Thủ lĩnh xóa nghèo

Trưởng thôn Sùng Mí Lùng.

Ấn tượng khi lần đầu gặp Lùng, đó là một chàng thanh niên rắn rỏi, nước da xạm nắng cùng những cái bắt tay nhiệt tình. Nhà Lùng rộng và được treo nhiều loại giấy khen mang tên anh. Dãy chuồng bò và lợn được nuôi không hở một ngăn, cỏ chăn nuôi chất đầy trước cổng...

Ngôi làng sinh ra Giàng Mí Lùng nằm lọt thỏm giữa một thung lũng được bao quanh bởi những dãy núi hùng vĩ. Do đặc thù địa hình hiểm trở, thời tiết khắc nghiệt, đất sản xuất nông nghiệp ít nên từ bao đời nay, đồng bào nơi đây luôn bị cái đói, cái nghèo đeo bám dai dẳng. Sinh ra trong một gia đình nghèo khó, những bữa ăn không đủ no, áo mặc không đủ ấm ám ảnh Lùng từ những ngày còn nhỏ.

Sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự trở về (năm 2009), Lùng quyết tâm chinh phục mảnh đất quê hương nghèo khó. Với tính cách nhanh nhẹn và nhiệt tình, lại là bộ đội xuất ngũ nên Lùng được bà con tin cậy bầu làm Trưởng thôn. Ngày ấy, vùng đất “thâm sơn cùng cốc” Ha Cá được xếp vào diện đặc biệt khó khăn của huyện Mèo Vạc.

Cả làng đều là người Mông với trên 400 nhân khẩu thì có tới hơn một nửa thuộc diện nghèo. Đặc biệt, nạn trộm cắp diễn ra thường xuyên, người cùng một làng nhưng chẳng ai tin nhau, chẳng ai muốn giúp nhau việc gì. Bên cạnh đó, do nhận thức của bà con hạn chế, người biết chữ, biết tiếng phổ thông chỉ... đếm trên đầu ngón tay.

Sau nhiều đêm trăn trở tìm hiểu nguyên nhân và nhớ lại những điều được học trong quân ngũ, người “lãnh đạo” mới ngoài 20 tuổi nhận ra rằng, phải đoàn kết mọi người trong thôn, bởi đó chính là sức mạnh tạo nên thành công. Vì thế, anh thường xuyên tổ chức họp thôn để phân tích, vận động bà con giúp nhau phát triển kinh tế, xóa bỏ đói nghèo.

Để đẩy lùi tệ nạn, anh thống nhất với dân làng đề ra hương ước, quy ước, nếu ai vi phạm sẽ bị phạt tiền. Đặc biệt, Lùng còn thực hiện cách làm “không giống ai” khi cho thành lập một đội trật tự của thôn và lấy những đối tượng từng quậy phá đã được cảm hóa làm thành viên. Đồng thời, giao cho nhiệm vụ tuyên truyền pháp luật, theo dõi, phát hiện những cá nhân vi phạm để xử lý...

Mặc dù trước đây cán bộ xã đã nhiều lần xuống tận thôn tuyên truyền nhưng sau đó “đâu lại đóng đấy”. Một thời gian sau khi đội trật tự được thành lập, tình hình an ninh trật tự đi vào nề nếp, tệ nạn mất dần, những buổi giao lưu văn hoá, văn nghệ được tổ chức nhiều hơn. Mục tiêu đoàn kết nhân dân của Trưởng thôn Giàng Mí Lùng thành công sau khi “nhậm chức” chỉ đúng một năm.

Từ ngày được bà con tín nhiệm bầu làm Trưởng thôn, Giàng Mí Lùng càng thêm nhiều trăn trở khi đời sống của các gia đình vẫn còn nhiều khó khăn. Lâu nay, mọi người chỉ biết đến trồng cây ngô một vụ. Nhà nào trồng nhiều thì đủ ăn và cũng chỉ nuôi thêm được con lợn, con gà. Chưa kể có năm mất mùa, đói ăn lại bủa vây từng bữa.

Không cam chịu đói nghèo, biết được cây ngô lai cho năng suất cao, Lùng quyết tâm đưa vào gieo trồng và vận động nhân dân làm theo. Thế nhưng, do người Mông trong thôn từ lâu vốn, ngại thay đổi nên chẳng ai dám “mạo hiểm” theo Lùng.

Nói là làm, khi cả làng chưa có ai trồng ngô lai, Lùng thuyết phục bố mẹ, anh chị em trong gia đình trồng trước. Để chắc chắn, anh mời cán bộ khuyến nông của huyện xuống hướng dẫn cách chăm sóc và tìm ra phương pháp trồng ngô lai hai vụ một năm. Năm ấy, thời tiết thuận lợi, cây ngô lai biết “thương người” cho sản lượng tới 50 tạ/ha/vụ, gấp gần hai lần so với ngô địa phương.

Lần đầu tiên gia đình anh bội thu lương thực nhờ thay đổi giống ngô mới. Đặc biệt, bên cạnh việc trồng xen các loại cây khác như mía tím, chuối, xoài..., Lùng còn mạnh dạn vay vốn của Ngân hàng Chính sách để mua bò, dê về chăn thả và tiếp tục thành công. Mấy năm nay, tổng thu nhập từ chăn nuôi và trồng trọt của gia đình Giàng Mí Lùng luôn duy trì ở mức trên 100 triệu đồng/năm, trở thành hộ có điều kiện kinh tế khá giả nhất thôn Ha Cá.

Sau khi thành công, Lùng cùng vợ đến từng gia đình hướng dẫn cách trồng ngô và chăn nuôi hiệu quả. Thậm chí, anh sẵn sàng cho các gia đình khó khăn nuôi rẽ bò, dê. Cách làm của Lùng được bà con nhân dân trong thôn tin tưởng làm theo. Vì thế đến cuối năm 2014, gần 90% diện tích trồng ngô địa phương trong thôn được chuyển sang trồng ngô lai cho năng suất cao.

Theo đánh giá của lãnh đạo xã Khâu Vai, việc anh vận động thành công bà con chuyển từ giống ngô địa phương kém năng suất sang trồng ngô lai cho năng suất cao và trở thành hàng hóa là bước “đột phá” không phải ai cũng làm được. Thế nhưng, Giàng Mí Lùng chỉ bảo: “Mình biết rồi thì hướng dẫn lại cho bà con thôi. Phải trồng thật nhiều ngô, vừa làm thức ăn cho gia súc, vừa bán để mua gạo ăn.

Muốn bà con nghe theo, mình phải làm trước mới được là quan niệm của Lùng. Nhờ sự hướng dẫn tận tình của Trưởng thôn Giàng Mí Lùng, đời sống của nhân dân ngày một đi lên, nhà nhà bảo nhau làm ăn, hủ tục dần được xoá bỏ, tỷ lệ huy động trẻ em trong độ tuổi từ 6 đến 14 tuổi đi học đạt tới 99,5%...