Vụ rơi máy bay hy hữu xảy ra hồi tháng 2 năm nay ở Đài Loan đã được lật lại sau khi Hội đồng An toàn Hàng không (ASC) tuyên bố kết quả điều tra cho thấy phi công đã tắt nhầm động cơ duy nhất đang hoạt động chỉ ít giây trước khi nó lao xuống sông, khiến 43 người thiệt mạng.
Cơ trưởng chiếc ATR 72-600 tắt nhầm động cơ được cho là nguyên nhân
gây tai nạn máy bay thảm khốc hồi tháng 2 ở Đài Loan
(Nguồn: Reuters)
Sự nhầm lẫn tai hại
Báo cáo mà ASC đưa ra hôm 2-7 cũng cho thấy rằng cơ trưởng Liao Jian-zong, người điều khiển chuyến bay mang số hiệu GE235 của Hãng hàng không TransAsia Airways, đã bị đánh trượt trong khóa huấn luyện điều khiển máy bay trên máy giả lập hồi tháng 5-2014, một phần vì thiếu kiến thức về xử lý động cơ khi cất cánh.
“Ôi, hãy kéo lại cần điều khiển bị sai đi”- là câu nói của cơ trưởng Liao, 41 tuổi, được giới điều tra công bố sau khi trích xuất dữ liệu từ bộ thu âm lắp đặt trên phòng lái của chiếc máy bay gặp nạn.
Theo Báo cáo này, dường như đã có sự nhầm lẫn hết sức tai hại trong phòng lái khi hai phi công cố gắng lấy lại điều khiển của máy bay sau khi một động cơ khác của nó gặp trục trặc. Để khôi phục lại động cơ này, Liao đã gạt cần điều khiển, tuy nhiên lại nhầm cần gạt của động cơ khác, và ông chỉ nhận ra sai lầm chết người của mình khi đã quá muộn.
Liao đã cố gắng khởi động lại động cơ này trong khi một nhân viên đang tập sự có trong buồng lái hét lên: “Va chạm, va chạm, chuẩn bị va chạm”. Những tiếng thét hãi hùng đó là nội dung cuối cùng thu được bởi bộ thu âm buồng lái, thuộc hộp đen của máy bay; theo báo cáo của ASC.
Chỉ một vài giây sau đó, chiếc máy bay ATR 72-600, mang 58 người trên khoang, đã bổ nhào xuống một dòng sông ở Đài Bắc sau khi lướt ngoạn mục qua các tòa nhà cao tầng, chỉ còn 15 người sống sót.
Hãng tin Reuter ngày 2-7 cũng dẫn một nguồn tin theo báo cáo của ASC, nói rằng cơ trưởng Liao thực tế đã tắt nhầm động cơ đang hoạt động. Các dữ liệu mà giới điều tra thu được cũng cho thấy chiếc ATR 72-600 đã bị chết máy và lao xuống chỉ ít phút sau khi cất cánh.
Hãng TransAsia tuy chưa đưa ra bất kỳ bình luận nào về báo cáo của ASC, nhưng cho biết sẽ sớm tổ chức một cuộc họp báo để đưa ra tuyên bố. Báo cáo của ASC cũng không chỉ đích danh bên chịu trách nhiệm về vụ tai nạn hay đưa ra nhiều chứng cứ hơn là báo cáo sơ bộ trước đây. Tuy nhiên, nhiều hãng truyền thông quốc tế cho rằng nguyên nhân của vụ tai nạn này là do lỗi của con người.
Cơ trưởng từng trượt kỳ thi huấn luyện bay
Quá trình điều tra của chính quyền Đài Loan cho thấy cơ trưởng Liao, một cựu phi công quân đội, đã bắt đầu lái máy bay thương mại từ năm 2009 và làm việc cho TransAsia từ năm 2010. Liao bắt đầu nhận vị trí cơ trưởng từ tháng 8-2014 và bắt đầu lái loại máy bay ATR 72-600 từ tháng 11 cùng năm.
Liao có kinh nghiệm 4.914 giờ bay tính đến thời điểm xảy ra vụ tai nạn, gồm 3.151 giờ điều khiển máy bay loại ATR 72-500 và 250 giờ điều khiển loại ATR 72-600. Tuy nhiên, báo cáo cho thấy rằng Liao đã trượt kỳ thi huấn luyện bay giả lập hồi tháng 5-2014 khi đang chờ được đánh giá để thăng chức. Những giám khảo đánh giá Liao cho biết, anh có xu hướng không hoàn thành các tiến trình trong khi bay và cách xử lý động cơ bị tắt điện khi cất cánh.
Nhưng sau đó, Liao cũng qua được kỳ thi lần hai tổ chức vào ngày 29 và 30-6-2014 và nhận vị trí cơ trưởng dù cho cũng vấp phải nhiều lỗi trong khóa huấn luyện diễn ra từ ngày 2 đến 7-10 năm ngoái. Những người hướng dẫn anh lúc đó còn nói rằng Liao luôn có tâm lý “lo sợ và thường mắc lỗi khi động cơ bắt đầu được khởi động”, điều này cho thấy sự “thiếu tự tin” của anh.
Kể từ sau vụ tai nạn hồi tháng 2, Cơ quan quản lý Hàng không dân sự của Đài Loan đã tiến hành kiểm tra lại hàng loạt các phi công lái loại máy bay ATR của Hãng TransAsia về khả năng xử lý động cơ bị tắt.