Thi tốt nghiệp THPT trên máy tính: Cần tính toán kỹ lưỡng

Từng bước thay đổi cách thức tổ chức thi

Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 là kỳ thi đầu tiên áp dụng hoàn toàn theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018.

Kỳ thi được ghi nhận là bước cải tiến rõ nét trong đánh giá năng lực học sinh, cung cấp dữ liệu tuyển sinh đại học đáng tin cậy và giúp các địa phương định hướng lại chính sách giáo dục. Phổ điểm năm nay thể hiện rõ tính phân hóa, đề thi đi sát năng lực và khơi mở tư duy thay vì kiểm tra trí nhớ – dấu hiệu của một kỳ thi đang tiệm cận chuẩn hiện đại.

Kỳ thi năm nay cũng có nhiều bước chuyển đáng kể về mặt kỹ thuật. Đặc biệt là việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong các khâu: đăng ký dự thi, xét tuyển, chấm thi.

Trên nền tảng đó, Bộ Giáo dục và đào tạo (GDĐT) đang chuẩn bị cho một giai đoạn đổi mới tiếp theo là thí điểm tổ chức thi tốt nghiệp THPT trên máy tính. Đây cũng là chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Hội nghị toàn quốc về công tác tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025.

Theo lộ trình, Bộ GDĐT sẽ ban hành đề án thí điểm kỳ thi tốt nghiệp THPT trên máy tính trong năm 2025. Việc tổ chức thi theo hình thức này dự kiến bắt đầu từ năm 2027 tại các địa phương có đủ điều kiện.

Việc tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT trên máy tính là một bước đi tất yếu, phù hợp với xu thế chuyển đổi số trong giáo dục. Hiện cũng có một số kỳ thi riêng của các cơ sở giáo dục đại học cũng thực hiện hình thức thi này.

Tại một số trường THPT trên địa bàn thành phố Hà Nội cũng đã triển khai thi trên máy tính. Trong kỳ kiểm tra đánh giá năng lực vào lớp 6 vừa qua của Trường THCS&THPT Lương Thế Vinh, gần 4.000 học sinh dự thi trên máy tính thông qua phần mềm LTV Exam do nhà trường triển khai nội bộ.

Theo bà Văn Thùy Dương - Phó Hiệu trưởng nhà trường, việc chuyển sang hình thức làm bài trên máy tính được nhà trường thực hiện chặt chẽ nhằm tăng tính đồng bộ trong tổ chức, hỗ trợ công tác chấm điểm khách quan hơn và tạo điều kiện để học sinh làm quen với hình thức kiểm tra ứng dụng công nghệ vốn ngày càng phổ biến trong giáo dục phổ thông hiện nay. Sau khi nộp bài, thí sinh có thể xem ngay kết quả trên hệ thống.

Điều này cho thấy, việc tổ chức thi trên máy tính không còn là điều xa vời, mà trở thành xu hướng tất yếu được nhiều chuyên gia ủng hộ vì nhiều lợi ích, như: tiết kiệm giấy, giảm nhân lực coi thi - chấm thi, hạn chế gian lận...

Bảo đảm kỳ thi được triển khai nghiêm túc, minh bạch

Theo đánh giá của ông Lâm Triều Nghi - Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Thượng Hiền (TPHCM), nếu triển khai thí điểm ở các đô thị lớn như TPHCM, Hà Nội thì hoàn toàn khả thi. Tuy nhiên, nếu triển khai toàn quốc thì cần có lộ trình kỹ càng, bởi nhiều trường ở các tỉnh còn hạn chế về thiết bị và đường truyền.

Về vấn đề này, trao đổi với phóng viên, đại biểu Quốc hội Nguyễn Việt Nga đánh giá, việc tổ chức thi trực tuyến là xu hướng tất yếu trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn thế giới. Nhiều quốc gia và cơ sở đào tạo tại Việt Nam đã áp dụng hình thức thi trực tuyến một cách hiệu quả.

Tuy nhiên, để triển khai phương thức này, đặc biệt là với kỳ thi quan trọng như tốt nghiệp THPT, bà Nga cho rằng, cần cân nhắc kỹ lưỡng một số yếu tố then chốt.

Trước hết là hạ tầng công nghệ thông tin. Nếu không đảm bảo được hệ thống hạ tầng ổn định và thông suốt thì việc tổ chức kỳ thi trực tuyến sẽ rất khó thành công. Theo bà Nga, hiện nay, ngay cả Cổng dịch vụ công quốc gia vẫn thường xuyên xảy ra tình trạng nghẽn mạng. Điều này cho thấy dù hạ tầng đã được đầu tư, nhưng vẫn chưa đủ mạnh để vận hành trơn tru trên diện rộng.

Thứ hai là vấn đề bảo mật và đảm bảo tính trung thực trong thi cử. Một kỳ thi trực tuyến chỉ có thể được coi là thành công khi nó đảm bảo được sự công bằng, khách quan và an toàn thông tin cho tất cả thí sinh.

“Dù hiện nay một số cơ sở đào tạo đã tổ chức thi trực tuyến nhưng quy mô nhỏ hơn so với kỳ thi quốc gia như tốt nghiệp THPT. Trước khi thực hiện, việc tổ chức thi tốt nghiệp THPT trên máy tính cần tổ chức thí điểm. Việc rà soát kỹ lưỡng các điều kiện tổ chức và thực hiện thí điểm là vô cùng cần thiết. Chỉ khi đã có đủ kinh nghiệm thực tiễn mới nên triển khai trên diện rộng, nhằm bảo đảm một kỳ thi nghiêm túc, văn minh và chính xác”, đại biểu Quốc hội Nguyễn Việt Nga nêu quan điểm.