Vui Tết Trung thu ở Hoàng thành Thăng Long
Từ ngày 1/10, Di sản văn hóa thế giới Hoàng thành Thăng Long – Hà Nội sẽ mở cửa đón thiếu nhi, người dân Thủ đô và du khách với chương trình “Vui Tết Trung thu 2025”. Sự kiện mang đến một không gian trưng bày đặc sắc, gợi nhắc ký ức Trung thu xưa và tái hiện phần nào không khí lễ hội cung đình thời Lý.
Trung thu từ lâu đã là một trong những lễ tiết quan trọng của người Việt, gắn với mùa màng, đoàn viên và niềm vui sum họp. Tư liệu cổ trong sách Thái Bình hoàn vũ ký từng chép: “Người Lạc Việt cứ mùa thu tháng Tám thì mở hội…”. Đến thời Lý, đặc biệt dưới triều vua Lý Nhân Tông, Trung thu trở thành quốc lễ. Văn bia Sùng Thiện Diên Linh (1121) cho biết triều đình tổ chức hội Trung thu rất long trọng với nghi thức cúng tế, biểu dâng chúc mừng, mở yến tiệc, đua thuyền, múa rối nước, thậm chí có cả những trò săn bắn.
Không chỉ trong cung đình, ngoài dân gian, người dân cũng treo đèn, bày cỗ trông trăng, trẻ con rước đèn, múa lân. Truyền thống ấy lưu giữ qua bao thế kỷ, trở thành nét đẹp văn hóa của dân tộc.
Tiếp nối tinh thần bảo tồn và phát huy di sản, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long – Hà Nội tổ chức chương trình “Vui Tết Trung thu 2025” với hai không gian trưng bày chính: Tết Trung thu truyền thống và Hội Trung thu cung đình thời Lý.
Ở phần trưng bày Trung thu truyền thống, khách tham quan được trở lại không khí tuổi thơ với các gian hàng đồ chơi dân gian: trống lân, mặt nạ giấy bồi, tiến sĩ giấy, đèn ông sao, đèn kéo quân… Đặc biệt, các mẫu đèn cổ từng thất truyền đã được nghệ nhân làng Thanh Oai phục dựng từ tư liệu ảnh của Bảo tàng Quai Branly và Viện Viễn Đông Bác cổ Pháp. Những chiếc đèn hình trống, cá tôm, thỏ, ngựa… được làm bằng giấy dó, giấy bóng kính, vẽ màu sinh động khiến người xem không khỏi bồi hồi.
Điểm nhấn mới mẻ năm nay chính là chuyên đề “Hội Trung thu cung đình thời Lý”. Lần đầu tiên, công chúng được chiêm ngưỡng hệ thống tranh phỏng dựng, tư liệu lịch sử về lễ hội cung đình thế kỷ XI-XII. Các hoạt cảnh đua thuyền, rối nước, yến tiệc được tái hiện qua hiện vật phỏng dựng, trong đó nổi bật là hình tượng “Kim Ngao” – linh vật rùa đầu rồng, lưng đội ba ngọn núi tiên. Hình tượng này gợi ước vọng thái bình, hưng thịnh của triều Lý và cũng là biểu tượng kết nối giữa di sản với khát vọng trường tồn.
Không gian trưng bày thêm phần cuốn hút với hàng chục chiếc đèn cung đình phục dựng bởi nhà nghiên cứu văn hóa Trịnh Bách và nghệ nhân Nguyễn Trọng Bình. Những chiếc đèn cá chép hóa rồng, rồng phượng, kỳ lân, quả đào – lựu – phật thủ… được chế tác từ nguyên liệu truyền thống, khéo léo và tinh xảo, tái hiện vẻ đẹp xưa vốn đã mai một.
Bên cạnh trưng bày, chương trình còn tổ chức chuỗi hoạt động nghệ thuật và trải nghiệm phong phú. Vào các ngày 4 và 5/10, du khách sẽ được thưởng thức các màn múa lân – sư – rồng sôi động, với nhiều suất diễn sáng và chiều, mang lại bầu không khí lễ hội đúng nghĩa.
Hoạt động trải nghiệm dành cho thiếu nhi cũng là điểm nhấn được mong chờ. Các em sẽ được tự tay làm đèn cù, đèn ông sao, đèn thỏ, tô vẽ mặt nạ giấy bồi, làm diều giấy… dưới sự hướng dẫn của nghệ nhân. Đây không chỉ là sân chơi bổ ích, mà còn là cách để trẻ em hiểu hơn về giá trị của đồ chơi dân gian, từ đó trân trọng và giữ gìn truyền thống.
Không gian của Hoàng thành Thăng Long mùa Trung thu năm nay được trang hoàng lung linh với cổng đèn hoa, con đường ánh sáng huyền ảo, cụm trang trí cá vàng vờn trăng trong đầm sen, bức tường mẹt độc đáo. Đây vừa là điểm thưởng ngoạn, vừa là góc “check-in” hấp dẫn cho du khách trẻ.
Chương trình không chỉ đơn thuần là một sự kiện vui chơi, mà còn góp phần lan tỏa giá trị của di sản văn hóa phi vật thể, khơi dậy niềm tự hào về truyền thống. Qua đó, Hoàng thành Thăng Long không chỉ là một điểm đến lịch sử, mà còn là nơi cộng đồng cùng chung tay giữ gìn ký ức văn hóa, để Trung thu luôn là mùa hội đoàn viên của mọi thế hệ.
