Thị trường tài chính sôi động

Vốn quốc tế đổ vào mạnh

TS Phan Hoài Nam - Tổng Giám đốc W&A Consulting & Law Firm, Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) cho rằng, sự tham gia ngày càng nhiều của các nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt từ Hồng Kông (Trung Quốc) và Hàn Quốc, sẽ tạo thêm nguồn lực tài chính cho doanh nghiệp (DN) Việt. Ông Nam cũng nhấn mạnh, Nghị quyết 68 là chính sách chiến lược, hỗ trợ lớn cho DN tư nhân, trong đó có quỹ đầu tư tư nhân và quỹ đầu tư mạo hiểm. “Giai đoạn tới, cần xem các quỹ như đối tác chiến lược chứ không chỉ là giao dịch tài chính đơn thuần” - ông Nam nói.

Bà Mã Thanh Loan – CEO Auxesia Holdings, Phó Chủ tịch Thường trực Câu lạc bộ DN Tư vấn TPHCM khẳng định, khoảng năm 2022 trở về trước, thị trường tài chính không thật sự sôi động, nhưng từ năm 2022 đến nay, thị trường này tăng trưởng nhanh và phát triển khá mạnh, khuyến khích DN hướng tới vốn xanh và phát triển bền vững. “Một số tập đoàn lớn như Vingroup, Masan, Techcombank đã huy động hàng trăm triệu đến hàng tỉ USD từ các tổ chức vốn quốc tế” - bà Loan nói, đồng thời lưu ý thêm, hiện nay, nhà đầu tư cá nhân trên thị trường Việt Nam hiện chiếm tỷ lệ lớn.

Nói về tiềm năng của thị trường vốn cho DN, ông Hoàng Anh Tuấn - Giám đốc quan hệ Khách hàng tại Công ty Cổ phần Chứng khoán MB (MBS) đã đưa ra nhiều thông tin và trao đổi về hình thức huy động vốn, thông qua kênh chứng khoán. Ông Hoàng Anh Tuấn khẳng định, nhiều DN Việt Nam đang quan tâm đến huy động vốn từ thị trường này thông qua phát hành cổ phiếu và trái phiếu. Lý giải cho xu hướng này, ông Tuấn cho rằng, để đáp ứng nhu cầu mở rộng sản xuất, đầu tư công nghệ, hay thâm nhập thị trường mới, các DN cần một lượng vốn lớn hơn, mà các kênh vay truyền thống sẽ khó đáp ứng. “Hơn nữa, việc nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ thị trường “cận biên” lên thị trường “mới nổi” là một chủ đề nóng, được kỳ vọng sẽ diễn ra trong tháng 9 tới. Quá trình này hứa hẹn sẽ mang lại những tác động tích cực như thu hút dòng vốn quốc tế lớn, gia tăng tính thanh khoản của thị trường và giúp DN tiếp cận vốn từ nhà đầu tư nước ngoài với chi phí thấp hơn” - ông Tuấn nói.

Nhiều dư địa bứt phá nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro

Theo đánh giá chung, thị trường vốn Việt Nam đã có sự phát triển mạnh cả về quy mô và chất lượng, tuy nhiên, nếu so sánh với các thị trường khác trong khu vực như Trung Quốc, Ấn Độ hay Singapore thì thị trường Việt Nam vẫn còn nhiều dư địa để bứt phá. Với các yếu tố thuận lợi về kinh tế vĩ mô, cải thiện môi trường pháp lý và nhu cầu vốn cao, thị trường tài chính Việt Nam được dự báo sẽ tiếp tục sôi động, đồng thời là điểm đến hấp dẫn của các quỹ đầu tư và tổ chức tín dụng quốc tế trong những năm tới. TS Tạ Thanh Bình - Thành viên Hội đồng Thành viên và Tổng Giám đốc Tổng Công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán Việt Nam (VSDC) thông tin, DN hiện nay có thể huy động vốn từ nhiều nguồn khác nhau, như nguồn vốn tín dụng từ ngân hàng, từ tổ chức tài chính, huy động vốn qua kênh chứng khoán, từ quỹ đầu tư trong, ngoài nước… Sự phát triển của thị trường chứng khoán và xu hướng hội nhập tài chính quốc tế mở ra nhiều cơ hội tiếp cận nguồn vốn quy mô lớn, chi phí hợp lý hơn, nhất là đối với các DN có năng lực quản trị tốt và chiến lược phát triển rõ ràng. Tuy nhiên, việc tiếp cận nguồn vốn chất lượng vẫn không dễ dàng đối với DN vừa và nhỏ.

Ngoài khó khăn tiếp cận dòng vốn chất lượng, một vấn đề khác cũng được các chuyên gia quan tâm, đó là khi thị trường tài chính phát triển mạnh cũng sẽ đối mặt với nhiều tranh chấp phức tạp. Ông Châu Việt Bắc - Phó Tổng Thư ký, Phó Giám đốc VIAC khẳng định, không ít những tranh chấp xảy ra khi DN tìm đến các nguồn vốn khác nhau. Do đó, DN cần luật sư tư vấn tài chính và pháp lý ngay từ đầu, tránh để khi phát sinh vấn đề mới tìm giải pháp, bởi vì đa phần DN Việt thường bỏ qua các điều khoản tranh chấp trong hợp đồng. “Các quỹ đầu tư quốc tế thường kiểm tra tài chính rất kỹ, trong khi đó, một số DN vẫn để xảy ra tình trạng “vốn ảo” dẫn đến nguy cơ bị đánh giá gian lận, ảnh hưởng uy tín và cơ hội hợp tác” - bà Mã Thanh Loan đưa ra lưu ý dành cho DN Việt.

Đồng quan điểm, nhiều ý kiến khác cũng nhận định, rủi ro chủ yếu bắt nguồn từ bên vay vì sự thiếu minh bạch thông tin và năng lực quản lý còn hạn chế có thể dẫn đến nhiều vi phạm như, sử dụng vốn sai mục đích, vi phạm cam kết về lợi suất, thời gian hoàn vốn hoặc quyền lợi khác của nhà đầu tư. Nhà nước có thể cân nhắc ưu đãi thuế, phí cho cả nhà đầu tư cá nhân và tổ chức, đồng thời, khuyến khích phát triển các sản phẩm quỹ đa dạng hơn. Từ đó, hướng dòng tiền từ các kênh đầu cơ ngắn hạn sang các kênh đầu tư chuyên nghiệp, dài hạn; qua đó, giúp thị trường quỹ trở thành một trụ cột quan trọng của thị trường vốn Việt Nam.