Ngày 10/11, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã trả lời chất vấn trước Quốc hội, kết thúc phiên chất vấn và trả lời chất vấn với 121 lượt ĐBQH chất vấn, 41 lượt ĐBQH tranh luận.
Trả lời các ĐBQH về việc thực hiện mục tiêu kép, Thủ tướng cho rằng: Dịch Covid-19 diễn ra toàn cầu, ngay giờ đây tại Campuchia, Nhật Bản, các nước châu Âu dịch đã quay trở lại với tốc độ cao. Chúng ta đưa ra mục tiêu kép đó là ngăn chặn dịch bệnh, không lây nhiễm ra cộng đồng, bảo vệ tốt nhất sức khỏe nhân dân. Đây là nhiệm vụ suốt từ đầu dịch cho đến nay để giữ đất nước không bị âm về kinh tế, giữ vững ổn định xã hội, nhất là sản xuất kinh doanh đẩy mạnh giải quyết việc làm, tăng trưởng ở mức cần thiết.
Phát triển nền kinh tế “không tiếp xúc”
Để giữ được mục tiêu này, theo Thủ tướng, cần đề cao tinh thần tự lực tự cường, xây dựng nền kinh tế có tính tự chủ cao, an toàn hơn trong chuỗi cung ứng. Bảo đảm an ninh lương thực, chú trọng đến thị trường trong nước đi đôi với khai thác thị trường quốc tế. Kinh nghiệm trong đợt dịch Covid-19 vừa qua chúng ta thúc đẩy phát triển, xuất siêu gần 20 tỷ USD. Đây là cố gắng lớn giờ cần tiếp tục phát huy đẩy mạnh xuất khẩu, giữ vững nông nghiệp vì là nền tảng, chỗ dựa trong lúc dịch bệnh của toàn cầu.
“Cho nên nông nghiệp, công nghiệp dịch vụ phải đồng thời phát triển, tạo cân đối cho nền kinh tế, kết hợp với công nghiệp kinh tế số và một số ngành lĩnh vực dịch vụ lưu thông, phân phối tiếp thị hiện đại hóa. Đặc biệt ngành du lịch phát triển trong bối cảnh dịch bệnh nên phát triển tại chỗ, du lịch Homestay trong lúc này là rất cần thiết mà dân số đông là tiềm lực chúng ta cần phát huy. Phát triển đô thị hóa phát triển nông thôn. Tiếp tục chú trọng nông thôn mới gắn với tái cơ cấu nông nghiệp, xây dựng văn hóa nông thôn”, Thủ tướng nói và cho rằng nông nghiệp chiếm vị trí quan trọng.
Thủ tướng cũng nhấn mạnh, thay đổi phương thức làm việc sẽ đẩy nhanh tiến độ công việc. Hiện trên 1.500 cơ sở y tế khám chữa bệnh từ xa. Công nghệ thông tin, kỹ thuật hóa là trọng tâm trong thời gian sắp tới đã thay đổi nền tảng cả giáo dục, y tế, du lịch, hành chính, phát triển kinh tế không tiếp xúc là hướng rất quan trọng trong năm 2021. Việt Nam cần quan tâm hơn nữa vấn đề vắc xin để chủ động, khi vắc xin chưa chủ động chưa thể chống dịch hiệu quả được.
Chấp nhận một phần rủi ro để hỗ trợ kịp thời
Trả lời chất vấn của ĐB Mai Thị Ánh Tuyết (tỉnh An Giang) về việc gói hỗ trợ cho doanh nghiệp, người lao động trong dịch bệnh Covid-19 hiệu quả còn thấp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết: Trong Nghị quyết 42 và Quyết định 15 của Chính phủ, chúng ta đã chủ động hỗ trợ đối với các hoạt động sản xuất, kinh doanh như các gói giãn, giảm, miễn thuế đã làm tốt cho hỗ trợ sản xuất kinh doanh nhưng việc hỗ trợ cho doanh nghiệp người lao động còn chưa kịp thời, chưa tốt. Do đó, Chính phủ đã có nghị quyết, thay đổi Quyết định 15 trên tinh thần thuân lợi hơn nữa cho sản xuất kinh doanh cho doanh nghiệp bị khó khăn, nhất là những chỉ tiêu cụ thể như chính quyền địa phương xác nhận doanh thu, tình trạng kinh doanh. Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam chấp nhận một rủi ro nhất định để hỗ trợ 62 nghìn tỷ đồng cho người lao động và doanh nghiệp. Thời gian tới, Chính phủ sẽ điều chỉnh, bổ sung các cơ chế, chính sách hỗ trợ nhằm tạo thuận lợi cho sản xuất kinh doanh, cho doanh nghiệp, người lao động gặp khó khăn do dịch bệnh.
