Thu hồi 6.663 tỷ từ Sacombank, BIDV, TPBank là để tránh mất tài sản nhà nước

Ông Phạm Công Danh và các bị cáo tại tòa.

Ngày 22/1/2018, TAND TP HCM tiếp tục phiên xử bị cáo Phạm Công Danh, Trầm và 44 người khác về tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước trong quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.

Trong phần luận tội, Viện kiểm sát (VKS) cho biết: Nhóm bị cáo đứng tên giúp Phạm Công Danh vay tiền tại 3 ngân hàng gây thiệt hại cho ngân hàng VNCB hơn 6.000 tỉ đồng thành khẩn khai báo, chỉ là người làm công ăn lương không có hưởng lợi gì. Nhiều bị cáo gia đình có công với cách mạng. Vì vậy cần xem xét giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo.

Sau phần luận tội, VKS đề nghị HĐXX áp dụng khoản 3 Bộ luật hình sự, theo đó đề nghị: Phạm Công Danh 20 năm tù cố ý làm trái, tổng hợp hình phạt với giai đoạn 1 là 30 năm tù; Phan Thành Mai 13- 15 năm tù, tổng hợp hình phạt giai đoạn 1 là 30 năm tù; Mai Hữa Khương 11-13 năm tù, tổng hợp hình phạt là 30 năm tù;

Nguyễn Quốc Viễn 6- 7 năm tù tổng hợp hình phạt là 15 -16 năm tù; Hoàng Đình Quyết 4 -5 năm tù, tổng hợp hình phạt là 23 -24 năm tù; Nguyễn Việt Hà 6-7 năm tù; Phạm Hoài Thanh, Nguyễn Kim Cẩm Vân 3 năm tù cho hưởng án treo; Trầm Bê 5 -6 năm tù; Phan Huy Khang 4 -5 năm tù. Hàng loạt bị cáo khác được đề nghị 3 năm tù cho hưởng án treo.
Ngoài đề nghị mức án, VKS đề nghị HĐXX nghiên cứu yêu cầu Trầm Bê và những người liên quan xử lý, khắc phục hậu quả.

VKS đề nghị thu hồi 6.663 tỷ từ Sacombank. BIDV, TPBank trả VNCB. Đại diện Viện KSND TPHCM giữ nguyên quan điểm của Viện KSND Tối cao thu hồi số tiền trả lại cho ngân hàng CB. Còn Phạm Công Danh phải bồi thường 6.663 tỷ cho Sacombank, TPBank và BIDV.

VKS đề nghị thu hồi 6.663 tỷ từ Sacombank. BIDV, TPBank trả VNCB. Ảnh minh họa

Kiến nghị của VKS hoàn toàn có cơ sở bởi với chủ trương khắc phục tối đa hậu quả, thiệt hại, các cơ quan tố tụng đã xác định nhiều khoản tiền là vật chứng để thu hồi.

Nếu đã xác định các khoản tiền Phạm Công Danh chi trả trong vụ án là vật chứng thì không thể không thu hồi số tiền 6.663 tỷ từ Sacombank. BIDV, TPBank trả VNCB.

Mặt khác, trong vụ án này, VNCB sẽ không thiệt hại lớn nếu không có sự giúp sức của TP Bank, Sacombank, BIDV. VKS kiến nghị cơ quan điều tra điều tra làm rõ những cá nhân liên quan tới những ngân hàng này.

Trước đó trong phiên xét xử ngày 17/1 đại diện Ngân hàng thương mại TNHH MTV Xây dựng Việt Nam (CB) đã gửi lá đơn gửi HĐXX, trong đó yêu cầu ba ngân hàng và nhiều cá nhân, tổ chức liên quan bồi thường hơn 6.100 tỷ đồng.

Trong lá đơn trình bày của đại diện CB, đơn vị này cho rằng mình được cơ quan tố tụng xác định là bên thiệt hại trong vụ án, với tổng số tiền hơn 6.100 tỷ đồng. Cũng theo CB, số tiền này lại là hậu quả của hành vi vi phạm pháp luật.

