Vô sinh thứ phát tăng 15-20% mỗi năm

Thông tin này được PGS.TS. Nguyễn Thị Liên Hương, Thứ trưởng Bộ Y tế đưa ra tại hội thảo “Mức sinh thấp tại Việt Nam: Thực trạng và giải pháp” được tổ chức mới đây tại Hà Nội.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương, Việt Nam đạt được nhiều thành tựu trong công tác dân số, tốc độ gia tăng dân số được khống chế thành công, đạt mức sinh thay thế từ năm 2006 và duy trì cho đến nay. Thời kỳ dân số vàng (tỷ lệ người lao động cao, người già và trẻ em thấp) từ năm 2007 đóng góp tích cực cho việc phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam trong hơn 30 năm đổi mới.

Tuy nhiên, bà Hương lo ngại khi Việt Nam là một trong các quốc gia tỷ lệ vô sinh cao (khoảng 7,7%), trong đó vô sinh nguyên phát (người vợ chưa có thai lần nào) chiếm 3,9%, vô sinh thứ phát (vợ từng có thai) 3,8%.

Ước tính, mỗi năm ở nước ta có hơn 1 triệu cặp vợ chồng vô sinh hiếm muộn và khoảng 50% ở độ tuổi dưới 30. Tỷ lệ vô sinh thứ phát gia tăng 15-20% mỗi năm và chiếm hơn 50% các cặp vợ chồng vô sinh.

“Một trong những vấn đề quan trọng là tỷ lệ vô sinh của Việt Nam ở mức cao, chúng ta cần thảo luận những giải pháp can thiệp, hỗ trợ trong thời gian tới”, GS.TS Nguyễn Viết Tiến - nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội Phụ sản Việt Nam nói tại hội thảo.

Theo chuyên gia của Bệnh viện đa khoa Tâm Anh, vô sinh là tình trạng một đôi vợ chồng không có thai sau 12 tháng chung sống, quan hệ tình dục bình thường, không áp dụng bất cứ hình thức tránh thai nào. Tuy nhiên, với nữ giới trên 35 tuổi, thời gian không có thai chỉ 6 tháng là đã được xem là vô sinh.

Vô sinh được chia thành hai loại là nguyên phát và thứ phát. Trong đó, vô sinh nguyên phát thường gặp hơn vô sinh thứ phát. Nếu được phát hiện sớm và có biện pháp can thiệp phù hợp, nhiều đôi vợ chồng vô sinh nguyên phát vẫn có khả năng có con. Khi điều trị vô sinh nguyên phát, bác sĩ cần dựa vào nguyên nhân ở cả nam và nữ giới, sau đó mới có thể đưa ra phác đồ điều trị hợp lý.

Vô sinh thứ phát là tình trạng vô sinh ở các đôi vợ chồng đã từng sinh con hay mang thai, kể cả các lần sảy thai. Đa số trường hợp vô sinh thứ phát đều có khả năng chữa được. Thời gian điều trị phụ thuộc vào nhiều yếu tố, tùy từng trường hợp.

Được biết, nhờ thành công của chương trình Dân số - Kế hoạch hóa gia đình, Việt Nam đã đạt mức sinh thay thế với trung bình mỗi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ (từ 15-49) có 2,1 con từ năm 2006 và duy trì cho đến nay. Tuy nhiên, mức sinh chênh lệch đáng kể giữa các vùng, đối tượng, tỉnh, thành phố.

Ngoài 33 tỉnh, thành phố có mức sinh cao, 21 tỉnh, thành phố có mức sinh thấp, thậm chí một số nơi rất thấp (1,48 con/phụ nữ), tập trung ở khu vực Đông Nam Bộ, Đồng bằng sông Cửu Long và Duyên hải miền Trung. Các tỉnh mức sinh thấp có quy mô dân số 37,9 triệu người (39,4% dân số cả nước), điều này tác động rất lớn đến phát triển bền vững.

Thông tin từ Bộ Y tế cho biết, mức sinh thấp không chỉ diễn ra ở một số đô thị - nơi có điều kiện kinh tế phát triển, mà còn xuất hiện ở nhiều tỉnh có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn. Trong bối cảnh kinh tế tiếp tục tăng trưởng nhanh, tốc độ đô thị hóa cao, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, xu hướng ít con lan rộng, mức sinh thấp kéo dài sẽ để lại nhiều hệ lụy như già hóa dân số nhanh, thiếu hụt lao động, ảnh hưởng đến an sinh xã hội…