Ngày 30/12, Hội đồng xét xử (HĐXX) sơ thẩm Tòa án nhân dân (TAND) TPHCM tiếp tục tuyên án vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản và rửa tiền xảy ra tại Công ty CP Địa ốc Alibaba (Công ty Alibaba). 4.548 bị hại trong vụ án sẽ được bồi thường.
Theo đó, HĐXX công bố chi tiết số tiền bồi thường cho 4.548 bị hại trong vụ án, trong đó có 58 bị hại và người có quyền lợi liên quan được tòa tuyên cho nhận lại đất. Đối với các trường hợp này, HĐXX nhận định, mặc dù về nguồn gốc tài sản và các quyền sử dụng đất tại một số dự án do công ty con của Công ty Alibaba thành lập đều có nguồn gốc từ tiền chuyển chiếm đoạt của hàng nghìn bị hại. Tuy nhiên, 58 trường hợp có thỏa thuận ký kết hợp đồng tại các thửa đất đã có Giấy chứng nhận (GCN) quyền sử dụng đất hợp pháp. Các thỏa thuận chuyển nhượng giữa những khách hàng với công ty là tự nguyện và đều đã thanh toán từ 50-100%.
Do đó, HĐXX căn cứ vào quy định của khoản 2, Điều 133 Bộ luật Dân sự (năm 2015) công nhận các thỏa thuận chuyển nhượng nói trên và trả lại đất cho những khách hàng và người có quyền lợi liên quan.
Đối với các trường hợp thỏa thuận chưa thanh toán đủ 100% cho các pháp nhân dự án do Công ty Alibaba thành lập trước đây, thì nay được HĐXX yêu cầu thanh toán phần còn lại của hợp đồng vào tài khoản của cơ quan thi hành án. HĐXX cũng yêu cầu cơ quan thi hành án khi thực hiện xong thi hành án phải có nghĩa vụ giải tỏa kê biên và hủy bỏ việc ngăn chặn giao dịch đối với các thửa đất của 58 người nêu trên để họ tiếp tục quy trình, thủ tục thực hiện cập nhật biến động sang tên trên giấy chứng nhận theo đúng quy định pháp luật.
Đối với các hợp đồng bị hại ký thỏa thuận hợp đồng mua thửa đất trên đất nông nghiệp đã công chứng, thanh toán tiền cho Công ty Alibaba được HĐXX chấp nhận xác định các tài sản này thuộc quyền sử dụng của Công ty Alibaba và cần tiếp tục kê biên để đảm bảo thi hành án.
Tuy nhiên, đối với các giao dịch nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa các bị hại và Công ty Alibaba mới dừng lại ở việc đặt cọc được HĐXX xác định có nguồn gốc từ phạm tội mà có. Do đó, các chủ đất có nghĩa vụ nộp lại số tiền đã nhận cọc vào tài khoản cơ quan thi hành án. Số tiền này sẽ được cơ quan thi hành án thực hiện nghĩa vụ giải tỏa kê biên các thửa đất khi thi hành án.
Theo bản án được công bố, HĐXX đã đưa ra phán quyết khoảng 500 khách hàng thuộc nhiều dự án khác nhau của Công ty Alibaba được nhận bồi thường từ gần 100 triệu đồng đến vài tỷ đồng.
Đối với nhóm bị hại có yêu cầu tiếp tục thực hiện các hợp đồng, thỏa thuận chuyển nhượng đất nền dự án với Công ty Alibaba, HĐXX xét thấy hợp đồng thỏa thuận chuyển nhượng quyền sử dụng đất các bên đã ký nêu rõ đối tượng chuyển nhượng là nền đất thổ cư 100% với mô tả cụ thể về diện tích, vị trí đất, số lô, số thửa.
Tuy nhiên, kết quả xác minh các khu đất với hiện trạng đều là đất nông nghiệp, quy hoạch sử dụng đất tại địa phương cũng không quy hoạch đất ở. Do đó, các dự án là không có thật, không được cơ quan nhà nước cấp phép tách thửa và việc các bị hại yêu cầu tiếp tục thực hiện giao dịch chuyển nhượng là không có cơ sở và căn cứ pháp luật. Vì vậy, HĐXX không chấp nhận các yêu cầu tiếp tục thực hiện hợp đồng để nhận đất của các bị hại thuộc nhóm này.
Đối với tòa nhà trụ sở Công ty Alibaba tại TP Thủ Đức (TPHCM), HĐXX xác định chủ tòa nhà này đã nhận 1,35 tỷ đồng là tiền phạm tội mà có của bị cáo Nguyễn Thái Luyện và vợ là Võ Thị Thanh Mai để thuê nhà. Do đó, chủ nhà có trách nhiệm trả lại toàn bộ khoản tiền đặt cọc này để đảm bảo nghĩa vụ bồi thường của bị cáo Nguyễn Thái Luyện (chịu mức án chung thân về tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và vợ là bị cáo Võ Thị Thanh Mai (lĩnh án 30 năm tù về tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “rửa tiền”) trong vụ án.
Ngoài ra, phần tuyên trách nhiệm dân sự của vụ án cũng được HĐXX phán quyết cho những bị hại và người liên quan nếu chưa được xem xét trong bản án này; một số bị cáo nhận mình cũng là bị hại của Công ty Alibaba nhưng chưa cung cấp được các chứng từ, HĐXX sẽ tách hồ sơ để những người này có thể khởi kiện bằng các vụ án dân sự khác..
Hội đồng xét xử sơ thẩm cũng đã đề nghị cơ quan chức năng tiếp tục tạm giữ đối với 455 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tiếp tục kê biên 698 thửa đất để đảm bảo cho quá trình thi hành án. Song song đó, HĐXX tuyên buộc bị cáo Nguyễn Thái Luyện cùng các đồng phạm phải liên đới bồi thường số tiền hơn 2.400 tỷ đồng cho gần 4.550 bị hại trong vụ án này.