Xuất khẩu gạo tiếp tục lập kỷ lục

Xuất khẩu gần 4 tỷ USD trong 10 tháng

Theo dữ liệu từ Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), tính đến ngày 27/10, so với nhóm quốc gia xuất khẩu gạo lớn trên thế giới, gạo Việt Nam đang có mức giá cao nhất. Cụ thể, gạo tấm 5% của Việt Nam đang được bán với giá 643 USD/tấn, cao hơn hàng cùng loại của Thái Lan và Pakistan lần lượt là 79 USD/tấn và 80 USD/tấn. Gạo tấm 25% của Việt Nam giao dịch ở mức 628 USD/tấn, cao hơn hàng cùng loại của Thái Lan và Pakistan lần lượt là 106 USD/tấn và 140 USD/tấn.

Số liệu của Tổng cục Thống kê cũng cho hay, trong tháng 10/2023, xuất khẩu gạo của Việt Nam đạt 700.000 tấn, tương ứng 433 triệu USD, đi ngang về lượng và tăng 27% về giá trị so với tháng 10/2022. Tính chung 10 tháng năm 2023, Việt Nam đã xuất khẩu hơn 7,1 triệu tấn gạo, tương ứng gần 4 tỷ USD, tăng 17% về lượng và tăng 35% về giá trị so với cùng kỳ năm 2022. Với con số trên, kim ngạch xuất khẩu gạo của Việt Nam vượt qua mốc 3,65 tỷ USD (năm 2011), chính thức thiết lập kỷ lục mới sau 34 năm tham gia thị trường thế giới. Năm 1989, Việt Nam lần đầu tiên xuất khẩu gạo, chấm dứt thời kỳ thiếu gạo và chuyển sang xuất khẩu.

Trước diễn biến thuận lợi của xuất khẩu, những ngày gần đây, giá lúa tại ruộng và kho tăng mỗi ngày. Trong đó, tại miền Bắc, giá lúa khô tăng lên 14.000 đồng/kg. Còn các tỉnh miền Tây, điển hình ở vựa lúa gạo An Giang, giá lúa làng nhen (khô) lên 15.000 đồng/kg. Lúa Đài Thơm, nàng hoa tươi tăng thêm 100 đồng so với ngày trước, lên 9.000 đồng.

Theo Sở NNPTNT tỉnh An Giang, lúa IR 504 dao động quanh mốc 8.600 - 8.800 đồng/kg; lúa OM 5451 ở mức 8.700 - 8.900 đồng/kg; Đài thơm 8 ở mức 8.900 - 9.000 đồng/kg; OM 18 dao động quanh mức 8.700 - 8.800 đồng/kg; lúa Nàng Hoa 9 duy trì ở mức 8.800 - 9.000 đồng/kg; Nàng Nhen (khô) 15.000 đồng/kg; lúa Nhật ổn định 7.800 - 8.000 đồng/kg. Với mặt hàng nếp, nếp Long An (khô) ở mức 9.500 - 9.600 đồng/kg; nếp An Giang (khô) ở mức 9.600 - 9.800 đồng/kg.

Trên thị trường gạo ngày 30/10 cho thấy, giá gạo cũng chững lại và đi ngang sau phiên điều chỉnh tăng. Theo đó, tại Đồng Tháp giá gạo nguyên liệu IR 504 dao động quanh mức 13.000 - 13.050 đồng/kg, gạo thành phẩm IR 504 ở mức 15.150 - 15.250 đồng/kg.

Giá gạo sẽ tiếp đà tăng

Ông Nguyễn Văn Việt - Vụ trưởng Vụ Kế hoạch (Bộ NNPTNT) nhận định, so với cơn sốt giá gạo năm 2008, năm nay Việt Nam đã tận dụng tốt hơn cơ hội thị trường. Theo tính toán từ Bộ NNPTNT, ở mức cao nhất, trong năm 2023 Việt Nam có thể xuất khẩu khoảng 7,8 triệu tấn gạo, kim ngạch đạt khoảng 4,2 - 4,5 tỷ USD.

Bàn về triển vọng giá gạo xuất khẩu, ông Phạm Thái Bình - Chủ tịch Công ty cổ phần Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An cho rằng, giá sẽ neo cao và khó giảm xuống ngưỡng 600 USD/tấn, kể cả trong thời gian thu hoạch vụ Đông Xuân, nguồn cung từ Việt Nam và Thái Lan tăng lên.

Nhu cầu gạo trên toàn cầu có xu hướng tăng qua các năm, trong khi nguồn cung từ các quốc gia trồng lúa lại giảm do ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu. Do vậy, ông Bình cho rằng trong những tháng đầu năm 2024, giá gạo xuất khẩu có thể neo ở mức 640-650 USD/tấn.

Theo VFA, hiện dư địa xuất khẩu gạo của Việt Nam còn rất lớn khi Philippines đang có nhu cầu nhập thêm 1,1 triệu tấn, Indonesia có nhu cầu nhập khẩu 2,3 triệu tấn gạo. Cùng với đó, nhu cầu nhập khẩu gạo từ Trung Quốc dự báo cũng sẽ tăng trong những tháng cuối năm.

Về nguồn cung phục vụ xuất khẩu ông Nguyễn Như Cường - Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ NNPTNT) cho biết, hiện giá gạo, thị trường có biến đổi nhưng về nguồn cung sẽ không bị ảnh hưởng. Năm 2022 sản lượng lúa gạo khoảng 42,7 triệu tấn, xuất khẩu 7,13 triệu tấn; năm nay sản lượng ước khoảng 43,1 triệu đến 43,2 triệu tấn, có thể xuất khẩu vượt kỷ lục của năm ngoái.

Cũng theo ông Cường, hiện Bộ NNPTNT đã tham mưu Chính phủ về việc tăng cường xuất khẩu gạo trong bối cảnh hiện nay. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả xuất khẩu khi giá lúa đang tăng cao như hiện nay các doanh nghiệp xuất khẩu cần có chiến lược lâu dài.