Có nên phát triển “cà phê đường tàu” thành sản phẩm du lịch?

Phố cà phê đường tàu được du khách quốc tế tìm đến là khu vực đường tàu thuộc tuyến đường sắt Phùng Hưng - Trần Phú - Lê Duẩn nằm trên địa bàn hai quận Hoàn Kiếm và Ba Đình (Hà Nội). Trong đó, “tâm điểm” nằm tại ba phường Cửa Nam, Hàng Bông và Cửa Đông của quận Hoàn Kiếm. Khu vực này được nhiều tờ báo quốc tế đánh giá là điểm đến không thể bỏ lỡ khi tới Hà Nội. Những hộ dân quanh đây tận dụng không gian của gia đình làm nơi kinh doanh đồ uống và ăn vặt. Những quán cà phê nhỏ, gần đường ray, nơi những đoàn tàu lướt qua chỉ trong gang tấc đã tạo nên một sức hút kỳ lạ, thu hút rất đông du khách quốc tế.

Đây không phải lần đầu tiên Sở Du lịch Hà Nội yêu cầu các doanh nghiệp lữ hành không giới thiệu, tổ chức các tour đưa khách đến khu vực hoạt động cà phê đường tàu. Hồi tháng 4/2023, Sở này cũng đã yêu cầu các doanh nghiệp kinh doanh lữ hành, vận chuyển khách du lịch không đưa các khách nước ngoài đến tham quan, chụp ảnh, uống cà phê, giải khát tại khu vực tuyến phố "cà phê đường tàu". Tuy nhiên, những yêu cầu của ngành du lịch Thủ đô và các biện pháp tuyên truyền, nhắc nhở, ngăn chặn của chính quyền địa phương chỉ được một thời gian là “đâu lại vào đấy”.

Sức hút của “phố cà phê đường tàu” dường như thêm nóng lên sau mỗi lần các cơ quan chức năng có “động thái”. Nhiều hướng dẫn viên du lịch kể rằng, họ thường được các đoàn khách quốc tế yêu cầu dẫn tới cà phê đường tàu khi tới Hà Nội. Nhiều nhóm khách đã tự tìm tới khi hướng dẫn viên từ chối.

Sức hút của phố cà phê đường tàu là có thật. Các du khách nước ngoài thích trải nghiệm là có thật. Các mạng xã hội cũng xuất hiện nhiều hình ảnh du khách nước ngoài thích thú với cà phê đường tàu ở Hà Nội. Đó chính là minh chứng rõ ràng nhất cho sức hút không thể phủ nhận của địa điểm này.

Vậy tại sao không tranh thủ điều này để biến cà phê đường tàu thành một sản phẩm du lịch độc đáo của Hà Nội?

Thực tế, phố cà phê đường tàu có tiềm năng lớn để trở thành một điểm du lịch hấp dẫn không chỉ vì sự đặc biệt của nó, mà còn vì các yếu tố văn hóa, lịch sử của Thủ đô. Điều này hoàn toàn có thể tạo ra một sản phẩm du lịch mang tính riêng biệt, vừa mới lạ, vừa gắn liền với các giá trị văn hóa Hà Nội. Tuy nhiên, để làm được điều này, Hà Nội cần phải xem xét một số yếu tố quan trọng như an toàn, cơ sở hạ tầng và sự quản lý chặt chẽ.

Một trong những vấn đề lớn nhất hiện nay đối với phố cà phê đường tàu chính là vấn đề an toàn. Các quán cà phê chỉ cách đường ray vài mét, trong khi đó quy định về khoảng cách an toàn phải là ít nhất 5 mét. Điều này khiến cho việc ngồi uống cà phê và chụp ảnh tại khu vực này trở nên cực kỳ nguy hiểm. Mặc dù các quán cà phê đã cố gắng tự áp dụng các biện pháp như thông báo giờ tàu chạy và nhắc nhở khách du lịch, nhưng vẫn không thể đảm bảo an toàn tuyệt đối. Hơn nữa, không ít quán cà phê hoạt động bất chấp các quy định an toàn, gây lo ngại cho chính quyền và cộng đồng dân cư.

Nếu địa điểm hiện tại không đáp ứng được yêu cầu an toàn, liệu có nên tìm kiếm địa điểm mới để thực hiện sản phẩm du lịch này? Những khu vực có không gian rộng rãi hơn, dễ kiểm soát an toàn hơn có thể là sự lựa chọn tốt. Tuy nhiên, việc chuyển địa điểm sẽ gặp phải nhiều khó khăn, mất đi tính độc đáo mà du khách quốc tế muốn trải nghiệm.

Do vậy, ngành du lịch cần phối hợp với ngành đường sắt và các cơ quan chức năng chặt chẽ hơn để có thể tạo sản phẩm du lịch mới từ phố cà phê đường tàu. Hiện Hà Nội đang có kế hoạch mở rộng không gian Hồ Gươm, phá bỏ tòa nhà “Hàm cá mập” và di dời 11 trụ sở cơ quan bên hồ. Đây là cơ hội tuyệt vời để tạo ra một sản phẩm du lịch kết hợp giữa di sản văn hóa và các tiện ích du lịch hiện đại. Cùng với việc phát triển sản phẩm du lịch này, chính quyền thành phố có thể kết hợp việc cải thiện cơ sở hạ tầng, lắp đặt các hệ thống an toàn như cảnh báo tàu, giảm tốc độ tàu khi đi qua khu vực và tăng cường đội ngũ bảo vệ để đảm bảo sự an toàn cho du khách.

Từ đó, Hà Nội không chỉ có thể phát triển một sản phẩm du lịch độc đáo mà còn mang đến cho du khách một trải nghiệm mới lạ, kết hợp giữa vẻ đẹp cổ kính của thành phố và sự hiện đại của một sản phẩm du lịch an toàn.