VPF thuê trọng tài ngoại: Tiếp tục chữa cháy

Trọng tài Nhật Okabe điều khiển trận đấu ở V-League mùa giải 2015.

Sai nối tiếp sai

Làn sóng chỉ trích, phản ứng và nghi ngờ trọng tài nội bắt đầu từ sau sai sót của trọng tài Hà Anh Chiến ở lượt đấu thứ 9 khi cho FLC Thanh Hóa được hưởng quả phạt đền, dẫn đến bàn gỡ hòa 2-2 trước SLNA ở những phút cuối trận đã khởi đầu cho một loạt sóng gió với giới trọng tài Việt.

Sai lầm đó đã khiến ông Chiến phải nhận hình thức kỷ luật bị loại ra khỏi danh sách các trọng tài chuyên nghiệp VN cầm còi ở mùa giải 2016. Những tưởng án phạt mạnh sẽ khiến các trọng tài khác cẩn thận hơn trong công tác điều hành.

Thế nhưng, cho đến hết vòng đấu 17 của V-League vừa qua, song hành với giải luôn là các sai sót của những vị “vua áo đen” trở thành chủ đề không hề mong muốn nhưng lại không thể thiếu trên các diễn đàn, mạng xã hội và các trang báo.

Những nhận định như công nhận bàn thắng của Merlo tại vòng 14 V-League, trọng tài Nguyễn Trọng Thư rút thẻ vàng sau pha phạm lỗi thô bạo của Bửu Ngọc với Duy Long hay quyết định “đè cờ” công nhận bàn thắng của Viettel trước CLB Huế của trọng tài Quốc Hưng tại vòng 13 giải hạng Nhất quốc gia… Hay tai tiếng như vụ trọng tài Nguyễn Trung Kiên “quên thẻ”.

Ở tình huống đó, trọng tài chính Nguyễn Trung Kiên cắt còi chuẩn xác trong một tình huống có thể dẫn đến bàn thắng, nhưng trớ trêu thay ông… “quên” thẻ đỏ. Chạy ra đường biên trao đổi với trọng tài bàn, ông Kiên trở lại và dành cho Hoàng Vissai, người phạm lỗi lại chỉ là một tấm thẻ vàng. Nếu đó là một chiếc thẻ đỏ có thể nó sẽ rẽ trận đấu sang một hướng có lợi hơn cho HAGL.

Trong giai đoạn, trọng tài Việt đang bị hàng trăm nghìn con mắt của báo giới, người hâm mộ soi mói thì sai lầm của trọng tài Kiên thật sự đáng trách và ngớ ngẩn. Một lỗi sơ đẳng, một sự đãng trí như vậy, trọng tài sẽ bị đánh giá là người thiếu cẩn thận trong nghiệp cầm còi. Dư luận lại càng có cớ để phản ứng với trọng tài và quay lưng với V-League khi không hài lòng với sự thiếu chuyên nghiệp ấy.

Chữa cháy

Việc để ở mỗi vòng đấu, thì quá nửa số trận các trọng tài lại tiếp tục gây ra những sai sót thì thật khó để lý giải cho thỏa đáng. Để ngăn chặn những sự việc ngớ ngẩn như trọng tài quên thẻ tiếp diễn là điều cấp thiết và nó đã khiến VPF tiếp tục tìm đến điệp khúc muôn thuở ở một số mùa gần đây: Mời trọng tài ngoại.

Thực tế ở những mùa giải vừa qua khi những vòng cuối có sự góp mặt trọng tài ngoại đã cho thấy trình độ trọng tài nội không thua kém trọng tài ngoại, thậm chí có một số trọng tài còn được đánh giá là tốt hơn. Nhưng mấu chốt ở đây vẫn là có nhiều trọng tài tư tưởng chưa tốt, mặt bằng trình độ chưa thực sự đồng bộ.

Cái gì cũng có 2 mặt của nó. Thuê trọng tài ngoại sẽ giúp các đội bóng cảm thấy an tâm, có sự công bằng, khách quan và sẽ lôi kéo được khán giả đến sân. Tuy nhiên, mặt trái của nó chính là việc càng khiến trọng tài nội mất đi uy tín, chất lượng giảm sút và tốn kém về mặt kinh phí.

Dẫu vậy, vì một mùa giải đã có quá nhiều tranh cãi xung quanh trọng tài thì việc lúc này cần nhanh chóng sử dụng trọng tài ngoại để lôi kéo khán giả, yên tâm nhà tài trợ và tăng chỉ số niềm tin, an toàn cho giải đấu.

Theo quan điểm của VPF, lực lượng “vua sân cỏ” nước ngoài sẽ chỉ được sử dụng ở một số trận đấu chứ không phải tất cả các trận. Nói về quyết định này, Tổng giám đốc VPF Cao Văn Chóng cho biết: “Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ xem xét đến những tình huống tranh chấp của các đội để cân nhắc việc sử dụng trọng tài ngoại cho phù hợp”.

Điều này cũng đồng nghĩa, những trận đấu của các đội tranh chấp chức vô địch hoặc trụ hạng sẽ được ưu tiên sử dụng lực lượng “vua sân cỏ” nước ngoài. Sự hiện diện của các trọng tài ngoại chắc chắn sẽ góp phần mang đến những nét mới cho công tác “cầm cân nảy mực”.

Trọng tài ngoại trình độ có thể không nhỉnh hơn đồng nghiệp VN là mấy, nhưng nếu họ có lỡ mắc lỗi, thường cũng rất ít bị chỉ trích. CLB yên tâm thi đấu, đồng thời cũng giúp các trọng tài nội né được những trận đấu nhạy cảm. Thuê trọng tài ngoại đơn thuần là để “chữa cháy” chứ bảo để cải thiện công tác trọng tài của V-League thì biện pháp này của VPF chỉ giải quyết được phần ngọn.

Cái cần là phải minh bạch hoá, siết lại công tác tổ chức, cũng như nâng cao chất lượng đội ngũ trọng tài trong nước cho kịp với yêu cầu của giải đấu thì với thực trạng xảy ra vừa qua, có vẻ như VPF chưa làm được, hoặc làm nhưng chưa hiệu quả.

Khi những người lãnh đạo VPF còn coi thuê trọng tài ngoại là cứu cánh thì thật khó giải quyết tận gốc những sai sót của giới cầm còi nội. Quan trọng hơn là việc thuê trọng tài ngoại không thể giải quyết được bản chất của vấn đề bởi theo nhiều cựu trọng tài cũng như nhiều nhà chuyên môn thì sai sót mang tính hệ thống của giới “vua áo đen” VN lúc này đến từ bộ máy trọng tài.

Và nếu vẫn chưa được giải quyết từ khâu quan trọng nhất thì đó sẽ vẫn tiếp là nỗi buồn và là minh chứng cho sự bất lực của nền bóng đá với trọng tài nội?