‘Ve sầu thoát xác’

Điều tưởng như khó hơn cả lên trời đã thực sự xảy ra tại huyện Lạc Dương (tỉnh Lâm Đồng) cho thấy kẽ hở trong công tác phòng, chống đại dịch Covid-19 ở một số địa phương, gây nguy cơ bùng phát dịch bệnh trong cộng đồng.

Một người chưa đầy 40 tuổi, tên cũng khác, lại có thể “thế thân” cho người hơn 50 tuổi để vào trung tâm cách ly quả là sự lạ. Vấn đề ở chỗ, cả người nhờ và người đi cách ly hộ đã dễ dàng qua mặt được tất cả lực lượng ở các “cửa ải”, để ung dung vào trung tâm cách ly mà không hề bị phát hiện. Chỉ đến khi rà soát lại mới có thể nhận ra sự gian dối.

Để biện minh cho việc làm tắc trách của những người thực thi công vụ, Trung tâm Y tế huyện Lạc Dương giải thích rằng, khi cán bộ đưa những trường hợp đi cách ly đều phải mặc bộ đồ bảo hộ nên không nhận ra thật giả. Hơn nữa, hai cá nhân tráo đổi chỗ cho nhau đã cố tình khai báo ở cùng một địa chỉ nên không thể phát hiện họ đã gian dối.

Xin thưa, cách giải thích này là chưa thuyết phục. Nếu cứ mặc bộ đồ bảo hộ mà không thể nhận ra ai là người phải đi cách ly, không lẽ muốn “vớ đại” một người nào đó cũng được? Còn việc khi người bị cách ly đã có ý định thế thân thì họ phải thống nhất lời khai, lẽ nào điều đó có thể dễ dàng qua mặt?

Về nguyên tắc, lực lượng chức năng khi đến tận địa chỉ cư trú (hoặc cơ quan làm việc) của các F1 phải xác định chính xác người có tên trong quyết định cách ly bắt buộc, để tránh đối tượng “tung tăng” ngoài xã hội làm lây lan dịch bệnh. Ấy vậy mà người của Trung tâm Y tế huyện Lạc Dương lại có thể “nhầm” được thì kể ra cũng hơi khó hiểu.

Cứ cho là kế “ve sầu thoát xác” của người bị cách ly bắt buộc hoàn hảo, tinh vi đến mức không có kẽ hở, thì việc lực lượng chức năng “bế nhầm” đối tượng cách ly cũng không thể trốn tránh trách nhiệm. Đằng này, người phải đi cách ly và người đi thay khác nhau về mọi mặt thì làm sao có thể nói là việc tráo đổi người hoàn hảo không có kẽ hở?

Điều đó chỉ có thể giải thích bằng hai cách: Hoặc là người thực thi công vụ vô trách nhiệm, không tận tâm với công việc, qua loa, đại khái. Hoặc có sự nhấm nháy tiêu cực để “mắt nhắm, mắt mở” bỏ qua việc tráo đổi đối tượng cách ly bắt buộc. Hy vọng, trong trường hợp này chỉ là sự vô trách nhiệm trong công vụ, chứ không phải cầm “lót tay”.

Tới thời điểm này thì cơ quan chức năng mới “áp giải” người phải đi cách ly tập trung tới nơi cần đến, đồng thời ra quyết định áp dụng cách ly đối với người thế thân. Nếu chỉ dừng lại bằng cách xử lý hời hợt này, tin rằng tới đây sẽ còn nhiều người khác “học hỏi kinh nghiệm” thế thân đi cách ly, hơn nữa sẽ ngày càng tinh vi khó phát hiện hơn.

Khi đó, việc bùng phát đại dịch Covid-19 trong cộng đồng chỉ là vấn đề thời gian sớm hay muộn, chứ không còn điều gì phải nghi ngờ cả. Điều đó là hoàn toàn có khả năng xảy ra, thậm chí là khả năng rất cao, bởi các F1 được tự do đi lại ngoài xã hội thì có lý gì không thể lây cho nhiều người khác ngoài xã hội?

Vì thế, dư luận xã hội đòi hỏi các cơ quan chức năng của tỉnh Lâm Đồng cần có biện pháp xử lý mạnh tay để răn đe, phòng ngừa chung. Chiếu theo hướng dẫn của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao về việc xử lý những trường hợp vi phạm quy định phòng dịch, hành vi cố tình tráo đổi người đi cách ly hộ có dấu hiệu cấu thành tội phạm hình sự.

Theo đó, cả người trốn cách ly và người đi cách ly hộ đều có dấu hiệu vi phạm quy định tại Điều 240 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi năm 2017. Ngoài việc xử lý những cá nhân trên, cơ quan chức năng cũng cần điều tra, làm rõ có hay không sự thông đồng của những người thực thi công vụ, cố tình “thả” người bị cách ly để “nhồi” người khác vào.

Nếu thực sự có sự móc ngoặc, tiêu cực, cầm phong bì để bỏ qua việc tráo đổi người bị cách ly bắt buộc, thì những người thực thi công vụ cũng chính là đồng phạm, giúp sức tích cực cho đối tượng vi phạm, cần phải bị xử lý ngang tội. Còn nếu chỉ là sự tắc trách, lơ là nhiệm vụ thì cần phải bị kỷ luật nghiêm khắc để không tái diễn sự việc tương tự.

Nếu cơ quan chức năng của tỉnh Lâm Đồng lại “giơ cao đánh khẽ”, thì sự việc này sẽ trở thành tiền lệ xấu...