Vì sao khó đạt mục tiêu đường cao tốc?

Bộ GTVT cho biết, hiện hệ thống đường cao tốc đưa vào khai thác 1.046 km, đang thi công hơn 900 km, theo đó mục tiêu có 2.500 km đường cao tốc vào năm 2020 chưa đạt được. Một số dự án theo quy hoạch chưa thực hiện được như cao tốc Bắc - Nam phía Đông, cao tốc phía Tây đường Hồ Chí Minh, cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, cao tốc kết nối đến cửa khẩu Hữu Nghị (Lạng Sơn), các tuyến đường vành đai của Hà Nội và TP HCM.

Mới đây, tại buổi họp về Quy hoạch kết cấu hạ tầng đường bộ, đánh giá việc không đạt được mục tiêu theo quy hoạch đến năm 2020 có 2.500 km đường cao tốc, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho rằng: Việc triển khai kế hoạch đầu tư công còn chậm, có nguyên nhân từ việc chậm GPMB.

“Do đó, rút bài học kinh nghiệm từ việc GPMB vừa qua, cần đề xuất cơ chế mới có tính đột phá. Về mục tiêu đến năm 2030 có 5.000 km đường cao tốc, cần nêu cách thức triển khai, lựa chọn danh mục đầu tư, trình Chính phủ cho phép giải phóng mặt bằng sạch toàn bộ trước, sau đó lập dự án đầu tư toàn bộ 5.000 km đường cao tốc”- Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể gợi ý.

Ở một góc nhìn khác, có ý kiến cho rằng: cần phải thay đổi từ đầu, từ khâu triển khai dự án, phải tổ chức đấu thầu minh bạch công khai. Chọn được nhà thầu đủ năng lực về mặt tài chính, kỹ thuật, chứ không thể chọn một nhà thầu không đủ năng lực, vào được rồi thì chây ì, xử kiện rất khó. Vấn đề tiếp theo là công tác tổ chức giám sát phải được đặc biệt coi trọng... Những vấn đề này đều cần phải sớm khắc phục trong thời gian tới.

Tuy nhiên, chúng ta cần thấy trách nhiệm của Nhà nước. Như khi nhà thầu thi công xong rồi, đảm bảo chất lượng rồi thì phải thanh toán cho người ta đầy đủ, kịp thời chứ đừng gây khó khăn phiền hà, để người ta nợ nần lấy tiền đâu thi công tiếp. Và những vấn đề phát sinh không thuộc trách nhiệm của nhà đầu tư và nhà thầu thì Nhà nước phải chịu trách nhiệm giải quyết, gỡ khó. Tức là phải có trách nhiệm của cả hai bên, Nhà nước và nhà đầu tư một cách minh bạch, công bằng. Có như vậy mục tiêu xây dựng hệ thống cao tốc trên toàn quốc mới có thể cán đích theo đúng kế hoạch đề ra.