Người Việt ở Pháp có khoảng 300 ngàn người, đa phần bà con định cư ở các thành phố lớn và sầm uất như thủ đô Paris với khoảng 70.000 người và thành phố cảng Marseille hơn 20.000 người. Năm qua có lẽ là một năm khá đặc biệt của cộng đồng người Việt tại Pháp với sự kiện kỷ niệm 100 năm Phong trào yêu nước của Việt kiều và Hội người Việt Nam tại Pháp (UGVF)- tổ chức lâu đời nhất của người Việt ở nước ngoài.
Tiệm Phở Mùi trong khu phố Việt ở Paris.
1. Cộng đồng người Việt là một trong 80 cộng đồng người nước ngoài sinh sống tại Pháp nổi tiếng nhờ sự hội nhập thành công vào xã hội nước sở tại, mối quan hệ tốt đẹp với người dân địa phương. Hiện không có con số thống kê chính thức về người Việt ở Pháp bởi theo hiến pháp thì các cuộc điều tra dân số không đặt những câu hỏi về chủng tộc và tôn giáo. Tuy nhiên, Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp dẫn kết quả một cuộc điều tra dân số của Pháp ước tính số người Việt Nam hiện gần 300.000 người, chủ yếu những người đã nhập quốc tịch Pháp hoặc thường trú dài hạn. Nhiều người trong đó có trình độ học vấn cao và có một vị trí tốt, thu nhập cao trong xã hội Pháp.
Ngoài phần đông người Việt định cư tại Pháp làm việc trong các công sở, thì một số không nhỏ khác mở các nhà hàng và tập trung ở quận 13 và rải rác khắp thành phố Paris tráng lệ. Chả thế mà người ta vẫn nói rằng, Paris là thành phố đáng tự hào cho ẩm thực Việt trên trường quốc tế, bởi ở đây thể hiện gần như trọn vẹn nhất sự đa dạng của những món ăn Việt Nam.
Nhiều người đã không khỏi ngỡ ngàng khi đến quận 13, cảm giác như đang ở giữa Sài Gòn bởi những cửa hàng, biển hiệu tiếng Việt khắp các con đường. Các trang chuyên đánh giá về du lịch như Tripadvisor hay Foursquare đều cho 4-5 sao với món phở Việt Nam ở Paris. Những quán Phở 13, Phở 14, Phở New Sài Gòn, Phở Bánh Cuốn, Ba Miền… nằm san sát nhau như những dãy phố ẩm thực ở Sài Gòn vậy. Thực đơn ở đây đủ cả, từ phở bò, phở gà, phở bò viên với giá từ 8 - 9 euro/tô (tầm 210.000 - 230.000 đồng/tô) to gấp đôi những bát phở ở Hà Nội.
Ở Paris quán phở Việt có mặt sớm nhất thì phải kể đến nhà hàng Pho - Banh Cuon 14. Phở 14 mang đậm phong cách phở Nam bộ với nước dùng đục, vị đậm và ngọt ăn cùng giá sống và rau ngò. Phở ở đây đa dạng với nhiều lựa chọn như tái, gân, nạm, gầu và cả bò viên... Và một điều vô cùng ấn tượng đó là nhà hàng này sở hữu 1 trong 50 món ăn ngon nhất được đăng trên tờ Time Out ở Paris.
Và ở đây, người ta cũng nhắc nhiều đến tiệm phở Mùi với một ông chủ khá đặc biệt. Ông Nguyễn Văn Thái (sang Pháp từ năm 1989), là chủ quán Phở Mùi. Ông đam mê ẩm thực và say mê giới thiệu về món ăn của quê hương cho những ai muốn tìm hiểu. Tại tiệm Phở Mùi, lò nấu phở, thùng nước dùng đặt ở phía trước cạnh quầy tính tiền. Thực khách có thể xem ông chuẩn bị một tô phở cầu kỳ đến như nào. Từ trần bánh, thái thịt, bày lên tô rồi chan nước dùng, sau đó mới khéo léo rắc lên chút rau hành và ngò vô cùng hấp dẫn và cũng đầy sự tinh tế.
Sau khi nghe ông chủ Mùi giới thiệu về món phở và thưởng thức tô phở bò nóng nổi, một thực khách người Ý đã chia sẻ rằng, ông nghiện cái thứ nước dùng ngọt đậm đà và thơm mùi thảo quả. Nghiện cả cái cách người ta thái và chẻ những cọng hành, cách đập gừng làm sao để nó có thể tiết ra hương thơm vừa vặn đến thế. Cảm giác khi thưởng thức tô phở ấm nóng, thơm lừng mùi gia vị, rau ngò thật tuyệt vời.
2. Đại hội lần thứ 15 Hội người Việt Nam tại Pháp (UGVF) vừa diễn ra cuối năm 2019 là một sự kiện có ý nghĩa quan trọng trong đời sống cộng đồng người Việt tại Pháp. Đại hội lần này cũng đánh dấu sự chuyển giao thế hệ với những gương mặt trẻ trong ban lãnh đạo mới, gồm những người sinh trưởng tại Pháp và từ Việt Nam sang với quyết tâm tiếp tục đóng vai trò cầu nối hợp tác hiệu quả giữa Việt Nam và Pháp, làm tốt hơn nữa công tác hòa nhập cộng đồng vào đời sống kinh tế, chính trị và xã hội của nước sở tại…
Trải qua bao khó khăn, thăng trầm đến nay có thể khẳng định Hội người Việt Nam tại Pháp đã có một địa vị vững chắc, đóng vai trò là cầu nối giữa Việt Nam và Cộng hòa Pháp. Uy tín của Hội tiếp tục được nâng cao trong cộng đồng, với nước sở tại. Hội có nhiều chương trình, dự án khoa học kỹ thuật, y tế và xã hội... hướng về đất nước. Một trong số đó là chương trình Nhịp Cầu Nhân Ái giúp hỗ trợ cho trẻ em bị nhiễm chất độc màu da cam cũng như chia sẻ về tinh thần và vật chất cho các chiến sĩ Trường Sa.
Đã ngoài 80 tuổi, nhưng ông Nguyễn Thanh Tòng vẫn đi về giữa Pháp và Việt Nam. Là người phụ trách chương trình Nhịp cầu nhân ái của Hội Người Việt Nam tại Pháp, ông luôn kêu gọi sự hỗ trợ của các hội viên, những tấm lòng hảo tâm của bà con cộng đồng người Việt rồi lại mang về Việt Nam để ủng hộ các dự án nhân đạo và khoa học. Mỗi chuyến trở về của ông đều đầy đắp những kỷ niệm yêu thương. Ông vui vì những hoàn cảnh khó khăn được giúp đỡ, những đứa trẻ nhờ có suất học bổng mà tiếp tục được đến trường...
Những người Việt Nam trên đất Pháp luôn hướng về Tổ quốc bằng những cách riêng của mình. Ông Đoàn Như Phong - Chủ tịch Chi hội Bordeaux (Hội Người Việt Nam tại Pháp), trong suốt cả cuộc đời gắn bó với phong trào, luôn là cầu nối tuyên truyền để bà con hiểu và ủng hộ đất nước bằng các hoạt thiết thực như chia sẻ với người dân quê nhà khi gặp thiên thai, hoạn nạn hoặc gây các quỹ học bổng giúp học sinh nghèo hiếu học tại nhiều vùng quê của đất nước…
Bà con kiều bào đã và đang hội nhập sâu rộng vào xã hội sở tại, kinh tế ngày càng ổn định, vững mạnh và luôn có tấm lòng tha thiết hướng về quê hương đất nước.