Giá nhiên liệu hóa thạch liên tục tăng kỷ lục trong những tháng qua khiến chi phí sử dụng xe ô tô xăng, dầu đội lên chóng mặt, trong khi người dùng xe điện thảnh thơi đứng ngoài xu thế.
Trong khoảng 3 tháng, giá xăng tại thị trường Việt Nam đã tăng liên tiếp đến 7 lần. Giá xăng RON95-III đạt ngưỡng 29.820 đồng vào chiều 11/3, mức cao nhất từ trước tới nay. Tính từ giữa tháng 12/2021, xăng đã tăng giá thêm 7.000 đồng (mức tăng khoảng 30%). Những hàng dài xe chờ đợi đổ xăng trước mỗi thời điểm điều chỉnh giá cho thấy tác động của giá xăng lên người dùng ô tô, xe máy lớn đến mức nào.
Trong bối cảnh đó, những người đã mua xe điện càng cảm thấy bình thản và đúng đắn khi quyết định đặt niềm tin vào loại hình phương tiện giao thông xanh. “Buổi tối trước ngày xăng tăng giá, nhìn dòng người xếp hàng trước các cây xăng đông như nêm, tôi vẫn có thể thong dong đi về không lo lắng vì vừa được nhận chiếc xe ô tô điện VF e34”, anh Thanh - một khách hàng sở hữu VinFast VF e34 tại Hà Nội chia sẻ.
Mặc dù cảm giác thiệt - hơn liên quan đến biến động giá xăng chỉ mang tính thời điểm, nhưng lợi ích lâu dài giữa xe xăng và xe điện đã được đưa lên bàn cân so sánh cụ thể. Tại thị trường Mỹ, một trong những nơi tiêu thụ ô tô điện hàng đầu thế giới, chuyên trang đánh giá xe Thehill.com chỉ ra rằng chi phí cho khoảng 1,6 km (1 mile) của ô tô điện bằng khoảng 1/3 ô tô dùng động cơ đốt trong.
Tại Việt Nam, theo chính sách công bố bởi VinFast, giá thuê pin của mẫu xe điện VF e34 là 657.500 đồng cho quãng đường tối đa 500 km/tháng. Mức tiêu thụ năng lượng trên 100 km là 13,4 kWh (theo tiêu chuẩn NEDC). Như vậy tính trung bình 100 km, nếu chỉ sạc tại trạm sạc nhanh VinFast với giá điện là 3.117 đồng/kW, người dùng sẽ tốn khoảng 173.000 đồng cho năng lượng. Còn nếu sử dụng bộ sạc đi động theo xe để sạc tại nhà vào giờ thấp điểm, chi phí tiêu tốn sẽ còn thấp hơn nữa.
Trong khi đó, nếu khách hàng sử dụng các mẫu xe thuần xăng, dầu trong cùng tầm giá như Kia Seltos, Mazda CX-3 1.5L Luxury hay Hyundai Kona 2.0 phiên bản Đặc biệt, chi phí xăng trong 100 km lần lượt là khoảng 188.000 đồng, 182.000 đồng và 205.000 đồng. Đối với những mẫu xe có thông số vận hành động cơ tương đương như Hyundai Tucson 2.0 Tiêu chuẩn, Mazda CX-5 2.0 Deluxe, mức phí khách hàng sẽ phải tiêu tốn là khoảng 241.000 đồng và 212.000 đồng. Đây là chi phí tính toán dựa trên mức tiêu thụ nhiên liệu công bố của nhà sản xuất, trên thực tế, nếu vận hành trong điều kiện khí hậu nóng bức và đường phố đông đúc tại Việt Nam, số tiền người dùng phải bỏ ra có thể lớn hơn.
Sự chênh lệch trong chi phí nhiên liệu giữa xe xăng và xe điện đã được thể hiện rõ nét trong chuyến hành trình xuyên Việt cùng VF e34 do anh Tùng Anh và Mạnh Thắng - hai trong số những khách hàng đầu tiên sở hữu mẫu xe điện này tại Việt Nam - thực hiện vào đầu tháng 3/2022.
