Công việc thu gom gốc đào năm nay bắt đầu tất bật ngay sau Tết bởi thời tiết nắng ấm, đào nở rộ, sớm héo tàn. Khác với mọi năm, thị trường đào năm nay bị ảnh hưởng không nhỏ từ dịch bệnh. Cũng từ đây, việc thu gom đào có thêm một hình thức mới, đó là thu gom qua mạng xã hội.
Theo khảo sát, bạn chỉ cần truy cập vào các hội nhóm như "vườn đào Hà Nội" hay "Hội chợ hoa đào Tết", sẽ xuất hiện không ít các bài đăng từ nhiều hộ gia đình với mục đích bán hay tặng những gốc đào đã qua sử dụng. Không chỉ cho tặng, các gốc đào sau Tết cũng đang được đưa lên mạng để giao dịch mua bán; tránh việc gặp gỡ trực tiếp để phòng ngừa Covid-19.
Tại các diễn đàn này, thay vì lên Sơn La, Lạng Sơn để thu gom các gốc đào gối vụ, năm nay, các chủ vườn đào lại lên mạng xã hội để mua. Các chủ vườn đào sẽ ra giá gốc đào và yêu cầu lên mạng, những nơi cung cấp sẽ thông tin, hình ảnh, những gốc đào đó rồi mua. Theo tìm hiểu, đa phần những gốc đào gối vụ có giá từ 300.000 đến 500.000 đồng được nhiều chủ vườn đặt mua.
Với mong muốn tái sử dụng cây đào của gia đình, chị Loan tại quận Hai Bà Trưng đã đăng bài lên các hội nhóm chuyên trao đổi hoa trên Facebook để tìm kiếm những chủ vườn có nhu cầu trồng lại. Và chỉ sau một vài tin nhắn trao đổi, cây đào đã tìm được chủ mới.
Do dịch bệnh nên năm nay giá cho thuê thu về chỉ bằng 2/3 năm ngoái, đẩy lùi dịch bệnh là mong muốn của ông Trung (chủ vườn đào tại Nhật Tân) và nhiều hộ trồng đào tại Nhật Tân với hy vọng mùa đào năm sau sẽ khấm khá hơn.
Với hơn 200 gốc cho thuê, vườn đào của ông Trung cần ít nhất 4 người để thu gom trong khoảng 20 ngày, chi phí cho mỗi ngày thu gom lên đến vài triệu. Đào sau khi thu gom, ngay lập tức được chăm sóc để đảm bảo điều kiện sinh sống.
Theo các chủ vườn thời tiết nắng ấm, hoa đào nở sớm, từ mùng 6 Tết nhiều khách đã gọi trả kể cả những gốc đào có giá thuê hàng trăm triệu. Sau khi đào về vườn sẽ được cắt, tỉa và chăm sóc theo đúng quy trình ngay, nếu không cây sẽ bị chết.
Ông Nguyễn Văn Phúc (68 tuổi) chủ vườn đào Đức Phúc (là người đầu tiên thuê đất ở KĐT Ciputra để trồng đào) cho hay, năm nay, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, người dân chủ yếu chơi cành đào. Theo ông Phúc, thứ nhất do kinh tế eo hẹp, thứ hai người dân hạn chế nếu mua gốc đào sẽ phải có nhiều người vận chuyển đến gia đình, người dân ngại tiếp xúc nhiều người, sẽ nảy sinh việc liên quan đến dịch Covid-19.
Theo các chủ vườn, quy trình chăm sóc gốc đào sau Tết gồm những bước cơ bản như sau:
Thu gom cây đào: Công việc thu gom gốc đào sau Tết thường từ mùng 10 và kết thúc sau đó chừng hơn 20 ngày. Nhưng để có thể “chọn” được những gốc thế đẹp, một số người thu gom “khởi hành” từ ngày mùng 6 hoặc mùng 7. Hầu hết những người trồng đào đều ghi nhận: Để chiết, ghép và ươm trồng được cây đào gốc to bằng cổ tay trở lên phải mất từ 2 đến 3 năm, thậm chí tới 5 hoặc 6 năm.
