Vụ đình chỉ 195 trường hợp thương binh ở Nghệ An: Không để thật giả lẫn lộn
Vừa qua Thanh tra Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTB&XH) công bố 195 trường hợp tại Nghệ An bị đình chỉ trợ cấp thương binh do phát hiện làm giả. Chúng tôi đã có dịp gặp gỡ nhiều trường hợp nằm trong số này. Họ đều cho rằng “trước khi ra quyết định, nếu Thanh tra Bộ cho chúng tôi đối chất, thì hay biết mấy”. Tuy nhiên, bên cạnh đó, cũng có nhiều trường hợp không chứng minh, hay tìm cách thoái thác khi chúng tôi đề cập tới vụ việc.
Những hồ sơ gốc mà các đối tượng bị đình chỉ lần này đang còn lưu giữ
Truy thu như thế nào?
Tháng 4 vừa qua, Sở LĐTB&XH Nghệ An đã có quyết định đình chỉ 195 trường hợp, sau khi có Công văn số 141/TTr-NCC ngày 13-3-2015 của Thanh tra Bộ LĐTB&XH về việc kiến nghị biện pháp xử lý tiếp theo sau kết luận 178/KL-TTr ngày 5-9-2014 của Chánh Thanh tra Bộ LĐTB&XH về thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Như vậy sau ngày 1-4 những trường hợp nằm trong kết luận của Thanh tra Bộ LĐTB&XH tại các huyện Đô Lương, Hưng Nguyên và TP Vinh sẽ bị đình chỉ chi trả chế độ thương binh. Theo kết luận, 195 trường hợp này được cho là đã làm giả, khai man, tẩy xóa nội dung cũ viết lại phần nội dung mới không đúng với nội nguyên thủy trên tài liệu gốc, ghi thêm phần bị thương vào tài liệu, giả mạo hình dấu của cơ quan, tổ chức, sử dụng phôi tài liệu không đúng….
Để có kết luận 195 trường hợp bị đình chỉ trợ cấp thương binh tại Nghệ An, Thanh tra Bộ LĐTB&XH đã kiểm tra ngẫu nhiên 1.500 hồ sơ tại 3 địa phương gồm TP Vinh, huyện Hưng Nguyên và huyện Đô Lương. Quá trình đó, Thanh tra Bộ đã phát hiện 195 trường hợp có hồ sơ bị làm giả, khai man…Chẳng hạn như, trường hợp ông Ng.H.T (SN 1957) quê Đô Lương, giấy chứng nhận thương binh năm 1984 của E38, F2 bị phát hiện “Phần lỗi in phôi tài liệu được hình thành bằng các hạt mực laze”. Hình dấu mang tên “Trung đoàn” trên tài liệu với hình dấu “Trung đoàn” trên giấy chứng nhận bị thương của bà Nguyễn Thị L.-ký hiệu A109 là do cùng một con dấu đóng ra ngoại trừ số “38”, “32” và một số nét to vẽ thêm bằng tay ở hình ngôi sao giữa hình dấu”.
Hay như trường hợp ông Đ.V.V (TP Vinh), Thanh tra Bộ LĐTB&XH kết luận “Phần chữ in phôi của tài liệu được hình thành bằng các hạt mực laze và được soạn thảo bằng font chữ tiếng Việt. Hình dấu xác nhận trên tài liệu có nội dung bố trí không cân đối, trục chữ không hướng tâm, hình ngôi sao giữa có chiều dài các cánh sao không giống nhau, mực tại số “697” đậm và liên tục không giống với các nội dung khác trên hình dấu”. Đó là các trường hợp trong tổng số 195 hồ sơ bị Thanh tra Bộ “tuýt còi”. Đây là những phần lỗi mà Thanh tra Bộ phát hiện khi sử dụng các kỹ thuật hiện đại nhất để kiểm tra.