Theo chia sẻ của anh Tùng Anh, tổng chiều dài quãng đường Hà Nội - Sài Gòn - Hà Nội mà anh di chuyển cùng xe VF e34 là 3.643 km. Tổng lượng điện sạc cho xe là khoảng 600 kWh, tương đương với số tiền 1.870.000 đồng khi sạc tại các trạm sạc nhanh của VinFast. Cộng với gói thuê bao pin không giới hạn trong một tháng là 1.804.000 đồng, tổng chi phí nhiên liệu cho chuyến hành trình xuyên Việt hai chiều của VF e34 là 3.674.000 đồng. Để so sánh, tiền đổ dầu cho chiếc xe bán tải Nissan Navara hỗ trợ kĩ thuật đi cùng đoàn trong cùng quãng đường là khoảng 6.500.000 đồng. Chi phí này có thể còn cao hơn nếu sử dụng xe chạy xăng, cho thấy ưu thế vượt trội của xe điện khi càng sử dụng nhiều càng tiết kiệm.
Bên cạnh đó, xét về tính kinh tế, ngoài những khoản cố định như bãi đỗ, xăng dầu, ô tô điện còn được đánh giá cao hơn trong việc bảo dưỡng, sửa chữa do có cấu tạo đơn giản, ít chi tiết hơn. Các loại xe dùng động cơ đốt trong thường có kết cấu phức tạp, cấu thành từ nhiều bộ phận thiết bị, nên quá trình bảo dưỡng, sửa chữa tốn nhiều tiền bạc và công sức hơn. Phân tích từ Fatec - tổ chức quản lý hành chính và kỹ thuật xe tại Pháp chỉ ra rằng, trong quá trình sử dụng khoảng 3 năm, chi phí bảo dưỡng ô tô điện chỉ bằng 1/4 so với xe dùng động cơ đốt trong tương đương.
Những ưu điểm của ô tô điện so với ô tô truyền thống đã được nhiều tổ chức, quốc gia đánh giá cao, nhất là trong bối cảnh vấn đề bảo vệ môi trường được chú trọng. Nhiều quốc gia đã có các quy định về việc cắt giảm khí thải, cấm xe dùng động cơ diesel tại một số vùng nhất định.
Bản thân các hãng xe cũng nhận ra xe điện sẽ là tương lai của ngành công nghiệp ô tô. Nhiều ông lớn đã bắt đầu tập trung cho loại hình phương tiện giao thông xanh, có lộ trình cắt giảm và dừng sản xuất hoàn toàn ô tô truyền thống.
Tại Việt Nam, ô tô điện cũng được coi là một trong những hướng phát triển cho tương lai. Hiện tại, Chính phủ đã có những chính sách ưu đãi đầu tiên với loại hình phương tiện này. Những người dùng ô tô điện không bị ảnh hưởng bởi giá xăng, thậm chí còn được miễn 100% lệ phí trước bạ, tương đương hàng chục triệu đồng. Chính sách này giúp thúc đẩy việc sử dụng ô tô điện, nhất là trong giai đoạn đầu phát triển.
Song song đó, các nhà sản xuất xe điện tiên phong trên thị trường như VinFast cũng đang đưa ra hàng loạt ưu đãi hấp dẫn để thuyết phục khách hàng mạnh dạn chuyển đổi sang ô tô điện. Điển hình là chính sách “Người tiên phong tri ân người tiên phong” mà hãng xe Việt đang triển khai cho các khách hàng đặt cọc trước 2 mẫu xe điện VF 8 và VF 9.
Theo đó, chỉ với 10 triệu đồng đặt cọc trước, khách hàng có thể nhận được voucher thanh toán có giá trị 150 triệu đồng với VF 8 và 250 triệu đồng với VF 9, tặng miễn phí gói tính năng ADAS và Smart Services trị giá 132 triệu đồng (đã bao gồm VAT) và bộ sạc theo xe. Khi khách hàng ký hợp đồng mua bán xe, hãng xe Việt sẽ tặng thêm voucher nghỉ dưỡng Vinpearl có giá trị đến 118 triệu đồng. Như vậy, tổng ưu đãi khách hàng nhận được có thể lên tới nửa tỷ đồng.
Với hàng loạt ưu đãi từ Chính phủ cũng như hãng xe, ưu điểm về chi phí sử dụng tiết kiệm và sự phát triển ngày càng nhanh của cơ sở hạ tầng, ô tô điện được dự báo sẽ phát triển mạnh trong thời gian tới, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống với một môi trường ít ô nhiễm hơn.