Về phát triển đồng bằng sông Cửu Long, Thủ tướng cho rằng: Đây là vùng có 13 tỉnh với 20 triệu dân, chiếm tỷ lệ thủy sản, trái cây rất lớn, cũng là vùng đang chịu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. Ngay khi thành lập Chính phủ khóa XIV đã làm việc với đồng bằng sông Cửu Long ra Nghị quyết 120 và đã qua 3 lần sơ kết, tổng kết, đánh giá.
Thủ tướng cho biết đã chỉ đạo kiên quyết nhưng phải trên tinh thần tái cơ cấu mạnh mẽ. Trong năm qua liên tục xâm nhập mặn tại vùng này, đã chuyển thời vụ trươc 1 tháng cho nên hạn mặn năm 2015-2016 nặng nề thiệt hại lớn, nhưng năm 2019 đã cấy sớm nên chỉ thiệt hại trên 7% so với năm 2015-2016. Cho nên thay đổi cơ cấu mùa vụ rất quan trọng, nông nghiệp ít bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu. Để giải quyết vấn đề giao thông nội vùng và liên vùng, làm các công trình quan trọng có quy mô lớn, Thủ tướng cho biết, thời gian tới sẽ bố trí bổ sung thêm 1 tỷ USD nữa trình Quốc hội để phát triển giao thông liên vùng các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long.
Tiết kiệm chi, tăng cường quản lý thuế, chống chuyển giá
Trước vấn đề tăng trưởng 6% trong năm 2021, cũng như hụt thu ngân sách vậy làm sao giữ vững được cân đối, theo Thủ tướng: Nếu tăng trưởng chỉ 6% trong năm 2021 thì tổng thu chỉ 1,34 triệu tỷ đồng, giảm 170 ngàn tỷ đồng so với 2020. Để giữ được đảm bảo các cân đối lớn trước hết cần phải tăng cường, đẩy mạnh sản xuất kinh doanh để tăng trưởng GDP. Vì 1% GDP giải quyết trên 300 nghìn việc làm do đó các cấp, các ngành, các địa phương đều phải làm việc này. Ví dụ giờ đây phát triển khó khăn nhưng riêng tỉnh Quảng Ninh đã tăng thu thêm so với dự toán 1.000 tỷ đồng, nhiều mặt hàng xuất khẩu cho nên cần quan tâm đến các mô hình.
Cần tăng cường giải ngân vốn đầu tư công nhất là vốn ODA, phát huy hiệu quả đầu tư giải quyết vấn đề việc làm, hạ tầng tốt mới thu hút được đầu tư, giải quyết vấn đề phát triển, nhất là những công trình đã báo cáo Quốc hội, trong đó có việc khởi công sân bay Long Thành, cố gắng thúc đẩy đường sắt Cát Linh - Hà Đông đưa vào hoạt động sau nhiều năm chậm trễ do nhiều nguyên nhân.
Thủ tướng cũng cho rằng, cần tăng cường quản lý thuế, chống chuyển giá, trốn thuế. Thực sự tiết kiệm chi ngân sách, giảm các cuộc họp, các chuyến công tác nước ngoài không cần thiết trong lúc đất nước và thế giới đang khó khăn. Đặc biệt, tất cả các cấp các ngành phải bám sát dự toán thu chi ngân sách. Cương quyết đảm bảo tỷ lệ chi ngân sách không quá 4%.
“Khi cần thiết, sẽ báo cáo Quốc hội nới lỏng chính sách tài khóa phù hợp giữ vững kinh tế vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn cho nền kinh tế để phải giữ được kinh tế vĩ mô ổn định. Như cha ông đã nói “khéo ăn thì no, khéo co thì ấm”. Nhiệm kỳ này phải làm được việc này để tạo nền tảng cho thời gian tới nhất là sau Đại hội”, Thủ tướng cho hay.