Thông thường sau khi đưa được những gốc đào về đến vườn, công đoạn đầu tiên là phải “làm tươi” cho cây. Mỗi gốc đào sẽ được “hồi sức” bằng cách để trong bóng mát, cắt bớt cành lá, tưới nước, sau vài ngày mới hạ đất, trồng bầu. Mất khoảng vài ba tuần để cây hồi sức, sau đó mới đến công đoạn chăm sóc, cắt tỉa, hãm cành… bình thường. Tất cả những gốc đào, quất thu gom về sẽ phải củng cố lại tán cây, hoặc phát triển tạo thế cây mới đẹp hơn. Việc chăm sóc, cắt tỉa không tốn nhiều công sức vì các cây đều có dáng, thế sẵn. Sau một năm chăm sóc, sẽ lại có một cây đào cảnh đẹp đúng dịp Tết, và có thể bán được giá cao vào vụ Tết năm sau.
Chuẩn bị đất trồng: Đào là cây không chịu được úng nên cần chọn đất cao ráo, tháo nước tốt, làm đất tơi xốp, lên luống cao khoảng 25-30cm, rộng 70cm, tạo rãnh để thoát nước tốt.
Trước khi trồng đào các bạn cũng có thể dùng các chế phẩm để cho cây đào phát triển rễ như siêu ra rễ, vườn sin thái, Orgamin hòa với nước sạch theo hướng dẫn trên bao bì để tưới ẩm bầu trước khoảng 10-15 ngày khi trồng đào. Các chế phẩm này có thể giúp cho cây đào của bạn sinh trưởng, thúc đẩy ra bộ rễ mới thì khi trồng lại đào sẽ có khả năng sống cao hơn.
Khi chuyển đào ra đất trồng các bạn cũng có thể để đào trong chậu hoa đào cũ nhưng nên thay hỗn hợp đất mới trong bầu với tỉ lệ 3-4 phần đất thì trộn với 1 phần phân hữu cơ.
Cắt sửa cành: Trồng xong, người trồng cắt ngay cành lần thứ nhất. Lần này cắt thật đau để cành mới phát sinh nhiều, năm tới sẽ cho nhiều hoa. Nếu không cắt đau, để cành già, năm tới hoa chỉ có ở phía ngoài đọt cành. Sau đó, mỗi tháng phải cắt nhẹ một vài lần cho đến tháng 6 âm lịch mới thôi. Trong quá trình cắt sửa cần kết hợp tạo hình tán cây.
Bón phân cho cây đào: Các bạn có thể bón lót khoảng từ 3-5kg phân hữu cơ/cây tùy vào độ lớn nhỏ của chậu hoa đào. Nên bón phân cho cây đào trong thời gian từ 20 ngày sau khi trồng đến tháng 9 hàng năm. Bón mỗi cây từ 0.5 đến 1kg NPK trộn với 2ml Siêu phân bón NEB tùy cây lớn, nhỏ, bón cách gốc 30-50cm theo hình chiếu của tán cây, tưới nước đủ ẩm cho đào trong thời kì bón phân để cây có thể hấp thụ tốt lượng phân và sinh trưởng tốt.
Hãm cây: Hãm cây là công đoạn nhằm hạn chế sự sinh trưởng, bắt cây chuyển sang giai đoạn ra hoa.
Dùng dao thật sắc khứa quanh một vòng cho đứt vỏ qua tầng libe vào tận gỗ ở vùng gần cổ cây. Sau khi hãm độ một tuần, lá đào hơi chuyển màu từ xanh đậm sang xanh nhạt và hơi rũ xuống là được. Nếu lá vẫn chưa chuyển là chưa được, cần phải hãm lại bằng cách khứa thêm một vòng khác ở trên vết cũ. Nếu vẫn chưa được lại phải hãm lần thứ 3.
