Trải nghiệm Xẩm trực tuyến

Hoàng Minh• 14/05/2021 11:00

Từ ngày 16 đến ngày 22/5 tại Vicas art studio (32 Hào Nam, Hà Nội) sẽ diễn ra chuỗi hoạt động “Mắt Xẩm” bằng hình thức trực tuyến.

Trong sự kiện sẽ giới thiệu các tác phẩm tranh gắn liền với hát Xẩm.

“Mắt Xẩm” là dự án nghệ thuật sử dụng đa dạng các hình thức như hội họa, sắp đặt, trình diễn, âm nhạc… nhằm mang đến những góc nhìn mới mẻ, trẻ trung nhưng không kém phần sâu sắc về nghệ thuật Hát Xẩm cổ truyền của dân tộc. Dự án gồm chuỗi sự kiện kéo dài trong 7 ngày như một hành trình kết nối các giá trị của Xẩm với cuộc sống hiện tại.

Trong đó, triển lãm sẽ giới thiệu các tác phẩm tranh được đặt trong không gian sắp đặt gắn liền với hát Xẩm. Tại không gian trưng bày được chia làm nhiều khu vực. Khu vực chính diện có bức tranh vẽ 3 sắc thái biểu đạt khác nhau của người hát Xẩm, được gợi cảm hứng từ bài “Mục hạ vô nhân”. Không gian bên lề có bức tranh vẽ nghệ nhân hát Xẩm Hà Thị Cầu và tư liệu phóng sự về người trẻ hát Xẩm tiếp nối truyền thống.

“Khu rừng huyền tích” là không gian sắp đặt được gợi cảm hứng từ câu chuyện của tổ nghề hát Xẩm. Không gian đa diện “Mắt xẩm” có sắp đặt đôi mắt từ 200 chiếc sênh và cặp trống Xẩm. Thông điệp muốn gửi tới chính là hãy nhìn nhận Xẩm ở càng nhiều góc độ càng tốt, để thấy hết vẻ đẹp của nó.

Xẩm là loại hình nghệ thuật xướng tích dân gian gắn với những người khiếm thị. Trong số các loại hình nghệ thuật truyền thống, duy nhất có Xẩm được coi là một nghề kiếm sống. Xưa kia, Xẩm rất được nhân dân lao động ở nông thôn và thành thị ưa thích.

Giữa bối cảnh nhiều bộ môn nghệ thuật truyền thống vẫn được duy trì cho đến ngày nay, có vẻ Xẩm chưa thực sự được khai thác sâu. Có thể bởi Xẩm mộc mạc, đơn giản quá mà ít người chú ý tới nó. Nhiều quan điểm còn cho rằng, Xẩm là một loại hình ca nhạc ăn xin, ăn mày. Phải chăng vì vậy mà Xẩm lại càng không được phát huy trong cuộc sống đương đại?

Trong quá trình tiếp xúc, trải nghiệm với bộ môn nghệ thuật hát Xẩm, các thành viên dự án thấy được nhiều giá trị sâu sắc của Xẩm, có khả năng thấu cảm những cung bậc tâm tư tình cảm của con người; truyền tải thông tin, thông điệp một cách linh hoạt. Xẩm với nhiều chất liệu có tiềm năng khai thác ở nhiều góc độ khác nhau, phù hợp với cuộc sống và công chúng.

“Mắt xẩm” được xây dựng dưới sự hỗ trợ của Hội đồng Anh thông qua dự án Không gian văn hóa sáng tạo Việt Nam 2018 - 2021. Đây là một dự án do Liên minh Châu Âu và Hội đồng Anh tài trợ và do Hội đồng Anh Việt Nam phối hợp với Viện Văn hóa nghệ thuật quốc gia (Vicas) thực hiện.