Băn khoăn học sinh lưu ban

Thời điểm hiện tại, hàng chục phụ huynh có con học tại Trường THCS Linh Đàm (Phường Hoàng Liệt - Hà Nội) đang thấp thỏm chờ kết quả đánh giá lại của con trước khi bước vào năm học mới. Theo chia sẻ của các gia đình, kết thúc năm học 2024 - 2025, nhà trường thông báo các cháu không đủ điều kiện lên lớp 8, nên trong dịp hè đã phải kiểm tra lại các môn học chưa đạt. Tuy nhiên, có những cháu kiểm tra lại vẫn chưa đạt, đã nằm trong danh sách thông báo lưu ban. Hiện chỉ cách năm học mới thời gian ngắn, một số cháu tiếp tục được nhà trường cho kiểm tra lại để có thêm cơ hội lên lớp.

Chuyện học sinh lưu ban lâu nay đã được coi là một khái niệm xưa cũ. Ghi nhận ở nhiều trường phổ thông cho thấy, định mức thi đua của các thầy cô giáo luôn gắn liền với tỉ lệ học sinh được lên lớp; tỉ lệ học sinh học giỏi - tham gia các cuộc thi cấp tỉnh, cấp quốc gia, quốc tế; tỉ lệ học sinh đỗ tốt nghiệp THPT… Chính vì lẽ đó, tình trạng thường thấy tại nhiều mùa tuyển sinh lớp 10 vừa qua tại một số địa phương, trong đó có Hà Nội là việc giáo viên chủ nhiệm vận động học sinh lực học đuối không nên thi vào lớp 10 trường công. Bởi nếu tỉ lệ học sinh trượt lớp 10 nhiều, thành tích của giáo viên, của nhà trường sẽ bị ảnh hưởng. Trong khi, theo quan điểm của phụ huynh, học sinh có quyền được đi học - có quyền được dự thi vào lớp 10 trường công bình đẳng như các bạn để không bị thiệt thòi.

Vấn đề học sinh lưu ban hiện nay cũng có một số quan điểm được đặt ra. Tại các hội nghị giáo dục, một số địa phương cho rằng cần chấp nhận lưu ban để có chất lượng thật.

Nhưng cũng có những quan điểm khác về vấn đề học sinh lưu ban. Bởi so sánh với Chương trình GDPT 2016, thì Chương trình GDPT 2018 đang triển khai có rất nhiều điểm mới. Trong đó sự thay đổi lớn nhất là chuyển từ truyền thụ kiến thức sang tập trung vào phát triển năng lực người học. Thay vì chỉ đơn thuần là truyền đạt thông tin, mục tiêu giáo dục hiện đại là giúp học sinh hình thành và phát triển các kỹ năng, phẩm chất cần thiết để thích ứng và thành công trong cuộc sống. Và đích hướng tới của đổi mới giáo dục là giúp học sinh làm chủ kiến thức phổ thông, biết vận dụng hiệu quả kiến thức, kỹ năng đã học vào đời sống và tự học suốt đời, có định hướng lựa chọn nghề nghiệp phù hợp, biết xây dựng và phát triển hài hoà các mối quan hệ xã hội…

Như vậy, Chương trình GDPT 2018 hướng tới mục tiêu thực học thực nghiệp, hướng tới phân luồng hướng nghiệp học sinh từ rất sớm, để các em có định hướng lựa chọn ngành nghề trong tương lai, tham gia thị trường lao động sớm phù hợp với điều kiện hoàn cảnh. Việc triển khai mô hình dạy nghề 9+ dành cho học sinh hoàn thành chương trình THCS là minh chứng rõ nét nhất cho định hướng này.

Cùng với đó, học sinh học chương trình mới được đánh giá quá trình học tập theo Thông tư 22/2021/TT-BGDĐT (quy định việc đánh giá học sinh THCS, THPT). Thông tư 22 có nhiều điểm mới, tiến bộ, xóa nhiều bất cập của việc đánh giá theo Chương trình cũ 2006. Thông tư cũng qui định về việc học sinh chưa đạt đủ khối lượng kiến thức, chưa đáp ứng được yêu cầu sẽ được đánh giá lại, thi lại các môn chưa đạt trong dịp hè.

Ghi nhận thực tế ở nhiều địa phương, kết thúc học kỳ hoặc năm học, với học sinh chưa đạt môn học nào đó, giáo viên chủ nhiệm sẽ là người có trách nhiệm kết nối với giáo viên bộ môn để chủ động bồi dưỡng kiến thức cho học sinh trong dịp hè, đáp ứng yêu cầu thi lại/ đánh giá lại, giúp các em đủ điều kiện lên lớp.