Người có tài đức phải được cất nhắc, đề bạt
Trả lời câu hỏi của ĐB Nguyễn Anh Trí, (đoàn Hà Nội) về chọn những người có đạo đức, có tài, có tầm, thu hút đãi ngộ thanh niên trẻ xứng đáng, Thủ tướng cho biết, đây là việc quan trọng trong công tác cán bộ. Chính phủ đang xây dựng đề án thí điểm đổi mới cách tuyển dụng, các cơ quan chức năng có thẩm quyền cần quyết liệt vấn đề này theo tinh thần có tiêu chí, thu hút được nhiều nhân tài cho đất nước. Người có tài đức phải được sử dụng, tạo điều kiện, cất nhắc đề bạt.
Theo Thủ tướng, người tài không chỉ làm trong cơ quan Đảng, Nhà nước mà có thể làm ở doanh nghiệp tư nhân, đầu tư nước ngoài, hợp tác xã nhưng Nhà nước phải tìm cách thu hút nhiều người tài vào trong quản trị đất nước với quy mô dân số gần 100 triệu dân.
Về chất vấn của ĐB Ksor H’Bơ Khăp (đoàn Gia Lai) liên quan đến văn hóa từ chức, Thủ tướng cho biết: Luật Cán bộ công chức đã quy định vấn đề từ chức. Đó là, cán bộ công chức, lãnh đạo quản lý không đủ năng lực, không đủ uy tín theo yêu cầu nhiệm vụ hoặc vì lý do khác chính đáng thì được thôi giữ chức vụ khi chưa hết nhiệm kỳ hoặc khi chưa hết thời gian bổ nhiệm.
“Quyết định 1847 của Thủ tướng đã nêu cán bộ công chức, lãnh đạo chủ động xin thôi giữ chức khi thấy bản thân còn hạn chế về năng lực, uy tín. Để văn hoá từ chức trong cán bộ công chức, viên chức được thực hiện thì cần phát huy vai trò trách nhiệm tinh thần nêu gương, gương mẫu trước nhân dân, trước Đảng và Nhà nước. Văn hoá từ chức là có và đã có văn bản pháp luật”, Thủ tướng nhấn mạnh.
“Chúng tôi đã xây dựng đề án thí điểm đổi mới cách thi tuyển lãnh đạo quản lý cấp vụ, cấp sở, cấp phòng trình Bộ Chính trị. Đã tổng kết 14 cơ quan, 22 địa phương báo cáo Ban Bí thư. Vấn đề này rất cần thiết và tôi tin rằng các cơ quan chức năng có thẩm quyền sẽ quyết định vấn đề này trên tinh thần có tiêu chí để thực hiện chính sách được giao là thu hút được nhiều nhân tài cho đất nước”, Thủ tướng nói và cho rằng vẫn còn nhiều bất cập trong chọn nhân tài.
“Nhân tài không nhất thiết phải ở cơ quan nhà nước, nhân tài ở doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và có thể ở hợp tác xã. Nhưng riêng khối Nhà nước chúng ta phải tìm cách thu hút để nhiều người tài vào quản trị đất nước” - Thủ tướng nêu rõ.
Xử lý nghiêm tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà
Kết luận phiên chất vấn và trả lời chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân yêu cầu: Đẩy mạnh cải cách hành chính, đổi mới nền công chức, công vụ. Tiếp tục triển khai việc sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính nhà nước theo các Nghị quyết của Đảng và Quốc hội. Tăng cường hiệu quả, chất lượng đầu tư, đẩy mạnh giải ngân đầu tư công; tập trung nguồn lực, nguồn vốn cho các công trình trọng điểm, bảo đảm quốc phòng, an ninh. Thực hiện tốt các chính sách hỗ trợ phát triển nhà ở xã hội. Chủ động, tích cực làm tốt công tác phòng, chống dịch Covid 19. Tăng cường công tác quản lý nhà nước về môi trường, đặc biệt là đánh giá tác động môi trường trong việc thực hiện các dự án kinh tế - xã hội; giải quyết mối quan hệ giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường…