Trạm chống buôn lậu 64 tỷ đồng đặt 'nhầm chỗ' ở Lạng Sơn: Trách nhiệm thuộc về ai?

Trạm KSLH Than Muội có tổng kinh phí đầu tư 64 tỷ đồng.

Để ngăn chặn tình hình buôn lậu ngày càng phức tạp, UBND tỉnh Lạng Sơn đã quyết định đầu tư xây dựng Trạm Kiểm soát liên hợp (KSLH) Than Muội tại xã Quang Lang, huyện Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn với tổng số kinh phí đầu tư hơn 60 tỷ đồng để thay thế Trạm KSLH Dốc Quýt tại huyện Cao Lộc đã xuống cấp. Tuy nhiên, do đặt “nhầm” chỗ nên Trạm KSLH tiền tỷ Than Muội sau khi xây xong chỉ có tác dụng để “ngắm” và hiện tại chưa rõ cơ quan nào phải chịu trách nhiệm về sự đầu tư công lãng phí này.

Trạm chống buôn lậu đặt “nhầm” chỗ

Năm 2014, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại trên địa bàn biên giới tỉnh Lạng Sơn diễn biến rất phức tạp.

Tình hình buôn lậu, gian lận thương mại có dấu hiệu gia tăng nếu không có sự quản lý, kiểm soát ngay từ biên giới.

Bởi vậy, đầu năm 2015 UBND tỉnh Lạng Sơn đã đầu tư xây dựng Trạm KSLH Than Muội với mục đích thay thế Trạm KSLH Dốc Quýt hiện đang hoạt động, mặc dù Trạm Than Muội không nằm trong quy hoạch của tỉnh. Đến nay, Trạm KSLH Than Muội đã xây xong và sẵn sàng đi vào hoạt động.

Tuy nhiên, lạ lùng hơn, chính UBND tỉnh Lạng Sơn không đồng thuận trong việc di chuyển Trạm KSLH từ biên giới về ngã tư Than Muội (cách biên giới khoảng 50km).

Cụ thể, tại Báo cáo số 197/BC-UBND (ngày 22/7/2016) của UBND tỉnh Lạng Sơn nêu rõ: Hiện nay, dự án đường cao tốc Lạng Sơn-Bắc Giang đang được triển khai đầu tư xây dựng sẽ được hoàn thành, về lâu dài việc di chuyển Trạm KSLH về ngã tư Thân Muội sẽ không phát huy được hiệu quả kiểm tra, kiểm soát chống buôn lậu do tuyến đường mới không đi qua vị trí đặt Trạm KSLH Thân Muội.

Hiện tại, Trạm KSLH Dốc Quýt kiểm soát hàng hóa nhập lậu ngay từ điểm đầu Quốc lộ 1A, sát khu vực biên giới, hỗ trợ tích cực cho các đơn vị chức năng khu vực biên giới trong công tác chống buôn lậu, tạo áp lực lớn để ngăn chặn các đối tượng buôn lậu.

Nếu chuyển Trạm KSLH về sâu trong nội địa thì hàng lậu sẽ từ biên giới tràn về lưu trữ tại thành phố Lạng Sơn, việc ngăn chặn buôn lậu sẽ không hiệu quả do các đối tượng buôn lậu có thể chọn nhiều tuyến đường khác nhau để vận chuyển hàng về các tỉnh nội địa.

Không thể tự quyết và quyết định đầu tư sai lầm của mình, ngày 22/7/2016, UBND tỉnh Lạng Sơn đã có báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ đề xuất 2 phương án hoạt động của Trạm KSLH: Một là giữ nguyên hoạt động của Trạm KSLH Dốc Quýt hiện tại. Hai là giải pháp đối với Trạm KSLH Than Muội, UBND tỉnh Lạng Sơn giao cho UBND huyện Chi Lăng tiếp nhận, quản lý để giao cho xã Quang Lang làm trụ sở.

Trách nhiệm thuộc về ai?

Liên quan đến việc Trạm KSLH Than Muội đặt “nhầm” chỗ, Giám đốc Sở Công thương tỉnh Lạng Sơn Vũ Hồng Thủy cho biết, khi xác định vị trí đặt trạm KSLH mới tại Than Muội, phía tỉnh Lạng Sơn không lường hết được các vấn đề nên khi xây xong có nhiều ý kiến trái chiều dẫn đến việc chưa thể dời Trạm Dốc Quýt về đây hoạt động.

Cũng theo ông Vũ Hồng Thủy cho hay, Sở Công thương chỉ là tổ chức thực hiện, và được giao là chủ đầu tư xây Trạm KSLH Than Muội, còn hoạt động của Trạm thì Sở Công thương không quyết được.

Báo cáo số 22/BC-BCĐ 389 (16/9/2016) của Ban chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (BCĐ 389 quốc gia) khẳng định: “Đồng ý giữ nguyên trạm KSLH Dốc Quýt ở vị trí cũ; Giao trạm KSLH Than Muội cho UBND xã Quang Lang làm trụ sở”.

Qua đó, có thể khẳng định, Trạm KSLH Than Muội đã được xây dựng “nhầm” chỗ, không đúng mục đích, không nằm trong quy hoạch gây ra sự lãng phí lớn cho Ngân sách Nhà nước.

Chính vì vậy, Ban chỉ đạo 389 Quốc gia kiến nghị: “Làm rõ trách nhiệm cá nhân liên quan trong việc trước đây đề xuất di chuyển trạm KSLH Dốc Quýt về ngã tư Than Muội”.

Ngày 6/10/2016, tại Công văn số 8447/VPCP-V.I của Văn phòng Chính phủ gửi Bộ Tài chính, UBND tỉnh Lạng Sơn và Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc có ý kiến: Đồng ý việc giữ nguyên Trạm Kiểm soát liên hợp Dốc Quýt tại vị trí cũ.

Thủ tướng Chính phủ giao UBND tỉnh Lạng Sơn chỉ đạo các lực lượng chức năng tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại trên địa bàn, không để tình hình phức tạp. Đồng thời chịu trách nhiệm quản lý, bố trí sử dụng trụ sở Trạm KSLH Than Muội đúng quy định, không để lãng phí.

Theo UBND tỉnh Lạng Sơn cho biết, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc về việc hoạt động của Trạm KSLH Dốc Quýt, Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn đã yêu cầu Sở Công thương, Công an tỉnh, Cục Hải quan, Cục Thuế, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng, các lực lượng chức năng tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, không để xảy ra tình hình phức tạp, nổi cộm trên địa bàn tỉnh.

Giao Sở Công thương chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan nghiên cứu, đề xuất các giải pháp nhằm củng cố, nâng cao hiệu quả hoạt động của Trạm KSLH Dốc Quýt.

Mặt khác, Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn cũng yêu cầu Sở Công thương và các cơ quan liên quan cần nghiêm túc rút kinh nghiệm trong việc tham mưu cho UBND tỉnh đề xuất với Thủ tướng Chính phủ thực hiện di chuyển Trạm KSLH Dốc Quýt về khu vực ngã tư Than Muội.

Rồi đây, tỉnh Lạng Sơn đã kiểm điểm và xử lý trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan đến dự án Trạm KSLH Than Muội đặt “nhầm” chỗ gây lãng phí ra sao, công luận đang chờ câu trả lời thỏa đáng từ tỉnh này.