Trang mới của ‘Thái tử Samsung’ và ông chủ Lotte

“Thái tử Samsung” có đưa tập đoàn tiến bước?

Ông Lee Jae-yong, Phó Chủ tịch đồng thời là người thừa kế Tập đoàn Samsung, người thường được biết đến với biệt danh “Thái tử Samsung”, đã bị kết án 2 năm 6 tháng tù giam trong một bê bối tham nhũng liên quan đến cựu Tổng thống Park Geun-hye. Ông Lee đã được phóng thích vào tháng 8/2021, sau 18 tháng thụ án.

Người cha quá cố của “Thái tử Samsung”, cựu Chủ tịch Samsung Lee Kun Hee, cũng từng bị kết tội 2 lần vào năm 1996 và 2008 vì đưa hối lộ và trốn thuế, với tổng hình phạt 5 năm tù. Tuy vậy, ông đều nhận được lệnh ân xá của các Tổng thống Hàn Quốc.

Án tù của "Thái tử Samsung” đã chính thức kết thúc vào ngày 29/7 vừa qua nhưng vẫn cần có lệnh đặc xá để ông Lee được khôi phục tất cả các quyền. Nếu không được hưởng đặc xá, ông Lee sẽ bị giới hạn việc làm trong 5 năm kể từ khi mãn hạn tù, theo đạo luật trừng phạt nặng đối với tội phạm kinh tế của Hàn Quốc.

“Tôi sẽ làm việc chăm chỉ để cống hiến cho nền kinh tế quốc gia” - “Thái tử Samsung” nói với các phóng viên trước Tòa án trung tâm Seoul sau thông báo ân xá. Một cuộc khảo sát được thực hiện Reuters thực hiện cho thấy: 77% người Hàn Quốc được hỏi ủng hộ việc ân xá cho “Thái tử Samsung”.

Trong khi đó, phát biểu tại cuộc họp Nội các, Tổng thống Hàn Quốc bày tỏ hy vọng quyết định đặc xá lần này sẽ giúp ổn định sinh kế của người dân và giúp đất nước thoát khỏi khủng hoảng kinh tế. Tại Hàn Quốc, các Tổng thống thường đưa ra quyết định đặc xá nhân kỷ niệm các ngày lễ lớn của đất nước. Trong đó, một số lãnh đạo của các tập đoàn hàng đầu (chaebol), dù bị kết tội tham nhũng hoặc có hành vi kinh doanh không công bằng cũng thường được đặc xá, với lý do việc họ trở lại quản lý doanh nghiệp sẽ giúp thúc đẩy nền kinh tế đất nước.

Nhận xét của CNBC, việc ân xá chủ yếu mang tính biểu tượng vì “Thái tử Samsung” đã được ra ngoài sau khi ngồi tù 18 tháng vì tội hối lộ. Tuy nhiên, với việc đặc xá lần này, ông Lee có thể thực hiện các hoạt động kinh doanh một cách tự do hơn và Samsung từ đó cũng có thể sắp có các động thái lớn. Samsung hy vọng ông Lee sẽ xúc tiến các quyết định chiến lược, trong đó có các thương vụ sản xuất chip và cải cách quản trị.

Samsung là nhà sản xuất chip nhớ và điện thoại thông minh lớn nhất thế giới. Cổ phiếu của Samsung Electronics tại Seoul đã tăng 1,3% sau tin tức về ông Lee.

Tuy nhiên, một trong những câu hỏi là liệu “Thái tử Samsung” có đảm nhận vị trí chủ tịch của gã khổng lồ công nghệ hay không. Kể từ khi cha của “Thái tử” - ông Lee Kun-hee, qua đời vào tháng 10/2020, vị trí giám sát tập đoàn trị giá 280 tỷ USD vẫn bị bỏ trống.

