Chùa Thầy thuộc địa phận xã Sài Sơn, huyện Quốc Oai (Hà Nội), là một quần thể kiến trúc, gồm chùa Hạ, chùa Trung, chùa Thượng, gác Chuông, gác Trống, chùa Cao, chùa Một Mái, chùa Long Đẩu, đền Thượng, đền Quán Thánh, quán Hoàng Xá, hang Cắc Cớ… Dù đã trải qua nhiều lần trùng tu nhưng đến nay chùa Thầy vẫn giữ được không gian cổ kính và kiến trúc độc đáo.
Hàng năm, chùa Thầy đón hàng vạn lượt du khách thập phương về thăm quan, lễ bái. Đặc biệt là vào mùa lễ hội truyền thống hoặc dịp Tết Nguyên đán hàng năm, du khách về lễ bái, dâng hương càng đông hơn.
Lễ hội chùa Thầy được tổ chức vào ngày mùng 7 tháng 3 Âm lịch hằng năm. Để chuẩn bị cho mùa lễ hội, ngay từ cuối tháng 2 Âm lịch, người dân Sài Sơn đã cắt đặt công việc, chuẩn bị đón du khách thập phương về dự lễ hội. Trong lễ hội chùa Thầy, Lễ mộc dục hay còn gọi là lễ tắm tượng được nhiều người chờ đợi. Theo đó, hằng năm vào sáng mùng 5 tháng 3 Âm lịch, người dân cùng với nhà chùa chuẩn bị nước thơm và khăn mới để tiến hành nghi lễ. Nước tắm tượng là nước mưa được nấu cùng 5 loại lá thơm. Tham gia lễ tắm tượng với sư trụ trì trong chùa là 12 vị bô lão trong làng. Bên cạnh đó còn nhiều nghi lễ được tổ chức trang nghiêm như lễ nghinh bài vị Đức thánh Từ Đạo Hạnh từ chùa Thượng xuống chùa Trung, lễ cúng yên vị, lễ tế, lễ rước…
Đến chùa Thầy, nhiều du khách thích thú chiêm ngưỡng ngôi chùa cổ, khiêm nhường nép vào núi đá và rợp bóng cây xanh mát. Phong cảnh cổ kính, hữu tình của chùa Thầy cũng được nhiều đoàn làm phim lựa chọn làm bối cảnh để thực hiện những bộ phim phát sóng trên truyền hình…