ASEAN, gắn kết và chủ động thích ứng

Trong phát biểu tại Lễ khai mạc, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nói: “Mỗi lần tham dự hoạt động của ASEAN đều để lại cho tôi những tình cảm ấm áp về tình đoàn kết, gắn bó như những người anh em trong một đại gia đình.

Năm qua, tình cảm ấy càng được nhân lên khi các quốc gia thành viên ASEAN cùng chung tay gắn kết và chủ động thích ứng trước những thử thách, khó khăn mà khu vực Đông Nam Á và thế giới phải đối mặt”.

Theo Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, trong năm 2020, các nước ASEAN đều đã thể hiện bản lĩnh và quyết tâm, nỗ lực vượt qua nhiều khó khăn, thách thức.

Trong khi một số thể chế đa phương đang gặp nhiều khó khăn, thách thức, ASEAN đã thành công trong việc duy trì ổn định các hoạt động, giữ vững vai trò, vị thế của mình.

Các đối tác tiếp tục coi trọng và ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN. Xu hướng đối thoại, hợp tác và liên kết ngày càng vững chắc trong bối cảnh khu vực và thế giới ngày nay.

25 năm qua, kể từ khi Việt Nam chính thức gia nhập ASEAN (năm 1995), và đó cũng chính là thời kỳ khu vực Đông Nam Á trở nên sôi động trong bối cảnh chung của thế giới. Vị thế của ASEAN ngày càng được củng cố và mở rộng, không chỉ đối với châu lục mà còn trên phạm vi toàn cầu.

Trước hết và cũng là quan trọng nhất, mấu chốt nhất chính là tinh thần gắn kết nội khối, cho dù lợi ích của mỗi quốc gia có khác nhau, vẫn còn đó những điểm chưa tương đồng.

Tuy nhiên, vì mục đích chung là sự lớn mạnh của ASEAN, với tinh thần đoàn kết lấy quyền lợi chung làm trọng, ASEAN đã từng bước vượt qua thách thức, ngày một mạnh mẽ hơn. ASEAN đã và đang là khu vực hòa bình, ổn định trong một thế giới nhiều biến động.

Đặc biệt, trong năm 2020 này, khi Việt Nam đảm nhận vai trò Chủ tịch ASEAN, thì cũng là năm thế giới bị đại dịch Covid-19 tấn công. ASEAN cũng không nằm ngoài sự tàn phá nặng nề đó. Tuy nhiên, trong vai trò dẫn dắt, điều phối, Việt Nam đã cùng các nước trong khối triển khai nhiều hoạt động liên kết, phối hợp để cùng vượt qua bão dịch.

Tuy nhiên, nói như Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng tại Lễ khai mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN 37 thì con đường trước mắt còn không ít trở ngại. Những tổn thất cả về người, về của mà hàng chục triệu người dân trong khu vực phải gánh chịu do thiên tai và dịch bệnh trong năm 2020 thật nặng nề.

“Người dân ASEAN đang trông đợi ở quý vị lãnh đạo các quốc gia đề ra những biện pháp hợp tác hiệu quả và quyết liệt hơn nữa để kiểm soát tốt các làn sóng lây nhiễm mới, đồng thời duy trì các hoạt động và cùng các doanh nghiệp vực dậy nền kinh tế, hỗ trợ ổn định cuộc sống, bảo đảm sự nghiệp an sinh xã hội cho tất cả các vùng, miền và mọi người dân của các quốc gia”.

Từ đó, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước cho rằng, định vị chỗ đứng phù hợp cho ASEAN trong thế giới thời kỳ hậu Covid-19 là một vấn đề lớn. Mong muốn và ý chí mạnh mẽ giữ gìn một khu vực hòa bình, ổn định, đoàn kết và thống nhất trên cơ sở luật pháp quốc tế, đã và cần tiếp tục trở thành giá trị cốt lõi của Đông Nam Á và Cộng đồng ASEAN.

Chủ đề năm 2020 của ASEAN là “gắn kết và chủ động thích ứng”. Đây cũng chính là tinh thần xuyên suốt, là quyết tâm của tất cả các quốc gia ASEAN. Chủ đề ấy trước hết là sự gắn kết trên tinh thần hiểu biết lẫn nhau, cùng hướng tới mục tiêu chung là hòa bình và phát triển của khu vực.

Còn chủ động thích ứng chính là sự linh hoạt của từng quốc gia, của cả khối. Điều đó cực kỳ đúng đắn và quan trọng trong năm 2020 đầy thách thức này.

Không còn bao lâu nữa nhân loại sẽ chia tay năm 2020, một năm sóng gió khi mà đại dịch Covid-19 hoành hành, khủng hoảng kinh tế toàn diện và sâu sắc nhất kể từ sau Chiến tranh thế giới lần thứ 2 (năm 1945). Trong tình thế đó, sự gắn kết và chủ động thích ứng là vô cùng quan trọng.

Khi một năm đầy gian nan sắp đi qua, nhìn lại, người ta càng thấy rất rõ một điều rằng gắn kết và chủ động thích ứng sẽ đưa đến thành công. Điều đó cũng có nghĩa là nếu không gắn kết, không chủ động thích ứng thì sẽ thất bại.

Chịu chung đại họa Covid-19 với nhân loại, nhưng cho tới thời điểm này ASEAN có thể tự hào là đã hạn chế tới mức thấp nhất rủi ro, không bị dịch bệnh tàn phá.

Người dân ASEAN không phải chịu thảm cảnh lây nhiễm SARS-CoV-2 trên diện rộng, cũng như không có nhiều ca tử vong vì Covid-19. Đó là thành công vô cùng lớn lao của ASEAN khi kết thành một khối, ủng hộ, hỗ trợ nhau trong lúc gian nan để vượt qua khó khăn, thử thách.

Riêng với Việt Nam, chúng ta tự hào đã làm tốt nhất vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2020, một năm đầy khó khăn. Việt Nam là chất keo gắn kết cộng đồng khu vực, nêu cao tinh thần chủ động thích ứng. Hai vế của tinh thần chủ đạo đó như đôi cánh chắc khỏe của đại bàng tung bay trên bầu trời mênh mông, vượt lên giông bão.