Thoi thóp bên nhà máy rác

Bãi rác của Công ty CP môi trường Ba An quá tải lưu cữu lâu ngày.

Nỗi ám ảnh kéo dài

Khu xử lý rác thải của Công ty CP Môi trường Ba An ngự trị trên diện tích đất rộng hàng nghìn mét vuông tại Thung Đám Gai (thôn Đồng Ao) hàng chục năm nay trở thành nỗi ám ảnh của hàng trăm hộ dân nơi đây.

Bãi rác này đang lưu cữu hàng chục nghìn tấn rác cộng với mỗi ngày tiếp tục tiếp nhận lượng rác mới khổng lồ của tỉnh Hà Nam nên càng trở nên quá tải, thành “núi rác” lộ thiên khổng lồ. Đã vậy, công nghệ xử lý rác ở đây chỉ đơn giản là đổ chất đống rồi châm lửa đốt thủ công khiến môi trường xung quanh bị ô nhiễm nghiêm trọng.

Không chỉ đầu độc không khí, hàng ngày lượng lớn nước rỉ rác độc hại rò rỉ, chảy ra mương máng, ngấm vào mạch nước ngầm khiến nguồn nước cũng bị ô nhiễm nặng.

Nguồn nước từ bãi rác chảy thẳng ra sông Đáy khiến nguồn lợi thủy sản ở sông Đáy bị suy giảm đáng kể. Bãi rác cũng là nguồn sinh sôi của các loại ruồi muỗi, chuột bọ.

“Mỗi khi nhà máy đốt rác, cả khu vực rộng lớn xung quanh bị hun bởi khói bụi đen kịt khiến chúng tôi ho sặc sụa. Ngồi trong nhà đeo khẩu trang cũng không thể chịu nổi. Còn ngày mưa, rác thối, nước rác đen ngòm chảy lênh láng khắp nơi. Đã thế ruồi muỗi từ bãi rác ào ra, dọn mâm cơm chưa kịp ăn là ruồi bu đầy mâm cơm, không tài nào nuốt nổi bát cơm…”- bà Lan, một người dân thôn Đồng Ao bức xúc. Còn bà Vũ Thị Hồng chia sẻ: “Chúng tôi bị tra tấn do sự ô nhiễm này. Người thân chúng tôi lần lượt ra đi, đến bây giờ chúng tôi không thể chịu được nữa”.

Theo người dân, nhiều năm trở lại đây, số lượng người mắc các bệnh hiểm nghèo, ung thư phổi, vòm họng, dạ dày… tăng lên đột biến. Người dân kêu cứu nhưng chưa cơ quan chức năng nào xuống kiểm tra.

Bao giờ mới hết khổ?

Trước kia, bãi rác Thung Đám Gai do Công ty CP Môi trường và Công trình đô thị Hà Nam quản lý, nhưng do công nghệ lạc hậu, thiếu đồng bộ trong việc phân loại rác nên gây ô nhiễm môi trường cho khu vực nên năm 2012 UBND tỉnh Hà Nam đã giao cho Công ty CP Môi trường Ba An vận hành Nhà máy xử lý rác tại bãi Thung Đám Gai nhưng tình trạng ô nhiễm môi trường không những không được cải thiện mà còn ô nhiễm nặng hơn.

Về vấn đề trên, ông Nguyễn Quang Thành - Chủ tịch UBND xã Thanh Thủy xác nhận tình trạng các hộ dân bị ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe do ô nhiễm từ bãi rác Thung Đám Gai.

Trước kiến nghị và bức xúc của người dân, ngành chức năng huyện Thanh Liêm và tỉnh Hà Nam cũng đã nhiều lần tổ chức đối thoại với nhân dân thôn Đồng Ao và hứa hẹn là sẽ khắc phục nhưng sau đó tình trạng không được cải thiện.

Kêu cứu mãi không được quan tâm giải quyết, cực chẳng đã, có lần nhiều hộ dân còn dựng lều trước cổng Công ty CP Môi trường Ba An để ngăn chặn không cho các xe rác vào đổ rác với mục đích phản ứng và ngăn tình trạng gây ô nhiễm ngày càng gia tăng.

Đại đa số người dân thôn Đồng Ao đều có nguyện vọng là ngành chức năng nhanh chóng chuyển khu xử lý rác ra xa khu dân cư hoặc hỗ trợ di chuyển những hộ dân bị ảnh hưởng ra khu vực khác.

Tuy nhiên, theo lãnh đạo tỉnh Hà Nam, không thể di rời nhà máy rác ra chỗ khác vì nhà máy rác nằm trong quy hoạch đã được các ngành chức năng xem xét rất kỹ lưỡng, đồng thời cũng thừa nhận tình trạng bãi rác cũ tồn tại từ 2006 đến nay chưa được xử lý triệt để và bản thân nhà máy rác Ba An chưa thực hiện đúng tiến độ… nên đã gây ô nhiễm môi trường.

Được biết, mới đây, ngành chức năng tỉnh Hà Nam đã có động thái mới là cam kết, nếu như nhà dân trong phạm vi xử lý rác 500 mét thì ngành chức năng sẽ hỗ trợ để di rời đồng thời yêu cầu chậm nhất đến ngày 31/12/2016, Công ty CP môi trường Ba An phải đưa vào hoạt động lò đốt rác thứ 2 nhằm xử lý lượng rác tồn lưu. Tỉnh sẽ bố trí nguồn kinh phí ưu tiên xử lý nguồn rác thải.

Hiện tại chưa cơ quan nào đánh giá cụ thể sự ảnh hưởng của khói bụi khu xử lý rác, nguồn nước thải bãi rác ảnh hưởng đến sức khỏe người dân thế nào. Cũng không ai có thể biết rõ những tác động lâu dài của nguồn nước ô nhiễm từ bãi rác đối với sức khỏe của người dân. Chỉ biết, nhiều năm nay hàng trăm hộ dân thôn Đồng Ao đang sống ngoắc ngoải, gồng mình chống chọi với ô nhiễm, bệnh tật.