'Zombie' tràn ngập Congo: Loại ma túy khiến con người quên đi thực tại

Minh Tuấn (Reuters, DER SPIEGEL)• 08/03/2022 11:14

Một loại ma túy nguy hiểm tên là bomé được tạo ra từ cặn lắng của bộ chuyển đổi xúc tác ô tô đang được mua bán tràn lan tại thủ đô Kinshasa (Congo), khiến người dùng dần trở thành "zombie" , quên đi những khó khăn của cuộc sống.

"Cơn sốt" ma tuý làm chao đảo các nhà chức trách ở Kinshasa

Gần đây, liên quan tình hình ở Kinshasa, thủ đô CHDC Congo, trên mạng xã hội xuất hiện một loạt video ghi lại hình ảnh người trẻ hoàn toàn bất động hoặc di chuyển chậm chạp đột ngột xuất hiện. Những video này liên tục được chia sẻ qua WhatsApp và trên các mạng xã hội. Những người này được gọi là thây ma (zombie) của Kinshasa.

Trên mạng xã hội xuất hiện một loạt video ghi lại hình ảnh người trẻ hoàn toàn bất động hoặc di chuyển chậm chạp đột ngột xuất hiện. Những người này được gọi là thây ma (zombie) của Kinshasa. Ảnh: Der spiegel.

Các nhà điều tra nhanh chóng vào cuộc và phát hiện một loại ma túy mới có tên là bomé đã gây ra điều này.

"Nó là 1 đại dịch" - một quan chức điều tra hàng đầu nói với tờ báo hàng đầu nước Đức Der Spiegel. Và cuộc khủng hoảng này đã thu hút sự chú ý của chính phủ Congo. Vào đầu năm nay, Tổng thống Felix Thisekedi đã tổ chức 1 cuộc họp nội các đặc biệt để thảo luận về loại ma túy mới nói trên.

Sự phổ biến của bomé là điều không gây ngạc nhiên đối với một đất nước đang gặp nhiều vấn đề như CHDC Congo. Nhiều bảng xếp hạng thường xuyên xếp Kinshasa vào một trong những thành phố khó sống nhất trên thế giới, chỉ sau Damascus (Syria) và Baghdad (Iraq).

Nhà chức trách Congo đang lên tiếng báo động về sự phổ biến của thuốc "gây quên lãng" bombé. Ảnh: Okapi Radio.

Vô định giữa thực tại đầy khó khăn

Trong căn lều bỏ hoang ở ngoại ô Kinshasa, một thanh niên tìm kiếm sự lãng quên khi lấy một túi bột màu nâu trộn với thuốc lá, thuốc an thần và bột dinh dưỡng đã nghiền nát. Sau đó, anh ta cùng bạn hít hỗn hợp "bombe". Vài phút sau, những người này chậm rãi lắc lư, tự cào cấu mình.

Các chuyên gia tại Congo cho rằng, "bombe" có thể khiến người dùng rơi vào trạng thái "bán hôn mê". Đây là tình trạng khiến người dùng đứng bất động trong nhiều giờ hoặc ngủ nhiều ngày.

Kinshasa là một trong những thành phố phát triển nhanh nhất trên thế giới, nhưng nền kinh tế nơi này đang suy thoái. Ảnh: Der spiegel.

"Chúng tôi từng uống rượu whisky rất mạnh... Chúng tôi say xỉn và sẽ làm tổn thương mọi người. Tuy nhiên, với 'bombe', nó giúp bạn bình tĩnh hơn. Bạn cảm thấy mệt mỏi. Bạn ở một nơi nào đó đứng lên hoặc ngồi xuống rất lâu. Khi xong việc, bạn về nhà mà không làm phiền ai cả", Cedrick - thủ lĩnh một băng đảng 26 tuổi nói về cảm giác khi sử dụng "bombe".

Chỉ cần 1 USD (hơn 22 nghìn đồng) là đã đủ để sử dụng Bombé. Người dân Kinshasa không thể làm gì nhiều với 1 USD. Bữa ăn trong một nhà hàng tầm trung ở đây có thể có giá 30 USD. Giá thuê nhà ở những khu vực tốt ở Kinshasa gần bằng giá trọ ở Munich và Frankfurt (Đức).

Ma túy Bombé đang trở thành thứ được nhiều thanh niên ở Kinshasa, Congo, săn tìm. Ảnh: Reuters.

Kinshasa là một trong những thành phố đắt đỏ nhất trên thế giới. Song, thành phố vẫn có nhiều cư dân siêu giàu. Họ thường lái những chiếc SUV khổng lồ qua những con đường rộng rãi trong khu thương mại của thủ đô CHDC Congo

Tuy nhiên, nền kinh tế đất nước này không cân bằng. Chỉ một phần nhỏ người giàu lên nhờ tài nguyên khoáng sản và CHDC Congo hầu như không có tầng lớp trung lưu. Phần lớn trong khoảng 15 triệu cư dân Kinshasa không có công việc cố định và không có thu nhập thường xuyên. Đại dịch Covid-19 đã khiến con số này tăng lên hơn nữa.

Ma túy Bombé khiến nhiều thanh thiếu niên ở Congo thành "xác sống". Ảnh: Der spiegel.

Vì vậy, bomé dễ dàng trở nên phổ biến. Các Kulunas - nghĩa đen là côn đồ - thường dùng bomé nhất. Nhóm thanh niên này chỉ có thể sống qua ngày nhờ trộm vặt và hoạt động trong các băng nhóm. Đối với các Kulunas, khoảnh khắc được hoàn toàn thoát khỏi thực tại khi dùng bombé khiến họ hạnh phúc.

"Lúc đó, không ai có thể chạm vào tôi. Đó là giấc ngủ sâu nhất", một người nghiện bombé cho biết.

Một số người dùng khác cho biết, bombé không gây ảo giác như các loại ma túy khác. Nó chỉ tạo ra một sự trống rỗng vô định. Như vậy là đủ với một số người ở Kinshasa. Hàng loạt video trên Facebook và Twitter ghi lại hình ảnh những người dùng Bombé xuất hiện trong trạng thái như "xác sống" bất động trên đường phố. Một số thành viên băng đảng ở Congo còn dùng loại ma túy này trước khi đi đâm chém vì nó khiến họ trở nên vô cảm.

Cặn từ bộ chuyển đổi xúc tác ô tô được cảnh sát thu giữ. Ảnh: Der spiegel.

Người đứng đầu chương trình cai nghiện của CHDC Congo, Patrice Kapia, cho biết bombé rất nguy hiểm. Đã có những trường hợp tử vong sau khi dùng bombé. Theo bà Kapia, cặn từ bộ chuyển đổi xúc tác có thể rất độc hại.

“Loại ma túy này và có thể gây ra các vấn đề về tim, phổi, và về lâu dài là ung thư”, bà Kapia nói thêm.

Số cặn này có thể bao gồm oxit kẽm, bạch kim và rhodium. Một phòng thí nghiệm ở Antwerp (Bỉ) đang xem xét tác dụng của từng chất. Tuy vậy, các chuyên gia vẫn phải đối mặt với rất nhiều ẩn số. Họ cho rằng các chất từ bộ chuyển đổi xúc tác đã tạo ra phản ứng hóa học với phần còn lại của hỗn hợp thuốc.