Virus viêm gan C - sát thủ thầm lặng

Ủy ban Nobel cho biết, kết quả nghiên cứu của 3 nhà khoa học giúp giải thích nguồn gốc gây ra bệnh viêm gan lây truyền qua máu mà trước đó không thể giải thích bằng virus viêm gan A và B. Kết quả nghiên cứu từ những năm 1970 và 1980 của họ đã giúp cứu sống nhiều triệu mạng người trên thế giới. Phát hiện của 3 nhà khoa học giúp phát triển nhanh các loại thuốc kháng virus.

“Lần đầu tiên trong lịch sử, bệnh này có thể chữa được, tạo hy vọng xóa sổ virus gây viêm gan C” - Ủy ban Nobel cho biết.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ước tính, có hơn 70 triệu ca viêm gan trên thế giới và hơn 400.000 người chết mỗi năm. Đây là một trong 10 nguyên nhân hàng đầu gây tử vong của các bệnh nhiễm trùng trên thế giới với hậu quả xơ gan và ung thư gan. Theo số liệu của Bộ Y tế, Việt Nam có khoảng gần 1 triệu người nhiễm virus viêm gan C. Một khi bị nhiễm loại virus này thì hơn một nửa số bệnh nhân sẽ phát triển thành viêm gan mãn tính, thậm chí còn có nguy cơ bị xơ gan, ung thư gan cao hơn nhiều so với những bệnh nhân nhiễm virus viêm gan B.

Bệnh có thể lây qua đường máu, là đường dễ lây bệnh nhất và cũng là đường lây nhiễm chủ yếu. Bên cạnh đó, khả năng lây nhiễm từ mẹ sang con trong lúc sinh đẻ có thể xảy ra, với tỷ lệ trên dưới 5%. Bệnh không lây qua sữa mẹ, nên không cần phải kiêng cữ vấn đề cho con bú.

Bệnh viêm gan C cũng có thể lây trong lúc giao hợp với người có bệnh, tuy nhiên nó hiếm khi xảy ra, với tỷ lệ chưa đến 5%. Việc quan hệ tình dục không an toàn (như không đeo bao cao su) có nguy cơ lây bệnh viêm gan C, cũng như các loại bệnh khác như da liễu, giang mai, AIDS, viêm gan B,…

Khi mắc bệnh, virus viêm gan C đi từ máu đến gan và sinh sôi ở đó. Viêm gan C được xem là “một bệnh thầm lặng”. Phần lớn người nhiễm thường không có triệu chứng lâm sàng, trong khi đó hậu quả của bệnh để lại thường là nặng nề như: 50%-80% chuyển qua mạn tính và có tới 20%-25% bệnh nhân mạn tính tiến triển đến xơ gan và ung thư gan. Một số trường hợp có biểu hiện mệt mỏi, ăn kém, đầy bụng khó tiêu, đau tức hạ sườn phải.

Để phòng bệnh, PGS.TS.BS Nguyễn Xuân Thành - chuyên gia về các bệnh gan mật cho biết, để phòng ngừa các bệnh viêm gan do virus, trước tiên cần kiểm soát đường lây nhiễm. Đối với bệnh viêm gan virus B, C và D, không dùng chung bơm kim tiêm, kim xăm mình, môi, lông mày và các vật dụng cá nhân như bàn chải răng, dao cạo... với người khác. Không để các vết thương bị hở tiếp xúc trực tiếp với máu của người khác. Sử dụng bao cao su đúng cách khi quan hệ tình dục.

Đối với người đã bị nhiễm virus viêm gan thì một chế độ ăn uống hợp lý sẽ giúp người bệnh tăng cường khả năng kiểm soát được bệnh của mình. Bia, rượu, cà phê, các chất kích thích là những thực phẩm khiến bệnh chuyển biến xấu, phá hủy tế bào gan nhanh chóng. Khi gan đã nhiễm virus viêm gan C lại phải hoạt động quá sức để đào thải những chất độc có trong rượu, bia sẽ khiến gan phải làm việc quá sức, gây suy giảm chức năng. Những thực phẩm ăn nhanh, chế biến sẵn chứa rất nhiều chất béo, lượng calo cao, đồng thời còn chứa các chất độc hại như chất bảo quản, tạo màu, tạo mùi… gây hại cho gan. Trong cơ thể gan là nơi dự trữ nhiều chất sắt nhất và ở người bị nhiễm virus viêm gan C hàm lượng sắt thường cao hơn so với bình thường. Do đó, người bệnh nên tránh các loại thịt đỏ, gan động vật…để hạn chế lượng sắt đưa vào cơ thể làm tổn thương gan nghiêm trọng hơn.

Theo BS Nguyễn Xuân Thành, người bị viêm gan C nên ăn những loại quả như chuối, dưa hấu, lựu… để tận dụng đường glucose tạo năng lượng cho cơ thể. Đồng thời, ăn nhiều những loại quả như trái cây họ cam, ổi giúp bổ sung vitamin C tăng sức đề kháng. Người bệnh viêm gan C chưa có dấu hiệu suy giảm chức năng gan vẫn cần cung cấp đầy đủ đạm như một người bình thường (khoảng 50-70g/ngày) và nên chọn các loại có giá trị dinh dưỡng cao, ít chất béo như cá, thịt nạc, đậu hũ, sữa không béo, lòng trắng trứng.

Theo BS Nguyễn Xuân Thành, người bị viêm gan C nên ăn những loại quả như chuối, dưa hấu, lựu… để tận dụng đường glucose tạo năng lượng cho cơ thể. Đồng thời, ăn nhiều những loại quả như trái cây họ cam, ổi giúp bổ sung vitamin C tăng sức đề kháng.