Tỏi Lý Sơn bị ế?

Mùa tỏi ở Lý Sơn.

Thực hư câu chuyện ra sao?

Tại Lý Sơn, những người trồng hành tỏi cho biết, quả là có việc hai đặc sản này của huyện đảo xuống giá chút ít, những không đáng kể so với cùng kỳ các năm trước. Nói như người dân huyện đảo thì đó cũng là chuyện thường tình, vì rằng nông sản có lúc lên lúc xuống. Nhưng chưa bao giờ hành, tỏi Lý Sơn bị ế.

Lý Sơn là đất trồng tỏi, hành. Thổ nhưỡng nơi đây giúp bà con có được những loại tỏi, hành chất lượng cao, không nơi nào có được. Đặc biệt, Lý Sơn có loại tỏi “cô đơn”- tỏi một tép nổi tiếng cả trăm năm nay.

Nhiều người cho rằng, thông tin tỏi Lý Sơn bị ế trước hết là do chiêu trò của thương nhân: kêu gọi sự ủng hộ của cộng đồng để bán được hàng. Họ đã “học theo” cách kêu gọi “mua giúp” dưa hấu, thanh long... cách đây chưa lâu.

Thêm nữa, mới rồi việc củ hành tím ít phía Nam có tác động xấu đến thị lực của những người làm công việc chế biến đã khiến người tiêu dùng có phần e ngại.

Một điều nữa không thể không nói tới, đó là sự gian lận thương mại. Một số người đã giả thương hiệu hành, tỏi Lý Sơn, trà trộn hành tỏi nơi khác vào, khiến số lượng được coi là “tỏi Lý Sơn” bỗng nhiên tăng mạnh, dẫn đến dư thừa. Củ tỏi là củ tỏi, nhìn qua na ná như nhau, không dễ gì phân biệt được đâu là tỏi Lý Sơn và đâu là của giả, nhập nhằng “đánh lận con đen”.

Một số hộ dân trồng tỏi ở Lý Sơn cho biết, trong nhà họ tồn từ vài trăm kg đến chừng 1 tấn tỏi, nhưng đó là do họ chủ động “găm” hàng, chờ dịp Tết bán được giá hơn. Nói như ông Nguyễn Chí Thạnh (xã An Hải, huyện Lý Sơn) thì mỗi năm chỉ trồng và thu hoạch một vụ tỏi.

Người trồng tỏi bán đi một phần, còn lại đem phơi khô để lại bán quanh năm. Hiện, giá tỏi khô bán tại Lý Sơn dao động từ 40.000-55.000 đồng/kg, hành từ 25.000 đến 30.000/kg. Đây là giá bình thường so với thời điểm này những năm trước. Còn tại chợ Quảng Ngãi, giá tỏi Lý Sơn có giá 70.000 đồng/kg, hành 35.000 đồng/kg. Có nghĩa là hành, tỏi Lý Sơn không hề bị rớt giá.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Văn Định- Phó Chủ tịch Hội Kinh doanh và chế biến hành tỏi Lý Sơn, thì tỏi chính hiệu Lý Sơn đang gặp khó khăn bởi tỏi mang nhãn Lý Sơn bán tràn lan ngoài thị trường.

Ông Định cho biết, vụ hành vừa rồi, hành Lý Sơn đạt sản lượng cao và giá cũng cao, người dân được lợi kép. Với hành Lý Sơn, từ nay đến Tết sẽ cháy hàng, không đủ cung ứng cho thị trường bởi nhu cầu của thị trường đang rất lớn. Riêng với tỏi thì những người trong Hiệp hội đã thu mua của người dân từ đầu vụ đến giờ khoảng 800 tấn. Đó là chưa kể người dân bán cho thương lái và bán cho du khách đến đảo, từ đầu năm tới nay chừng 40 tấn.

Theo tính toán của ông Định, tại chợ Lý Sơn, mỗi ngày bán 3 tấn thì tới nay cũng được khoảng 700 tấn nữa. Như vậy, từ đầu năm tới nay tiêu thụ được khoảng 1.540 tấn, cho nên không có chuyện tỏi Lý Sơn bị ế.

Tuy nhiên, cũng không loại trừ việc “được mùa mất giá” đối với nông sản. Vì điều đó đã diễn ra trong thực tế. Nhưng, ở đây, vấn đề quan trọng chính là thương hiệu. Không thể để thương hiệu “tỏi Lý Sơn” bị nhòe đi trong sự cạnh tranh, gian lận thương mại không chính đáng.