Vì vậy, đơn vị này cho rằng, Sacombank, BIDV, TPBank (những ngân hàng đã cho các công ty của Phạm Công Danh vay tiền, với sự bảo lãnh của VNCB) phải trả lại số tiền này.

Ngoài ra, các cá nhân và đơn vị có liên quan trong vụ án, kể cả những người được nhắc đến trong cáo trạng nhưng không bị xử lý hình sự cũng có trách nhiệm liên đới bồi thường số tiền trên.

Theo cơ quan điều tra Tập đoàn Thiên Thanh được Ngân hàng Nhà nước đồng ý cho tham gia tái cơ cấu Ngân hàng Đại Tín (Trustbank, sau đổi tên thành Ngân hàng Xây Dựng). Theo Đề án tái cơ cấu của Phạm Công Danh, Tập đoàn Thiên Thanh cùng các cá nhân có hàng ngàn tỷ để mua cổ phần từ nhóm Phú Mỹ của bà Hứa Thị Phấn và cam kết sau khi mua sẽ nâng vốn Trustbank từ 3.000 tỷ đồng lên 7.500 tỷ đồng.

Trên thực tế, báo cáo tài chính của Tập đoàn Thiên Thanh thể hiện tiền mặt của Tập đoàn này vào 31/12/2012 chỉ có chưa đến 1 tỷ đồng, vào 31/12/2013 là 1,4 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế năm 2012, 2013 dưới 100 triệu đồng mỗi năm. Sau khi làm chủ ngân hàng, ngay cả lương của nhân viên của Tập đoàn Thiên Thanh cũng được Phạm Công Danh dùng tiền rút trái phép từ ngân hàng để trả.

Trước khi mua Trustbank, từ tháng 4/2012, Phạm Công Danh, Tổng Giám đốc Tập đoàn Thiên Thanh đã lập hồ sơ vay BIDV số tiền 2.600 tỷ đồng để thực hiện Dự án bất động sản tại Sân vận động Chi Lăng Đà Nẵng. Sau khi giải ngân, số tiền này được chuyển lòng vòng nhưng đều tập trung về Phạm Công Danh và được Danh sử dụng chi tiêu và trả nợ cá nhân trước đó mà không hề triển khai dự án như hồ sơ vay. Để mua được ngân hàng, trả tiền cho nhóm của bà Hứa Thị Phấn,Phạm Công Danh tiếp tục vay mượn.

Sau khi làm chủ Trustbank, Phạm Công Danh dùng nhiều cách rút tiền ngân hàng, trong đó có dùng tiền gửi của Ngân hàng Xây Dựng gửi sang TPbank, Sacombank, BIDV làm tài sản đảm bảo cho các khoản vay của mình vay vốn nhằm tăng vốn Trustbank và trả nợ cũ, chi tiêu cá nhân.

Số tiền vay tại BIDV là 4.700 tỷ đồng bằng hồ sơ vay khống của 12 Công ty được dùng để tăng vốn Trustbank từ 3.000 tỷ lên 7.500 tỷ đồng và chi tiêu.

Số tiền vay tại Sacombank là 1.800 tỷ đồng thì có hơn 1.600 tỷ đồng dùng để trả nợ khoản vay trước đó tại BIDV và chuyển về tài khoản cá nhân Phạm Công Danh để chi tiêu hơn 160 tỷ đồng.

Số tiền vay tại TPbank gần 1.700 tỷ đồng tiếp tục được Phạm Công Danh sử dụng trả nợ cũ tại các ngân hàng khác và chi tiêu cá nhân.

Hàng ngàn tỷ nợ cũ của Phạm Công Danh có từ trước khi Danh mua ngân hàng đã được thanh toán từ tiền rút ra từ ngân hàng. Hàng ngàn tỷ đồng khác không xác định được Danh sử dụng vào việc gì. Các khoản chi này không liên quan đến hoạt động của Trustbank hay Ngân hàng Xây Dựng sau này, không liên quan đến việc chi trả lãi trong, lãi ngoài hay chăm sóc khách hàng như Phạm Công Danh, Phan Thành Mai khai.