Trung Quốc hôm 15/12 đã tạm hoãn thêm việc áp thuế đối với một số loại hàng hóa nhập từ Mỹ, mà đáng lẽ ra sẽ bị áp thuế tại thời điểm cuối tuần. Quyết định trên được Ủy ban Thuế Hải quan của Trung Quốc đưa ra cùng ngày, sau khi hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đạt được Thỏa thuận thương mại “giai đoạn một”.
Tổng thống Mỹ Trump bắt tay Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc tại Nhà Trắng, ngày 11/10.
Thêm động thái tích cực
Thỏa thuận được Mỹ và Trung Quốc ký kết hôm thứ Sáu tuần trước - một tin tức tích cực giúp vực dậy các thị trường trên toàn cầu - trong đó quy định giảm một số hàng rào thuế quan của Mỹ từng áp dụng với hàng hóa Trung Quốc, đổi lấy việc Trung Quốc tăng lượng mua nông sản cùng nhiều hàng hóa khác từ Mỹ.
Các đòn áp thuế đáp trả phía Mỹ mà chính quyền Bắc Kinh lên kế hoạch trước đó, dự kiến có hiệu lực từ ngày 15/12, nhằm vào hàng loạt các sản phẩm nhập khẩu của Mỹ: Từ xe cộ, trang thiết bị xe hơi, bột mì cho tới ngô...
Tuy nhiên, dù tạm hoãn các đòn áp thuế mới thì các hàng rào thuế hiện hữu mà Trung Quốc áp dụng đối với hàng hóa Mỹ vẫn được giữ nguyên - Ủy ban Thuế Hải quan Trung Quốc nói trong một tuyên bố đăng tải trên website chính thức của cơ quan này.
“Trung Quốc hy vọng, dựa trên cơ sở bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau, sẽ hợp tác với phía Mỹ để giải quyết một cách hợp lý các mối quan ngại cốt lõi của hai bên và thúc đẩy sự phát triển ổn định mối quan hệ thương mại và kinh tế giữa Mỹ và Trung Quốc” - tuyên bố trên nói thêm.
Trước đó, chính quyền Bắc Kinh đã nhất trí sẽ nhập khẩu thêm lượng hàng hóa và dịch vụ của Mỹ có trị giá ít nhất 200 tỷ USD trong vòng 2 năm tới, so với lượng mua trong năm 2017 - phái đoàn thương mại Mỹ cho hay. Một tuyên bố mà Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ đưa ra trong hôm thứ Sáu tuần trước cũng cho hay Mỹ sẽ tạm hoãn áp thuế 25% đối với lượng hàng hóa trị giá 250 tỷ USD của Trung Quốc.
Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng yêu cầu Trung Quốc mua 50 tỷ USD nông sản Mỹ hàng năm. Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer cho biết Trung Quốc đồng ý nỗ lực tối đa để tăng thêm 5 tỷ USD hàng năm, nhằm tiến gần mục tiêu 50 tỷ USD. Trung Quốc cũng cam kết giảm các hàng rào phi thuế quan đối với nông sản như gia cầm, hải sản và phụ gia thức ăn cũng như phê duyệt các sản phẩm công nghệ sinh học.
Vấn đề về tài sản trí tuệ
Ngoài điều khoản về lượng nông sản mua thêm, Thỏa thuận thương mại được ký kết vừa qua còn yêu cầu Trung Quốc bảo vệ pháp lý mạnh mẽ hơn đối với bằng sáng chế, nhãn hiệu, bản quyền, bao gồm việc cải thiện thủ tục hình sự và dân sự để chống vi phạm bản quyền trực tuyến, hàng lậu và hàng giả.
Trung Quốc cam kết từ bỏ hình thức ép công ty nước ngoài chuyển giao công nghệ cho doanh nghiệp Trung Quốc để được cho phép tiếp cận thị trường. Họ cũng đồng ý hạn chế hỗ trợ doanh nghiệp nội mua công nghệ nước ngoài.
Về lĩnh vực tiền tệ, Trung Quốc cam kết không hạ giá đồng tiền để cạnh tranh và không dùng tỷ giá hối đoái để phục vụ cho lợi thế thương mại.
Trung Quốc vốn đã cam kết điều này với nhóm 20 nền kinh tế lớn (G20) trong nhiều năm.
Một quan chức cao cấp của chính quyền Trump cho biết thỏa thuận tiền tệ nói trên dựa theo các điều khoản Hiệp định Mỹ - Mexico - Canada, yêu cầu ba nước tiết lộ dữ liệu hàng tháng về dự trữ quốc tế, can thiệp vào thị trường ngoại hối, cán cân thanh toán (ghi chép giao dịch kinh tế của một quốc gia với phần còn lại của thế giới) hàng quý và những báo cáo công khai khác cho Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF).
Với thỏa thuận mới, các công ty Mỹ sẽ được cải thiện khả năng tiếp cận thị trường dịch vụ tài chính Trung Quốc, bao gồm ngành ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán và tín dụng. Mỹ vốn thường phàn nàn về các rào cản đầu tư trong lĩnh vực này, bao gồm các hạn chế về vốn chủ sở hữu nước ngoài và các yêu cầu pháp lý mang tính phân biệt đối xử.
Trong nhiều năm qua Trung Quốc đã cam kết tăng cường mở cửa ngành dịch vụ tài chính với doanh nghiệp nước ngoài. Họ cho biết Thỏa thuận sẽ thúc đẩy các công ty dịch vụ tài chính Mỹ tiến vào thị trường Trung Quốc.
Trong trường hợp có bất đồng về cách thỏa thuận được thực hiện, hai bên cần giải quyết qua tham vấn song phương, bắt đầu từ cấp làm việc cho đến cấp quan chức cấp cao nhất. Nếu những cuộc tham vấn này không giải quyết được bất đồng thì quy trình áp đặt thuế hoặc các hình phạt khác sẽ được kích hoạt.