Xét thăng hạng viên chức: Đánh giá đúng người, đúng việc

Gian nan thi thăng hạng

Vừa qua, hơn 300 giáo viên tại Hà Nội đã nộp đơn kiến nghị về quy định tại Thông tư 08/2023/TT-BGDĐT (văn bản hợp nhất Thông tư) khiến họ mất cơ hội tăng lương dù đạt chuẩn và có hàng chục năm cống hiến.

Trong đơn kiến nghị, các giáo viên cho biết, Sở Nội vụ Hà Nội đang triển khai thu hồ sơ dự thăng hạng cho giáo viên theo thông tư 08 và yêu cầu giáo viên phải có bằng đại học từ năm 2014, đủ 9 năm tính đến hết thời gian nộp hồ sơ 30/8/2023. Với quy định này, nhiều giáo viên đạt trên chuẩn trước khi bổ nhiệm xếp lương hạng III mới (tức có bằng đại học trước năm 2019 theo Luật Giáo dục) vẫn không đủ điều kiện nộp hồ sơ.

Cô giáo Lê Mai Anh (quận Bình Thạnh, TPHCM) cho biết, hành trình thi thăng hạng viên chức từ năm 2020 đến nay vẫn chưa hoàn thành. Lý do là vì dù đủ hồ sơ, có tên trong danh sách viên chức có đủ các tiêu chuẩn, điều kiện dự thi hoặc xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp chuyên viên và tương đương, chuyên viên chính và tương đương năm 2020 nhưng cuộc thi này liên tiếp bị hoãn do thay đổi một số nội dung từ Bộ Giáo dục và Đào tạo.

“Người trong cuộc vẫn mỏi mòn chờ đợi, không chỉ thiệt thòi về lương mà ảnh hưởng đến tâm lý giáo viên chúng tôi do chưa biết sắp tới còn có thay đổi gì không. Trong khi nhiều đồng nghiệp đến giờ đã thăng hạn thì tôi có nguy cơ vẫn là giáo viên THPT hạng III cho đến khi nghỉ hưu” – cô Mai Anh chia sẻ.

Trên thực tế, việc thi cử ở nhièu địa phương khiến cho những giáo viên dạy giỏi, nhiều năm liền là chiến sĩ thi đua cấp cơ sở… cũng lo ngại trượt vì bài thi thăng hạng hầu như không hề liên quan đến chuyên môn, nghiệp vụ mà thầy cô đang giảng dạy.

Theo GS.TS Nguyễn Mậu Bành - Chủ tịch Hội Cựu giáo chức Việt Nam, giáo viên thi thăng hạng chức danh nghề nghiệp phải trải qua 2 vòng làm bài trắc nghiệm và tự luận với môn kiến thức chung hỏi về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật về ngành, lĩnh vực sự nghiệp, pháp luật về viên chức theo yêu cầu của chức danh nghề nghiệp dự thi. Môn Ngoại ngữ theo hình thức trắc nghiệm. Như vậy, giáo viên không thi về chuyên môn (môn giảng dạy), nghiệp vụ (quản lý, giáo dục học sinh) mà thi về luật và ngoại ngữ nên sẽ khó giúp nâng cao trình độ chuyên môn cũng như gây thiệt thòi cho những giáo viên không dạy ngoại ngữ khi phải thi ngoại ngữ.

Giảm áp lực, tiết kiệm chi phí

Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 8, Chánh Văn phòng, người phát ngôn Bộ Nội vụ Vũ Đăng Minh cho biết, việc thi thăng hạng viên chức được thực hiện từ năm 1998 đến nay, song quá trình thi phát sinh nhiều khó khăn, đặc biệt khi nhiều bộ ngành chưa ban hành thông tư hướng dẫn thi thăng hạng. Bên cạnh đó, do chưa quy định được nội dung thi, chưa sát với yêu cầu vị trí việc làm, nên việc thi thăng hạng còn hình thức, phản ánh không thực chất.

Hiện cả nước có gần 2 triệu viên chức, trong đó chủ yếu tập trung ở ngành giáo dục. Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn bày tỏ, nếu bỏ hình thức thi thăng hạng chức danh nghề nghiệp viên chức, trong đó có giáo viên, sẽ tạo thuận lợi và giúp cải thiện tình trạng giáo viên nghỉ việc, thiếu giáo viên như hiện nay.

Cụ thể, đối với việc xét thăng hạng, ông Sơn đánh giá có yếu tố tích cực hơn, sẽ đánh giá năng lực chuyên môn nghiệp vụ của giáo viên một cách sát thực nhất thay vì chỉ làm thông qua một bài thi. Đây sẽ là động lực rất tốt cho giáo viên trong cống hiến, gắn bó với nghề nghiệp của mình.

PGS. TS Trần Xuân Nhĩ - nguyên Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cho rằng, hiện nay việc tổ chức thăng hạng chức danh nghề nghiệp giáo viên chưa được thực hiện đồng bộ giữa các địa phương. Có nơi tổ chức xét có nơi lại thi gây bất công cho giáo viên. Chưa kể, có những địa phương năm nào cũng tổ chức xét/thi thăng hạng chức danh nghề nghiệp giáo viên nhưng tỉnh khác lại không.

“Với hơn 1 triệu viên chức của ngành giáo dục, nếu bỏ thi thăng hạng chức danh nghề nghiệp sẽ tiết kiệm hàng trăm tỷ đồng từ việc tổ chức thi và các chi phí kèm theo mỗi năm. Giáo viên sẽ có nhiều thời gian để tập trung vào việc tập huấn, bồi dưỡng chương trình mới, sách giáo khoa mới hơn là học các văn bản quy phạm pháp luật, tiếng Anh để thi thăng hạng chức danh nghề nghiệp” - ông Nhĩ cho hay.