Bàn giải pháp nâng cao chất lượng ngành hàng dừa
Tại Việt Nam, cây dừa không chỉ mang lại sinh kế cho hàng triệu hộ dân mà còn là nguồn nguyên liệu chiến lược cho ngành chế biến, xuất khẩu và phát triển kinh tế xanh. Tuy nhiên, ngành này cũng đang đối mặt với nhiều thách thức như: biến đổi khí hậu, sâu bệnh hại, chất lượng giống, tiêu chuẩn sản xuất và yêu cầu truy xuất nguồn gốc từ các thị trường quốc tế.
Ngày 6/11, Trường Đại học Trà Vinh phối hợp cùng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, và Sở Nông nghiệp & Môi trường tỉnh Vĩnh Long, Hiệp Hội Dừa Việt Nam, Báo Nông nghiệp và Môi trường tổ chức Diễn đàn “Truyền thông quản lý sức khỏe cây dừa Việt Nam đáp ứng yêu cầu sản xuất gắn với người tiêu dùng.”
Đây là một sự kiện khoa học có ý nghĩa thiết thực, quy tụ các nhà quản lý, nhà khoa học, doanh nghiệp, hợp tác xã và nông dân trồng dừa – cùng hướng đến mục tiêu phát triển ngành dừa Việt Nam bền vững, hiện đại, an toàn và gắn với nhu cầu của thị trường trong nước và quốc tế.
Phát biểu khai mạc, PGS.TS Nguyễn Minh Hòa - Hiệu trưởng Trường Đại học Trà Vinh cho biết, Việt Nam hiện nằm trong nhóm 10 quốc gia có diện tích và sản lượng dừa lớn nhất thế giới, trong đó vùng ĐBSCL chiếm hơn 80% diện tích trồng dừa cả nước.
Cây dừa không chỉ mang lại sinh kế cho hàng triệu hộ dân mà còn là nguồn nguyên liệu chiến lược cho ngành chế biến, xuất khẩu và phát triển kinh tế xanh. Tuy nhiên, ngành dừa Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức mới: biến đổi khí hậu, sâu bệnh hại, chất lượng giống, tiêu chuẩn sản xuất và yêu cầu truy xuất nguồn gốc từ các thị trường quốc tế.
Theo PGS.TS Nguyễn Minh Hòa, để góp phần giải quyết những vấn đề đặt ra cho ngành dừa, các cơ sở đào tạo và nghiên cứu trong vùng (trong đó có Trường Đại học Trà Vinh) đã và đang tích cực chung tay bằng nhiều hoạt động cụ thể.
“Trường Đại học Trà Vinh luôn coi nghiên cứu, bảo tồn và phát triển cây dừa là một trong những nhiệm vụ chiến lược gắn liền với sự phát triển kinh tế – xã hội của vùng. Trong nhiều năm qua, Trường Đại học Trà Vinh đã triển khai các dự án hợp tác nghiên cứu về chọn tạo giống, phòng trừ sâu bệnh, chế biến sâu và thương mại hóa sản phẩm từ dừa. Xây dựng Đề án Viện Dừa Đồng bằng sông Cửu Long, hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm tri thức, công nghệ và đào tạo nhân lực chất lượng cao cho ngành dừa Việt Nam.
Đồng thời phát triển các chương trình đào tạo, khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo gắn với chuỗi giá trị dừa, giúp sinh viên và cộng đồng địa phương tiếp cận tri thức, ứng dụng công nghệ và phát triển bền vững”, PGS.TS Nguyễn Minh Hòa phát biểu khai mạc.
Sau hơn bốn giờ làm việc, diễn đàn đã nhận được 6 báo cáo tham luận cùng nhiều ý kiến sâu sắc từ các nhà khoa học, doanh nghiệp, hiệp hội, hợp tác xã và người trồng dừa. Các ý kiến tập trung nhiều vào hai lĩnh vực then chốt. Thứ nhất là phát triển giống dừa chất lượng cao, phù hợp cho cả tiêu dùng tươi và chế biến, có năng suất tốt, khả năng thích nghi với biến đổi khí hậu, phục vụ định hướng mở rộng vùng nguyên liệu. Thứ hai là đổi mới công nghệ chế biến, bảo quản và sau thu hoạch, nhằm gia tăng giá trị sâu cho sản phẩm dừa, đáp ứng nhu cầu tiêu thụ trong nước và xuất khẩu.
Kết luận diễn đàn, ông Nguyễn Quý Dương - Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho biết, những tham luận cho thấy ngành dừa vẫn còn rất nhiều dư địa để phát triển. Đặc biệt là trong việc nâng cao giá trị gia tăng, đa dạng hóa sản phẩm và ứng dụng khoa học - công nghệ vào sản xuất. Những chia sẻ và kiến nghị tại diễn đàn đã cung cấp nhiều thông tin quan trọng cho cơ quan quản lý, cơ sở nghiên cứu và truyền thông.
Ông Nguyễn Quý Dương khẳng định, sẽ tiếp thu và đưa các nội dung được thảo luận tại diễn đàn vào kế hoạch làm việc, kể cả những chương trình chuyên sâu hơn, nhằm thúc đẩy phát triển cây dừa Việt Nam.
Tại diễn đàn, Trường Đại học Trà Vinh ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác với Hiệp hội Dừa Việt Nam, Hiệp hội Dừa Bến Tre và Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Bến Tre (Betrimex). Các thỏa thuận này được kỳ vọng sẽ mở ra cơ hội gắn kết giữa nghiên cứu, sản xuất và truyền thông, góp phần hình thành hệ sinh thái hợp tác toàn diện vì tương lai bền vững của cây dừa Việt Nam.
