Ngày 17/12 tại Hà Nội, Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam đã trao Giải thưởng Văn nghệ dân gian Việt Nam năm 2020 và phong tặng danh hiệu nghệ nhân dân gian cho 14 hội viên.
Hai giải Nhì A được trao cho công trình “Văn hóa – Nghệ thuật Chùa Việt – vài nét cơ bản” của tác giả Trần Lâm Biền và công trình “Sự tương đồng và khác biệt trong âm nhạc dân gian các tộc người Thái, Lào ở Tây Bắc Việt Nam và Đông Bắc Lào” của nhóm tác giả Cục Di sản văn hóa.
Hội đồng chấm giải cũng đã trao 6 giải nhì B, 16 giải 3A, 19 giải 3B, 7 giải khuyến khích và 4 tặng phẩm cho các công trình văn nghệ dân gian xuất sắc năm 2020. Tổng giá trị các giải thưởng là 554 triệu đồng.
Năm 2020 Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam nhận được 70 công trình tham gia dự giải. Các công trình được đưa vào xét giải phân bố trên các lĩnh vực gồm: Ngữ văn và lý luận văn hóa dân gian có 25 công trình; phong tục tập quán, lễ hội, địa chí văn hóa dân gian có 27 công trình; nghệ thuật biểu diễn dân gian có 7 công trình; nghệ thuật tạo hình và kiến trúc dân gian có 6 công trình và lĩnh vực Văn hóa ẩm thực, Nghề cổ truyền và tri thức dân gian có 5 công trình.
GSTS Lê Hồng Lý, Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam cho biết: “Năm nay có một tác phẩm nổi trội nghiên cứu về chùa Việt của giáo sư Trần Lâm Biền. Đó là công trình nghiên cứu không chỉ có giá trị về lý luận mà sẽ góp phần hạn chế tình trạng tu bổ thiếu cơ sở, thiếu hiểu biết làm hỏng giá trị văn hóa độc đáo của chùa chiền nước ta như đang diễn ra lâu nay”.
GSTS Lê Hồng Lý cho rằng những tác phẩm năm nay có những nét đổi mới: “Phần sưu tầm đã giảm, phần nghiên cứu được quan tâm hơn. Một số các nhà nghiên cứu bắt đầu chuyển sang nghiên cứu những tồn tại của văn hóa dân gian trong xã hội hiện đại. Năm 2021, bên cạnh sưu tầm, mục tiêu của Hội chú ý đến nghiên cứu về các hiện tượng thực hành văn hóa dân gian trong xã hội như thế nào”.
Theo đánh giá của hội đồng chấm giải, điều đáng ghi nhận trong mùa giải năm 2020 có hướng chuyển hướng mạnh sang các công trình nghiên cứu có tính lý luận được nhiều hội viên ủng hộ. Bên cạnh đó là xuất hiện những công trình viết về văn hóa dân gian một tộc người.
Bà Đỗ Thị Thanh Nhàn - một trong những tác giả của tác phẩm “Sự tương đồng và khác biệt trong âm nhạc dân gian các tộc người Thái, Lào ở Tây Bắc Việt Nam và Đông Bắc Lào” đồng đạt giải Nhì A chia sẻ: “Công trình này chúng tôi nghiên cứu về sự tương đồng khác biệt trong âm nhạc dân gian của tộc người Thái và Lào ở vùng biên giới. Để thực hiện công trình này nhóm tác giả chúng tôi và đoàn làm phim thường xuyên phải đi dọc hai biên giới để tìm ra được bài bản âm nhạc cổ nhất mà người ta vẫn giữ được. Quan điểm của chúng tôi khi thực hiện đề tài là phải tìm được những bài bản cổ chưa bị thay đổi và tìm ra những điểm chung nhất và những điểm khác”.