TP. Hồ Chí Minh: Kiến nghị thưởng thu vượt dự toán

Theo tính toán của UBND TP.HCM, hiện nhu cầu vốn để chi đầu tư các công trình, dự án của thành phố rất lớn, bình quân 35.000 tỷ đồng/năm. Trong khi đó, số thu NSTP được hưởng theo tỷ lệ điều tiết ngày càng giảm. Thậm chí, sau khi đảm bảo các nhiệm vụ chi thường xuyên, an sinh xã hội và thanh toán các khoản nợ gốc, lãi vay đến hạn, số cân đối từ thuế dành cho chi đầu tư phát triển của thành phố chỉ còn hơn 6.800 tỷ đồng/năm, chỉ đáp ứng khoảng 20% nhu cầu đầu tư của thành phố hàng năm.

Trong nhiều năm liên tục, dù đã tập trung phấn đấu thu đạt và vượt dự toán được giao, khai thác các khoản thu từ nhà, đất nhưng các cấp chính quyền thành phố vẫn không đảm bảo được cân đối, nên phải tăng cường huy động vốn đầu tư bằng nhiều hình thức như phát hành trái phiếu đô thị, vay mượn vốn nhàn rỗi của Kho Bạc Nhà nước, vay lại nguồn vốn vay nước ngoài của Chính phủ (ODA) để đáp ứng các yêu cầu phát triển hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội.

Theo Chủ tịch UBND TP Lê Hoàng Quân, đến nay số dư nợ của thành phố đối với các khoản vay trong nước là 12.669 tỷ đồng, các khoản vay lại nguồn vốn vay nước ngoài của Chính phủ là 10.446 tỷ đồng. Theo đó, bình quân mỗi năm, thành phố phải cân đối khoảng 3.000 tỷ đồng để trả nợ gốc và lãi đến hạn. Tình trạng nêu trên làm cho NSTP ngày càng khó khăn hơn vì vừa phải đảm bảo nguồn chi đầu tư, vừa phải thanh toán các khoản nợ gốc và lãi vay đến hạn.

Trong kiến nghị gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Thủ tướng Chính phủ ngày 19-6, UBND TP.HCM cho biết, hiện mỗi năm TP.HCM duy trì mức tổng thu ngân sách nhà nước (NSNN) trên địa bàn luôn chiếm tỷ trọng cao (gần 30%) tổng thu ngân sách cả nước. Riêng năm 2014, tổng thu NSNN trên địa bàn (không kể thu từ dầu thô) đạt 110,35% dự toán, trong đó thu từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 119,03% dự toán.

Được biết, nhằm tạo điều kiện cho thành phố tăng nguồn vốn đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng theo đúng định hướng của Bộ Chính trị, bên cạnh quy định về thưởng thu vượt dự toán của Luật NSNN, Chính phủ cũng đã ban hành Nghị định (số 124/2004/NĐ-CP) quy định về một số cơ chế tài chính ngân sách đặc thù đối với TP.HCM. Cụ thể, quy định trong trường hợp có số tăng thu ngân sách Trung ương so với dự toán Thủ tướng Chính phủ giao từ các khoản thu phân chia giữa ngân sách Trung ương (NSTƯ) và ngân sách thành phố (NSTP) thì NSTP được thưởng 30% của số tăng thu này (theo quy định tại Khoản 2 Điều 30 Luật NSNN). Đồng thời, NSTƯ thực hiện bổ sung có mục tiêu cho NSTP tương ứng 70% phần còn lại của số tăng thu NSTƯ so với dự toán Thủ tướng Chính phủ giao từ các khoản thu phân chia giữa NSTƯ và NSTP (sau khi đã thực hiện thưởng vượt thu theo quy định của Luật NSNN) và tương ứng 30% số thu vượt dự toán đã được Thủ tướng Chính phủ giao của các khoản thu NSTƯ hưởng 100%.

UBND TP.HCM cũng cho biết, thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị tại Nghị quyết số 16-NQ/TW thì Chính phủ đã tiếp tục ban hành Nghị định số 61/2014/NĐ-CP ngày 19-6-2014 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 124/2004/NĐ-CP. Trong đó, NSTƯ bổ sung có mục tiêu cho thành phố tương ứng 70% tổng số tăng thu NSTƯ so với dự toán đã được Thủ tướng Chính phủ giao từ các khoản thu. Cụ thể, các khoản thu phân chia giữa NSTƯ và NSTP còn lại (sau khi thực hiện thưởng vượt thu theo quy định) và các khoản thu NSTƯ hưởng 100%. Ngoài ra, hiện nay thành phố cũng đang được trao cơ chế ngân sách đặc thù quy định tại Nghị định này được thực hiện từ năm ngân sách giai đoạn 2014 - 2016.

Với những lý do trên, UBND TP.HCM đã có công văn (số 944/UBND-TM) đề nghị Bộ Tài chính trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, thưởng thu vượt dự toán năm 2014 cho thành phố với số tiền là 8.369 tỷ đồng. Tuy nhiên, lãnh đạo UBND TP.HCM cho biết, ngày 6-5-2015 Bộ Tài chính đã gửi công văn trả lời về việc thưởng và đầu tư trở lại theo cơ chế đặc thù năm 2014 thông báo số thưởng và đầu tư trở lại năm 2014 cho thành phố chỉ là 3.150 tỷ đồng, giảm hơn số đề nghị của thành phố 5.219 tỷ đồng.

Chính vì thế, UBND TP.HCM đã tiếp tục kiến nghị Bộ Tài chính trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, giải quyết thưởng vượt dự toán thu NSNN năm 2014 cho thành phố theo đúng quy định.