Thời gian hãm bắt đầu từ giữa đến cuối tháng 8 âm lịch, hãm trước những cây khỏe, có toàn bộ lá xanh tốt. Hãm sau những cây yếu, một phần lá đã chuyển sang màu vàng. Không hãm những cây già.
Tuốt lá: Đào thuộc loại cây rụng lá hàng năm về mùa đông. Sau khi lá rụng, nụ hoa phát triển và lớn nhanh. Nếu cứ để tự nhiên thì đào rụng lá vào cuối tháng chạp và hoa nở vào cuối tháng giêng hoặc tháng hai năm tới. Cho nên muốn có hoa đẹp trong dịp Tết, đi đôi với việc hãm cây nói trên ta phải tuốt lá trước một thời gian. Thời gian đó dài, ngắn tùy giống, tùy cây mạnh hay yếu, cây tơ hay già. Thường tuốt lá đào bích từ mùng 5 đến 20/11 âm lịch, đào bạch từ mùng đến 15/10 âm lịch. Những cây già, yếu thời gian tuốt lá chậm hơn so với những cây to khỏe.
Cần phải bảo vệ mắt hoa ở cuối nách lá. Nên bứt từng lá. Không được một tay tuốt lá thẳng từ đọt xuống, làm như vậy tổn thương đến mầm hoa.
Thúc và hãm thời gian ra hoa: Mặc dầu đã thực hiện những biện pháp chăm sóc và điều khiển như trên, nhưng thời gian ra hoa có năm cũng không đúng Tết. Vì nếu gặp rét, hoa sẽ ra chậm. Ngược lại, gặp thời tiết ấm hoa sẽ ra sớm hơn. Do đó vấn đề thúc và hãm phải thực hiện trong những trường hợp cần thiết.
Thúc: Đầu tháng 12 âm lịch, nếu thấy các nụ hoa chưa nhú một cách rõ ràng, báo hiệu hoa sẽ nở chậm, cần phải thúc bằng cách: Tưới phân đạm Sunfat nitrat hay ure. Bới xung quanh gốc sâu độ 5cm, tưới phân Bắc, nước tiểu. Tưới nước nóng 35 độ - 40 độC.
Hãm: Vào hạ tuần tháng 11 âm lịch nếu thấy nụ hoa nhú to, có thể hoa nở sớm, cần áp dụng các biện pháp hãm là che ánh nắng, tạo bóng tối cho cây cả ngày trong thời gian mươi, mười lăm ngày. Vừa che vừa theo dõi thời tiết và tiếp tục nghiên cứu cây.
Không tưới, không xới xáo. Dùng dao khứa quanh thân một vòng đứt vỏ như đã nói ở phần trên. Bới đất, chặt bớt rễ, dùng mai xén bớt từ 10-20% rễ, cần xén rải rác đều xung quanh gốc, liệu xén như bầu định đánh lên vào dịp Tết. Thúc, hãm chỉ làm trong trường hợp thật cần thiết. Vì cả hai trường hợp đều ảnh hưởng đến phẩm chất của hoa.
Phòng trừ sâu bệnh: Nếu đào bị nhện đỏ làm vàng lá, rụng lá các bạn có thể dùng luân phiên các loại thuốc Regent 800WG, Sokupi… Nếu chậu hoa đào của bạn có dấu hiệu lở cổ rễ hay đốm lá thì cần dùng Anvil 10EC hat Penac P. Cây đào cũng có thể bị rệp sáp làm hại, các bạn có thể dùng Supracide để phòng trừ.
Tạo tán, tạo thế cho chậu hoa đào: Việc tạo tán, thế cần tiến hành liên tục từ 5-7 ngày một lần bằng cách kết hợp uốn, buộc các cành non vào với nhau hoặc tạo khung theo các thế đã định, cắt tỉa, bỏ những cành ngoài ý muốn. Các bạn cũng có thể kết hợp cách khắc vảy trên thân đào để tạo vẻ cổ cho cây đào của mình.