Một trong những lý do mà ông Nguyễn Văn Nh. bị cắt trợ cấp là hồ sơ có hai con dấu khác nhau. Tuy nhiên, ngành quân đội cho rằng vì lý do bảo mật nên ở trường hợp này hai con dấu đều là một. Đồng thời cũng khẳng định, với trường hợp này Thanh tra Bộ chưa vào để xác lập hồ sơ
Theo ông Nguyễn Đăng Dương- Phó Giám đốc Sở LĐTB&XH tỉnh Nghệ An, việc Thanh tra Bộ LĐTB&XH công bố như thế là hoàn toàn chính xác trước hết là về mặt giấy tờ, bởi đã dùng các nghiệp vụ, máy móc hiện đại để phát hiện ra những lỗi tinh vi ấy. Khi được hỏi, nhiều ý kiến cho rằng Thanh tra Bộ LĐTB&XH dùng từ “làm giả, khai man” gây ảnh hưởng đến danh dự của những trường hợp trên, ông Dương phân tích “Nếu không khẳng định như vậy thì không ai dám cắt trợ cấp của các trường hợp này, vậy nên phải kết luận như vậy”. Đề cập tới hướng mở cho các trường hợp chứng minh bản thân có bị thương, có đi bộ đội, ông Dương cho rằng “Chúng tôi không biết hướng của Bộ như thế nào, tuy nhiên theo tôi có thể làm lại toàn bộ”. Về vấn đề truy thu số tiền này, ông Dương cho rằng: “khó truy thu, hiện tại chúng tôi đang thống kê số tiền của 195 trường hợp này được hưởng trong những năm qua rồi mới tính tiếp”.
Đưa vấn đề này, trao đổi với Ban Chính sách (Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh Nghệ An), Thiếu tá Nguyễn Trọng Ngân – Trợ lý Ban Chính sách cho biết: “Sau khi có kết luận của Thanh tra Bộ LĐTB&XH, chúng tôi đã nhận được nhiều hồ sơ của các trường hợp bị đình chỉ gửi về Ban, vừa kiến nghị, trình bày cũng như thể hiện những bức xúc từ kết luận ấy. Mặt khác, chúng tôi cũng đã gặp gỡ, trao đổi nắm tâm tư của những trường hợp này”. Tuy nhiên, ông Ngân cũng cho rằng: Kết luận của Thanh tra Bộ hơi vội vàng, dùng câu chữ hơi nặng, làm ảnh hưởng đến danh dự của các cựu quân nhân.
Bên cạnh đó, ông Nguyễn Trọng Ngân cũng cho rằng, có kết luận của Thanh tra Bộ chưa hiểu hết chức năng của ngành quân đội. Ông Ngân đã đưa ra trường hợp của ông Nguyễn Văn Nh. (SN 1960) trú tại xã Mỹ Sơn, huyện Đô Lương, kết luận ghi sử dụng hai con dấu khác nhau, một con dấu ghi tên Trung đoàn, một con dấu ghi một dãy số. Tuy nhiên, hai con dấu này đều là một, vì lý do bảo mật nên nhiều đơn vị có hai con dấu nhưng giá trị đều như nhau.
Được biết, sau khi có kết luận của Thanh tra Bộ LĐTB&XH, Sở LĐTB&XH tỉnh Nghệ An đã tiếp nhận gần 60 trường hợp có văn bản kiến nghị, trình bày về kết luận này. Và trong chiều ngày 18-6 vừa qua, Sở LĐTB&XH tỉnh Nghệ An đã có buổi gặp gỡ, trao đổi với gần 60 trường hợp để nắm bắt những ý kiến, nguyện vọng của họ.
Đã sát với thực tế?
Trong nhiều ngày qua, tại Nghệ An dư luận hết sức quan tâm tới việc Thanh tra Bộ LĐTB&XH phát hiện 195 trường hợp làm giả, khai man hồ sơ để hưởng chế độ thương binh. Cùng với đó là vấn đề truy thu số tiền hơn 20 tỷ đồng chi sai. Mặc dù chưa rõ việc đúng sai của các hồ sơ bị đình chỉ, nhưng bản thân những người bị đình chỉ, trong thời gian qua đã sống trong tâm trạng tủi hờn, giày vò và uất nghẹn khi vết thương lòng bị xới lại.
“Đây là những trường hợp thực hiện theo Thông tư 16 mà vào thời điểm đó, từ việc làm hồ sơ, giám định đều do ngành quân đội thực hiện, ngành lao động - thương binh - xã hội chỉ đảm nhiệm khâu chi trả”- Ông Nguyễn Đăng Dương – Phó Giám đốc sở LĐTB&XH tỉnh Nghệ An cho biết. Cũng theo ông Dương, trong 195 trường hợp có 100 trường hợp được cơ quan quân đội tỉnh Nghệ An xác lập hồ sơ trên cơ sở dữ liệu gốc không đảm bảo pháp lý, sau đó được Bộ Tư lệnh Quân khu 4 quyết định cấp giấy chứng nhận thương binh, trợ cấp thương tật, 95 trường hợp còn lại cũng được cơ quan quân đội tỉnh Nghệ An căn cứ vào bản sao danh sách quân nhân bị thương (đã bị giả mạo, khai man) của các đơn vị quân đội để cấp giấy chứng nhận bị thương rồi Bộ Tư lệnh Quân khu 4 cấp giấy chứng nhận bị thương, trợ cấp thương tật.
