Từ năm 2026: Người dân sẽ được khám sức khỏe định kỳ miễn phí
Trước những yêu cầu cấp bách từ thực tiễn trong công tác bảo vệ, chăm sóc sức khoẻ nhân dân, thay mặt Bộ Chính trị, Tổng Bí thư Tô Lâm vừa ký ban hành Nghị quyết số 72-NQ/TW của Bộ Chính trị “Về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân”.
Nâng tuổi thọ trung bình
Nghị quyết nhấn mạnh, sức khỏe là vốn quý nhất của con người, là nền tảng quan trọng nhất cho hạnh phúc, sự tồn vong của dân tộc và sự thịnh vượng của đất nước. Bảo vệ sức khỏe nhân dân không chỉ là mục tiêu mà còn là động lực phát triển, là nhiệm vụ chính trị hàng đầu, gắn với trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Người dân được xác định là chủ thể trung tâm, được ưu tiên cao nhất trong xây dựng và thực thi chính sách y tế, bảo đảm tiếp cận công bằng, bình đẳng với dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
Cùng với những thành tựu được quốc tế ghi nhận, công tác chăm sóc sức khỏe ở nước ta vẫn còn nhiều hạn chế: y tế dự phòng chưa được đầu tư thỏa đáng, năng lực sản xuất và cung ứng thuốc còn phụ thuộc nhập khẩu, chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh còn chênh lệch giữa các vùng miền, y tế cơ sở chưa tạo được niềm tin vững chắc cho người dân. Nghị quyết đã chỉ rõ những bất cập ấy, đồng thời đặt ra yêu cầu đổi mới toàn diện tư duy và hành động trong chăm sóc sức khỏe nhân dân, chuyển mạnh từ chữa bệnh sang phòng bệnh, từ bị động sang chủ động, từ cục bộ sang toàn diện, liên tục theo vòng đời con người.
Mục tiêu đến năm 2030, Nghị quyết đề ra nhiều chỉ tiêu cụ thể: tuổi thọ trung bình đạt 75,5 năm, số năm sống khỏe mạnh đạt tối thiểu 68 năm; chiều cao trung bình của trẻ em và thanh thiếu niên tăng thêm ít nhất 1,5cm; tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế (BHYT) đạt trên 95% dân số và tiến tới toàn dân vào năm 2030; Từ năm 2026, người dân sẽ được khám sức khỏe định kỳ hoặc sàng lọc miễn phí mỗi năm một lần, lập sổ sức khỏe điện tử để quản lý suốt vòng đời, từng bước tiến tới miễn viện phí ở mức cơ bản trong phạm vi BHYT. Đến năm 2045, Việt Nam phấn đấu có tuổi thọ trung bình trên 80 tuổi, số năm sống khỏe mạnh trên 71 năm, hệ thống y tế ngang tầm các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới.
Để hiện thực hóa các mục tiêu này, Nghị quyết đưa ra nhiều nhóm giải pháp trọng tâm. Trước hết là đổi mới mạnh mẽ tư duy lãnh đạo, coi sức khỏe là trọng tâm trong mọi chiến lược phát triển, gắn trách nhiệm của các cấp, các ngành với việc chăm sóc sức khỏe người dân. Cùng với đó, y tế dự phòng, y tế cơ sở được đặt ở vị trí then chốt, với yêu cầu đầu tư đồng bộ cơ sở vật chất, nhân lực, thiết bị cho trạm y tế xã, phấn đấu đến năm 2027 có ít nhất 4 - 5 bác sĩ tại mỗi trạm. Hệ thống y học cổ truyền cũng được chú trọng phát huy, kết hợp hài hòa với y học hiện đại.
Đảm bảo chính sách bảo hiểm y tế bền vững
Một điểm đột phá khác là cải cách tài chính y tế và phát triển chính sách BHYT bền vững. Ngân sách nhà nước sẽ bảo đảm chi trả các dịch vụ y tế cơ bản, trong khi BHYT tiếp tục mở rộng phạm vi thanh toán, từng bước thực hiện miễn viện phí đối với các đối tượng yếu thế. Nghị quyết cũng khuyến khích đa dạng hóa các loại hình bảo hiểm sức khỏe, gắn với nhu cầu ngày càng đa dạng của người dân.
Đáng chú ý, phát triển khoa học, công nghệ và chuyển đổi số toàn diện trong y tế được coi là một trụ cột quan trọng. Việc triển khai sổ sức khỏe điện tử, bệnh án điện tử, đơn thuốc điện tử, kết nối dữ liệu y tế quốc gia sẽ góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, minh bạch thông tin và tăng tính chủ động của người dân trong chăm sóc sức khỏe. Cùng với đó, công nghiệp dược, thiết bị y tế, vaccine được định hướng phát triển để tiến tới tự chủ, giảm phụ thuộc nhập khẩu.
Nghị quyết cũng đặt ra yêu cầu nâng cao y đức, cải thiện môi trường làm việc, có chính sách ưu đãi đặc biệt cho nhân lực y tế, đặc biệt là tuyến cơ sở và y tế dự phòng. Coi nghề y là nghề đặc biệt, phải được đào tạo, sử dụng và đãi ngộ đặc biệt, Nghị quyết yêu cầu tăng phụ cấp ưu đãi nghề lên tối thiểu 70% cho cán bộ y tế cơ sở và dự phòng, 100% cho người làm việc ở vùng đặc biệt khó khăn.
Có thể nói, với quan điểm lấy người dân làm trung tâm, đặt sức khỏe là vốn quý nhất, những giải pháp được đề ra tại Nghị quyết 72-NQ/TW không chỉ hướng tới nâng cao tuổi thọ, thể lực, trí lực của nhân dân mà còn góp phần tạo dựng một xã hội văn minh, hạnh phúc và phát triển bền vững.
