Thời gian qua, lực lượng chức năng các địa phương đã liên tục giải cứu nhiều vụ việc học sinh, sinh viên sập bẫy thủ đoạn “bắt cóc online” của tội phạm lừa đảo. Đây là những chiêu trò không mới, từng được cảnh báo trong cộng đồng. Tuy nhiên, nhắm vào các bạn trẻ, các đối tượng giả danh cơ quan công an gọi điện đe dọa, nhằm thao túng tâm lý nạn nhân, buộc họ gọi điện thông báo, yêu cầu gia đình chuyển tiền chuộc.
Theo Công an TP Hà Nội, thời gian gần đây, nhiều học sinh, sinh viên trên địa bàn đã trở thành nạn nhân của thủ đoạn lừa đảo mang tên “bắt cóc online”. Đơn cử Công an các phường Việt Hưng, Ô Chợ Dừa… mới đây phối hợp với Phòng Cảnh sát hình sự (Công an TP Hà Nội) đã kịp thời ngăn chặn một số vụ “bắt cóc online” nhắm vào học sinh. Theo đó, các em thường nhận được điện thoại thông báo em có liên quan đến một vụ án rửa tiền, buôn bán vận chuyển ma túy… Đối tượng sau đó yêu cầu các em tải phần mềm Zoom Workplace để “làm việc trực tuyến”. Trong quá trình trao đổi, đối tượng yêu cầu em này kê khai tài sản phục vụ công tác điều tra. Khi các em cho biết không có tiền, đối tượng liền hướng dẫn cách đóng giả bị bắt cóc để lấy tiền từ gia đình.
Tại TPHCM và nhiều địa phương khác như An Giang, Ninh Bình… cũng đã ghi nhận các nạn nhân là học sinh, sinh viên sập bẫy “bắt cóc online” tương tự. Từ tháng 5 đến nay, Công an TPHCM liên tục tiếp nhận và giải cứu nhạn nhân của trò lừa đảo “bắt cóc online”. Mới đây nhất là một nữ sinh 18 tuổi ở phường Hòa Hưng bị dẫn dụ, lừa đảo bằng chiêu trò đã cũ này. Ngoài ra, Công an Hà Tĩnh vừa giải cứu nạn nhân là nam thanh niên bị “bắt cóc online” và yêu cầu gia đình nộp 220 triệu đồng tiền chuộc… Đáng nói, con mồi mà những kẻ lừa đảo nhắm tới là học sinh, sinh viên, những người thường xuyên tiếp cận với công nghệ hiện đại nhưng vẫn sập bẫy lừa, dù công an liên tục khuyến cáo.
Thủ đoạn giả danh cơ quan tư pháp gọi điện thoại, gọi video qua Zalo, Facebook, Telegram cho học sinh, sinh viên vu cáo nạn nhân liên quan đến vụ án rửa tiền, ma túy không mới và đang rộ lên thời gian gần đây.
Để tránh rơi vào cạm bẫy lừa đảo nói chung, thủ đoạn “bắt cóc online” nói riêng, cơ quan công an đã khuyến cáo người dân cần nêu cao tinh thần cảnh giác, chủ động tuyên truyền cho người thân, bạn bè về phương thức, thủ đoạn của loại tội phạm này. Công an TP Hà Nội cũng lưu ý, để làm việc với người dân, cơ quan công an sẽ trực tiếp gửi giấy mời, giấy triệu tập hoặc gửi qua công an địa phương, tuyệt đối không có chuyện làm việc qua điện thoại, gọi điện yêu cầu người dân chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng hoặc cài đặt phần mềm để phục vụ điều tra; không yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản, hình ảnh qua mạng. Khi phát hiện các trường hợp có dấu hiệu lừa đảo, người dân cần báo ngay cho cơ quan công an nơi gần nhất.
Cùng đó, cơ quan công an TP Hà Nội cũng khuyến cáo nhà trường cần thường xuyên đẩy mạnh, tuyên truyền cảnh báo các thủ đoạn lừa đảo cho học sinh, sinh viên để nâng cao nhận thức phòng chống lừa đảo. Đặc biệt là các học sinh, sinh viên, người trẻ cần tự trang bị cho mình kỹ năng nhận diện chiêu trò lừa đảo.
Khi càng nhiều học sinh được trang bị điện thoại để liên lạc với cha mẹ, để nhận thông tin từ cô giáo hoặc các nhóm học tập, bạn bè… trong khi các em chưa nhiều kinh nghiệm để giải quyết vấn đề, thì nguy cơ, tai họa đến từ những chiếc điện thoại smartphone - luôn hiện hữu. Chính vì lẽ đó, các em rất cần được định hướng rằng khi gặp những cuộc điện thoại xưng danh cơ quan chức năng, các em cần trao đổi/báo cáo với bố mẹ hoặc thầy cô giáo. Kỹ năng sống trong nhà trường không phải những nội dung quá vĩ mô hay sách vở, đôi khi đến từ những tình huống nhỏ trong cuộc sống, rất cần trang bị sớm cho học sinh.