Thuận Châu, Sơn La, là một huyện vùng cao, có 29 xã, thị trấn với địa bàn rộng, địa hình phức tạp, giao thông đi lại rất khó khăn, đặc biệt là về mùa mưa. Cùng với đó, tệ nạn ma tuý diễn biến phức tạp. Số người nghiện ma tuý còn cao, việc quản lý và can thiệp giảm thiểu tác hại còn nhiều bất cập.
Phát thuốc Methadol cho người nghiện ma túy ở TTYT huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La.
Mới sáng ra mà nơi phát thuốc Methadol của Trung tâm Y tế huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La đã vãn người. Theo các cán bộ điều trị, hôm nay cũng có đông người nghiện đến uống thuốc. Anh Nguyễn Đại Thắng cho biết từ 2 tháng nay được biết và đến uống thuốc ở đây. Trước đây, mỗi ngày bình quân anh phải chi đến hàng trăm nghìn đồng, mỗi tháng phải chi từ 15-16 triệu đồng dùng ma tuý nhưng nay nhờ có Methadol, anh không phải chi gì nữa mà đổi lại được cuộc sống khá hơn. Anh thấy người khoẻ hẳn lên, tinh thần khá ổn định, thoải mái, việc làm cắt may quần áo của anh cũng hiệu quả hơn rất nhiều. Qua bạn bè anh biết đến cơ hội này và tự nhủ nhất định sẽ không rời xa nơi này nữa.
Trường hợp khác, anh Hoàng Văn Thiều, 47 tuổi, đến từ xã Bon Phặng, huyện Thuận Châu. Anh là người từng dùng ma tuý từ nhiều năm theo đường tiêm chích. 3 tháng nay, kể từ khi được biết đến điểm cấp phát thuốc Methadol này, anh đến nhận thuốc rất đều đặn. Anh tâm sự nhờ có cơ hội này mà không những sức khoẻ cá nhân anh mà kinh tế gia đình cũng dần được hồi phục.
Theo ông Lường Minh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Thuận Châu, từ tháng 1/2015, Trung tâm bắt đầu mở điểm cấp phát thuốc cai nghiện Methadol ở đây. Từ chỗ ban đầu, điểm chỉ thu hút được chừng hơn 10 người, đến nay số người đến nhận thuốc đã lên đến 160 người và nay còn 124 người nghiện ma tuý đến nhận thuốc (do một số vi phạm pháp luật và một số di chuyển chỗ ở, làm việc...). So với tổng số hơn 1.200 người nghiện trên toàn huyện đang được các cơ quan chức năng cập nhật, quản lý thì đây mới chỉ đạt 1% nhưng, theo Phó Chủ tịch UBND huyện Thuận Châu Nguyễn Đức Thặng, đây là sự cố gắng lớn của Trung tâm, bước đầu tạo ra cơ hội giúp đỡ đáng kể cho những người nghiện. Huyện uỷ, UBND huyện xác định song song triệt phá các tụ điểm ma tuý cần phải tiến hành cắt cơn, cai nghiện cho người nghiện rồi bàn giao cho gia đình và các tổ chức quản lý.
Tại huyện Thuận Châu hiện còn 1.141 người nhiễm HIV/AIDS. Số này vẫn tăng hàng năm chừng 50 ca nhiễm mới/năm. Cho đến nay, đã có đến 380 người thường xuyên được Trung tâm Y tế quản lý, cấp phát thuốc ARV điều trị. Theo ông Lường Minh Tuấn, sắp tới Trung tâm Y tế huyện Thuận Châu sẽ triển khai cấp phát thuốc ARV xuống từng trạm y tế xã và tăng cường tuyên truyền động viên để số người có H được tiếp cận với thuốc ARV nhiều hơn.
Y sĩ Cà Văn Tỉnh vừa cấp thuốc cho bà con, vừa cho hay, ở đây nhiều người có những hoàn cảnh rất thương tâm. Dù cách xa từ hàng chục km nhưng họ vẫn đến đây hàng tháng để nhận thuốc. Nhờ có thuốc ARV mà sức khoẻ của họ ổn định, tinh thần sảng khoái, làm việc hiệu quả. Trong số này có 11 trẻ em bị lây nhiễm bẩm sinh từ mẹ sang con. “Đây là một trong những điều chúng tôi băn khoăn nhất vì tương lai của các cháu còn dài” - Y sĩ Cà Văn Tỉnh tâm sự.
Mặc dù đạt được những kết quả như vậy nhưng trong mắt những người làm công tác phòng chống ma tuý, HIV/AIDS ở đây vẫn đượm nét buồn. Hỏi ra mới hay, họ lo lắng cho mục tiêu 90-90-90 sẽ khó đạt theo kế hoạch vào năm 2017 vì HĐND tỉnh Sơn La vừa qua có chủ trương cắt giảm biên chế cho công tác này. Cụ thể từ tháng 1/2016 trở đi, các điểm cấp phát thuốc Methadol sẽ không được tiếp tục sử dụng số lao động hợp đồng, từ bảo vệ đến người cấp phát thuốc. Toàn bộ số công việc này được bàn giao bổ sung cho cán bộ trong biên chế, với số tiền hỗ trợ được tính theo chế độ phụ cấp 186 (theo lương). Tại điểm phát thuốc Methadol của Trung tâm Y tế huyện Thuận Châu, số này hiện có đến 7 người, tới đây sẽ được thay thế bởi 4 cán bộ trong biên chế kiêm nhiệm.