20 năm sau thảm họa động đất tại Izmit, cách thành phố Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) khoảng 100 km về phía Đông, người dân thành phố Istanbul ý thức rằng một trận động đất lớn khác là điều không thể tránh khỏi, song thành phố với 16 triệu người dân này thực sự chưa chuẩn bị sẵn sàng để đối phó với một kịch bản như vậy.
Thảm họa động đất vẫn ám ảnh người dân Thổ Nhĩ Kỳ.
Ngày 17/8, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tưởng niệm 20 năm ngày xảy ra trận động đất có độ lớn 7,4 độ Richter tại Izmit, khiến 17.400 người thiệt mạng, trong đó có 1.000 nạn nhân ở Istanbul. Nhiều câu hỏi đã đặt ra liệu thành phố nằm dọc theo đứt gãy Bắc Anatolian này có phải hứng chịu một thảm họa tương tự khác hay không và theo giới chuyên gia, câu trả lời chỉ có thể là khi nào xảy ra mà thôi.
Ông Sukru Ersoy, một chuyên gia tại Đại học Kỹ thuật Yildiz tại Istanbul, nhận định nhiều khả năng một trận động đất lớn xảy ra trong thập kỷ tới, và trong trường hợp tồi tệ nhất, trận động đất có thể có độ lớn 7,7; lớn hơn cả thảm kịch cách đây 20 năm. Tuy nhiên, ông Ersoy cảnh báo điều tồi tệ hơn là người dân Istanbul chưa chuẩn bị cho kịch bản này.
Theo chuyên gia này, trận động đất với độ lớn như vậy có khả năng phá hủy hàng nghìn tòa nhà, gây ra thương vong thảm khốc và làm tê liệt thành phố vốn là trung tâm tài chính và du lịch của Thổ Nhĩ Kỳ này. Kể từ đó đến nay, chính quyền thành phố Istanbul đã thành lập Cơ quan quản lý tình trạng khẩn cấp và thiên tai để ứng phó với các thảm họa thiên nhiên, đồng thời cho xây dựng nhiều bệnh viện có khả năng chịu sự rung lắc của động đất và lắp đặt hệ thống ngắt gas tự động.
Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng vấn đề mấu chốt là hàng nghìn tòa nhà tại Istanbul, vốn được dựng lên trong thời kỳ ngành xây dựng bùng nổ vào khoảng hàng chục năm trở lại đây, có kết cấu nghèo nàn và không đảm bảo tiêu chuẩn. Điều đó cho thấy Istanbul rất “dễ bị tổn thương” trước bất kỳ thảm họa động đất nào. Bên cạnh đó, mật độ xây dựng cao trong khi thiếu khoảng trống xanh xung quanh các nhà cao tầng thì kịch bản thảm họa động đất với số thương vong lớn hồi năm 1999 hoàn toàn có thể lặp lại. Tân thị trưởng thành phố Istanbul Ekrem Imamoglu đã cam kết đẩy nhanh một kế hoạch, bao gồm việc bổ sung thêm các khoảng không xanh, để có không gian tập trung người sống sót trong các thảm họa thiên tai. Về lý thuyết, mỗi khu dân cư đều phải có một nơi lánh nạn cho người dân, song điều này dường như bị phớt lờ khi nhiều khoảng không đã bị chiếm dụng để làm bãi đỗ xe và trung tâm mua sắm. Do vậy, thành phố Istanbul đang đối mặt với nguy cơ chìm trong sự hỗn loạn nếu xảy ra động đất mạnh.
Theo ông Recep Salci, người đứng đầu Tổ chức cứu hộ và tìm kiếm - một tổ chức phi chính phủ - Istanbul không thể tránh một trận động đất, song hoàn toàn có thể giảm thiểu hậu quả của thảm họa thiên nhiên này. Trong khi đó, người đứng đầu Văn phòng kỹ sư xây dựng Istanbul Nusret Suna đánh giá phải mất 15 đến 20 năm nữa, Istanbul mới đủ điều kiện sẵn sàng ứng phó với một thảm họa động đất.