Sau khi có kết luận Thanh tra Bộ LĐTBXH và kết luận đình chỉ trợ cấp đối với bản thân mình. Ông Lê Bá Thung – trú tại khối 8, P. Lê Lợi, TP Vinh (Nghệ An) như sụp đổ, buồn bã, ông buồn không chỉ vì hơn 1,4 triệu đồng trợ cấp thương binh hàng tháng bị cắt, mà vì nỗi đau bị khơi lại. “Những ngày tháng chiến đấu tại chiến trường Tây Nam, Campuchia làm cho tôi quý giá mạng sống của mình, tôi quá hạnh phúc so với đồng đội của mình, những người đã hi sinh khi chiến đấu với bọn diệt chủng, tưởng chừng những đóng góp đó, tôi được Nhà nước ưu đãi, ai ngờ tháng 4 vừa qua, tôi mang trên mình không những vết thương chưa lành mà đó còn là người làm thương binh giả, tủi hờn lắm chú à”.
Năm 1978 ông Thung nhập ngũ, sau 3 tháng huấn luyện ông được biên chế vào đơn vị C2, D4, E922, F31, Quân đoàn 3. Ngày 31-12-1978, đơn vị của ông và toàn tuyến mở chiến dịch phản công vào Campuchia từ cao điểm 105, tiến sâu vào Campuchia khoảng 10km thì hỏa lực địch quá mạnh, ông bị trúng 2 mảnh đạn găm vào đầu gối và thái dương trái, ngất lịm, khi tỉnh dậy đang nằm tại Viện E922, F31. Sau 2 tháng an dưỡng, ông tiếp tục trở lại chiến trường và lại tiếp tục bị thương vì thùng đạn của đơn vị bị nổ, tháng 3-1979 bị địch bao vây tại núi Cóc, thuộc tỉnh Ô Rô, Viêm Chay, trong lúc cấp cứu đồng đội, ông lại bị thương, đến tháng 6-1979 trong trận đánh vào chùa Cô Cô Lô, tỉnh Tà Xanh một lần nữa ông bị thương. “Trong thời gian chiến đấu, 4 lần bị thương, nằm viện 2 lần mà đến nay việc này còn lưu lại trong hồ sơ đơn vị, thế mà tôi bị gán cho là làm giả hồ sơ...họ có đến gặp để đối chiếu với chúng tôi đâu”- nói đến đây ông Thung lấy tay gạt nước mắt.
Cũng với nỗi buồn ấy, ông Lê Vĩnh Đồng – khối 11, thị trấn Hưng Nguyên, huyện Hưng Nguyên (Nghệ An) chua chát: “Những năm chiến đấu vì đất nước, chúng tôi có nghĩ sau này về để Nhà nước trả ơn gì đâu, chỉ biết chiến đấu để bảo vệ đất nước, nhưng giờ họ gán cho chúng tôi làm hồ sơ giả, đau…đau quá chú à”. Bản thân tôi, nhập ngũ tháng 1-1979, thuộc đơn vị C3, D44, E176 đóng tại tỉnh Polykhamxay (Lào). Tại trận đánh phòng ngự trận địa vào khoảng 15h ngày 20-12-1981 tại cầu Nậm Chinh, huyện Thà Bốc, tỉnh Polykhamxay, khi vào lán lấy đạn tiếp tế cho đồng đội, tôi bị địch bắn, mắt mờ, tai không nghe rõ sau đó ngất lịm, được điều trị tại Trung đoàn E176. Thậm chí, những đồng đội cùng chiến đấu trong trận đánh ấy giờ vẫn đang còn sống và sẵn sàng làm chứng cho tôi. Đó là hai trong số rất nhiều trường hợp đã cảm thấy buồn tủi khi nhận được kết luận về việc đình chỉ chế độ. Có trường hợp còn nói rằng, tôi sẽ trả hết những chế độ mà lâu nay Nhà nước đã đãi ngộ nhưng cũng nhờ nhà nước lấy giúp tôi 3 mảnh đạn còn nằm trong đầu.
