40.000 người tử vong mỗi năm vì viêm gan B và C

Đây là những thông tin được các chuyên gia y tế chia sẻ tại Hội thảo quốc tế "Tăng cường sàng lọc, chẩn đoán và điều trị viêm gan B,C tại tuyến y tế cơ sở" diễn ra ngày 13/11 tại Hà Nội.

Bệnh viêm gan virus là bệnh truyền nhiễm phổ biến gây hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe do các biến chứng của viêm gan virus. Trong đó virus viêm gan B và C lây truyền qua đường máu, qua quan hệ tình dục không an toàn và lây truyền từ mẹ sang con. Virus viêm gan B (HBV) và virus viêm gan C (HCV) thường gây bệnh mạn tính và có các biến chứng xơ gan, ung thư gan gây tử vong cao.

Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết, thời gian qua, Bộ Y tế đã phối hợp với các bộ, ngành, địa phương, các tổ chức quốc tế xây dựng, triển khai nhiều chính sách quan trọng nhằm nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống viêm gan virus tại Việt Nam; giảm lây truyền virus viêm gan, giảm tỷ lệ mắc và tử vong do viêm gan virus; tiến tới loại trừ để viêm gan virus không còn là mối đe dọa đối với sức khỏe cộng đồng.

Theo đó, Bộ Y tế đã xây dựng và ban hành các Kế hoạch phòng, chống bệnh viêm gan virus giai đoạn 2015 - 2020 và 2021 - 2025; các hướng dẫn chẩn đoán, điều trị virus viêm gan B, C; triển khai giám sát trọng điểm viêm gan cấp, mạn và ung thư gan; giám sát huyết thanh học virus viêm gan; đánh giá thực trạng hoạt động phòng, chống viêm gan; ước tính gánh nặng bệnh tật do virus viêm gan B, C… Bộ Y tế cũng triển khai hợp tác đa ngành với các tổ chức quốc tế để thử nghiệm các mô hình phòng, chống viêm gan virus tại một số địa phương.

Nhờ đó, công tác phòng, chống viêm gan virus nói chung và viêm gan B, C đã đạt được những kết quả tích cực về dự phòng lây nhiễm, tiếp cận chẩn đoán, điều trị, truyền thông nâng cao nhận thức xã hội và tăng cường sự tham gia của chính quyền địa phương, các ban, ngành, tổ chức chính trị, chính trị - xã hội…

Bác sĩ Chuyên khoa II Nguyễn Trung Cấp - Phó Giám đốc Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương, cho biết bệnh viêm gan virus B có thể phòng ngừa được nếu sử dụng vaccine sớm và đúng quy định. Với viêm gan virus C, hiện nay chưa có vaccine phòng bệnh nhưng với các phác đồ điều trị hiện có, có thể được chữa khỏi hoàn toàn.

Thời gian qua, Bộ Y tế đã phối hợp với các bộ, ngành, địa phương và tổ chức quốc tế xây dựng, triển khai nhiều chính sách nhằm nâng cao hiệu quả phòng, chống viêm gan virus tại Việt Nam, giảm lây nhiễm, tỷ lệ mắc và tử vong, hướng tới loại trừ bệnh này như một mối đe dọa sức khỏe cộng đồng. Bộ cũng thử nghiệm các mô hình phòng, chống tại một số địa phương thông qua hợp tác đa ngành.

Nhờ những nỗ lực này, công tác phòng, chống viêm gan B, C đạt nhiều kết quả tích cực trong dự phòng lây nhiễm, chẩn đoán, điều trị, truyền thông nâng cao nhận thức, thiết lập hệ thống giám sát quốc gia, tăng cường nghiên cứu và xây dựng chính sách. Thành công này có sự hỗ trợ hiệu quả từ các tổ chức quốc tế, phi chính phủ, sự tham gia của khu vực tư nhân, đặc biệt trong việc triển khai mô hình phòng, chống gắn với y tế cơ sở, được các địa phương đánh giá cao.

Mặc dù vậy, theo Thứ trưởng Trần Văn Thuấn, công tác phòng, chống viêm gan B, C vẫn đối mặt nhiều thách thức, hạn chế như: phối hợp chưa đồng bộ; thiếu nguồn lực (nhân lực, kinh phí); hạn chế về dữ liệu, tỷ lệ tiêm vaccine, năng lực xét nghiệm, kết nối và tiếp cận điều trị; công tác truyền thông chưa hiệu quả. Việt Nam đã cam kết với các mục tiêu y tế toàn cầu như bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân và loại trừ viêm gan vào năm 2030. "Để đạt được các mục tiêu đầy tham vọng này đòi hỏi phải có sự hợp tác đa ngành" - ông Thuấn nhấn mạnh, đồng thời đề nghị thời gian tới, các đơn vị tiếp tục phối hợp với Bộ Y tế và kêu gọi sự hỗ trợ quốc tế để nhân rộng mô hình thêm một số tỉnh.

Tại Hội thảo, các đại biểu đã tập trung thảo luận, phân tích, đánh giá kết quả đạt được trong công tác phòng, chống viêm gan virus B, C thời gian qua; các tồn tại, hạn chế và bài học kinh nghiệm, nguyên nhân để có những giải pháp thiết thực, cụ thể cho giai đoạn 2025 - 2030.

Đồng thời, các đại biểu cũng đánh giá những kết quả đạt được của mô hình phòng, chống viêm gan virus tại tuyến cơ sở và vai trò tham gia của các bên liên quan; qua đó xem xét nhân rộng mô hình tại các địa phương khác trên cả nước.