thời gian đang thanh tra, chưa có báo cáo kết quả thanh tra và dự thảo kết luận thanh tra. Bên cạnh đó, không chứng minh được ông Tuấn có chỉ đạo gì đối với Đoàn Thanh tra về việc thanh tra không đúng đối tượng, thu tiền của các đơn vị bị thanh tra hoặc thông đồng, thỏa thuận ăn chia số tiền mà Nguyễn Thị Kim Anh và đồng phạm nhận của chủ doanh nghiệp. Do vậy, hành vi của ông Tuấn không cấu thành tội phạm.

Vì các lý do nêu trên, Công an tỉnh Vĩnh Phúc kiến nghị Bộ Xây dựng xem xét, xử lý trách nhiệm đối với ông Nguyễn Ngọc Tuấn, Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng trong việc ký duyệt quyết định thanh tra số 100 và trách nhiệm của người ra quyết định thanh tra khi để cán bộ đoàn thanh tra vi phạm pháp luật hình sự.