Lotte tự tin đối mặt với khó khăn

Cùng được ân xá trong đợt này là Chủ tịch Tập đoàn Lotte, ông Shin Dong-bin. Ông cũng bị kết án 2 năm 6 tháng tù vào tháng 10/2018 trong một vụ án hối lộ liên quan đến cựu Tổng thống Park, cũng như Chủ tịch Chang Sae-joo của Dongkuk Steel Mill và cựu Chủ tịch Tập đoàn STX Kang Duk-soo.

Ông Shin bị kết án 30 tháng tù giam sau khi bị tòa án quận trung tâm Seoul buộc tội hối lộ 7 tỉ won, tương đương 6,5 triệu USD, cho bạn thân của cựu Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye để đổi lấy sự ủng hộ của chính phủ trong việc cấp phép vận hành các cửa hàng miễn thuế. Trước đó, ông bị giới công tố viên đề nghị mức án 4 năm tù. Ngoài việc thi hành án giam, ông còn phải nộp phạt 7 tỉ won.

Ông Shin trở thành lãnh đạo doanh nghiệp tập đoàn hàng đầu Hàn Quốc thứ nhì phải vào tù vì bê bối hối lộ bạn thân cựu Tổng thống Park. Trước đó là Phó Chủ tịch Samsung Lee Jae-yong.

Theo Bloomberg, bản án này khiến tập đoàn bán lẻ lớn nhất Hàn Quốc không còn lãnh đạo doanh nghiệp giữa lúc tập đoàn đang phải đối mặt với hàng loạt khó khăn trong việc kinh doanh cả trong và ngoài nước.

Khi ông Shin bị tuyên án, thông báo của Lotte cho biết: “Chúng tôi tôn trọng quyết định của tòa, nhưng kết quả rất đáng tiếc. Chúng tôi lo ngại rằng điều này có thể để lại tác động tiêu cực lớn tới các hoạt động đầu tư của Lotte”.

Với việc được đặc xá của ông Shin, Lotte tin rằng họ đã “bước qua giai đoạn khó khăn nhất” và sẵn sàng đối mặt với những khó khăn tiếp theo.

Việc Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol đặc xá cho “Thải tử Samsung” và Chủ tịch Lotte được đa số người dân đồng tình. Tuy nhiên, ở phía ngược lại, cũng không ít ý kiến cho rằng điều đó cho thấy Chính phủ vẫn không thực sự động được đến các “chaebol” - những tập đoàn gia đình hàng đầu ở đất nước này.

Ông Lee Jae-yong sinh ngày 23/6/1968, còn được là “Thái tử Samsung”, thế hệ lãnh đạo thứ 3 của Tập đoàn Samsung.

Lee sinh ra tại Washington, Mỹ; tốt nghiệp chuyên ngành Đông Á học tại Đại học Quốc gia Seoul (Hàn Quốc), Quản trị kinh doanh tại Đại học Keio (Nhật Bản) và tiến sĩ Quản trị Kinh doanh tại trường Đại học Harvard (Mỹ). Ông bắt đầu làm việc tại Samsung từ năm 1991, với chức vụ trưởng phòng Kế hoạch và Chiến lược và sau đó là Chánh văn phòng phụ trách chăm sóc khách hàng.

Ông Shin Dong-bin sinh ngày 14/2/1955, tỷ phú, doanh nhân người Hàn - Nhật sinh ra tại Nhật Bản, Chủ tịch tập đoàn Lotte Hàn Quốc và chủ sở hữu đội bóng chày Chiba Lotte Marines tại Nhật Bản. Tên tiếng Nhật của ông là Akio Shigemitsu.

Shin là con trai thứ hai của ông Shin Kyuk-ho, nhà sáng lập và CEO thế hệ đầu tiên của Lotte. Ông Shin tốt nghiệp Khoa Kinh tế Đại học Aoyama Gakuin năm 1977 và lấy bằng MBA tại Trường Kinh doanh Columbia năm 1980. Ông gia nhập Lotte Trading (Nhật Bản) vào tháng 4/1988. Tháng 2/2011, ông Shin Dong-bin chính thức nhậm chức Chủ tịch Tập đoàn Lotte.