Thí điểm thị trường tài sản mã hóa: Hạn chế lừa đảo
Thị trường tài sản mã hóa ở Việt Nam được đánh giá là lĩnh vực giàu tiềm năng. Để vận hành minh bạch, an toàn và hiệu quả trong giai đoạn thí điểm, các chuyên gia khuyến nghị cần thực hiện nhiều giải pháp.
Sáng 6/11, báo Tiền Phong phối hợp cùng Uỷ ban chứng khoán Nhà nước tổ chức tọa đàm “Tài sản mã hóa: Từ vùng xám đến thí điểm – Giải pháp đảm bảo minh bạch, an toàn, hiệu quả”.
Hơn 1.500 kênh và hội nhóm hoạt động liên quan đến tiền ảo, tiền mã hoá
Theo số liệu của Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an), từ đầu năm 2025 đến nay, lực lượng chức năng đã phát hiện gần 1.500 vụ lừa đảo qua mạng, gây thiệt hại hơn 1.660 tỷ đồng. Riêng các hoạt động liên quan đến giao dịch tiền ảo, tiền mã hóa đã xuất hiện hơn 1.500 kênh và hội nhóm.
Việc Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam được xem là bước ngoặt trong cấu trúc thị trường vốn, khi tài sản mã hóa có thể trở thành kênh huy động và phân bổ vốn hợp pháp, minh bạch.
Ngay sau khi nghị quyết được ban hành, Bộ Tài chính đã xây dựng kế hoạch triển khai chi tiết, trong đó có quy trình tiếp nhận, xử lý hồ sơ và giám sát thị trường tài sản mã hóa. Các quy định về thuế và kế toán đối với loại tài sản này cũng đang được xây dựng, áp dụng cho cả đơn vị cung cấp dịch vụ, tổ chức phát hành và nhà đầu tư.
Chuyên gia kinh tế, Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu nhận định, Việt Nam đang bước vào giai đoạn mới của kinh tế số, trong đó tài sản số và công nghệ blockchain trở thành động lực tăng trưởng quan trọng.
Việc mã hóa tài sản, đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản, được kỳ vọng tạo ra kênh huy động vốn hiệu quả, giảm sự phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng. Khi dự án hoàn thiện và có pháp lý rõ ràng, chủ đầu tư có thể phát hành tài sản số ra công chúng để thu hút nguồn vốn thay vì chỉ vay vốn trung và dài hạn từ ngân hàng. Cơ chế này mang lại lợi ích cho nhiều bên: Ngân hàng giảm rủi ro thanh khoản, doanh nghiệp chủ động hơn trong quản lý dòng vốn, còn nhà đầu tư có thêm kênh sinh lời mới.
“Việc công nhận tài sản mã hóa sẽ tạo cơ hội thu hút nguồn vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam. Trong đó, bất động sản - lĩnh vực có giá trị lớn và sức hấp dẫn cao - có thể trở thành kênh đột phá trong giai đoạn đầu. Đồng thời, việc xây dựng sàn giao dịch tài sản mã hóa sẽ góp phần thúc đẩy công nghệ tài chính, nâng cao năng lực an ninh mạng và quản trị rủi ro trong hệ thống ngân hàng, tài chính”, vị chuyên gia này nói.
Chính sách thuế linh hoạt
Theo Tiến sĩ Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng BIDV, việc đưa tài sản mã hóa vào khuôn khổ pháp lý được kỳ vọng mang lại ba lợi ích. Đó là tận dụng lợi thế công nghệ, giúp Việt Nam trở thành quốc gia tiên phong về công nghệ tài chính (Fintech), đồng thời thúc đẩy đổi mới và phát triển các nền tảng giao dịch trong nước. Mở ra kênh huy động vốn mới thông qua mô hình “tokenization” – tức chia nhỏ các tài sản có giá trị lớn (như bất động sản, tác phẩm nghệ thuật, bản quyền…) thành hàng triệu phần nhỏ có thể giao dịch. Nhờ đó, hàng triệu nhà đầu tư nhỏ lẻ có thể tham gia thị trường, tạo nên kênh đầu tư hấp dẫn và minh bạch hơn.
Bên cạnh đó, tài sản mã hóa còn giúp Việt Nam tăng cường hội nhập tài chính toàn cầu, tạo nền tảng tham gia mạng lưới tài chính số quốc tế và hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm tài chính khu vực. Trong giai đoạn đầu, việc thí điểm tại Đà Nẵng – địa bàn có quy mô phù hợp và hạ tầng công nghệ phát triển sẽ giúp kiểm soát rủi ro, đảm bảo quá trình thử nghiệm an toàn, hiệu quả.
Để Nghị quyết 05/NQ-CP phát huy hiệu quả, chuyên gia Cấn Văn Lực cho rằng cần triển khai đồng bộ một số nhóm giải pháp. Cụ thể, phân loại tài sản mã hóa (xây dựng hệ thống phân loại chi tiết theo chuẩn quốc tế để áp dụng quản lý phù hợp với từng loại tài sản); chính sách thuế linh hoạt (thuế nên được tính theo mức độ rủi ro - tài sản rủi ro cao chịu thuế cao hơn, tài sản được khuyến khích đầu tư sẽ được giảm thuế); đẩy mạnh giáo dục (sớm đưa kiến thức về tài chính và tài sản số vào chương trình học phổ thông, đại học); đặc biệt chú trọng đến hạ tầng số, hệ thống thông tin dữ liệu và xây dựng cơ chế bảo vệ nhà đầu tư.
“Nếu được triển khai hiệu quả, tài sản mã hóa sẽ trở thành đòn bẩy quan trọng, giúp Việt Nam tận dụng lợi thế công nghệ, thu hút nguồn vốn toàn cầu và khẳng định vị thế trên bản đồ tài chính quốc tế”, Tiến sĩ Cấn Văn Lực nhấn mạnh.
