Việc tính tiền sử dụng đất dự án bất động sản trên địa bàn TP Hồ Chí Minh bị ngưng trệ, nhiều hồ sơ tính tiền sử dụng đất kéo dài cả năm nay vẫn chưa được giải quyết xong... Trong khi đó, việc đóng xong tiền sử dụng đất là một trong những điều kiện để ra sổ hồng cho cư dân, hệ luỵ chủ đầu tư chậm cấp sổ hồng gây ra tranh chấp, khiếu nại phức tạp.
Thống kê của Hiệp hội Bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh (HoREA) cho biết, đến cuối năm 2020, Sở Tài nguyên Môi trường TP HCM đã cấp 11.114 “sổ hồng” (Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, sử dụng đất ở). Riêng 2 tháng đầu năm 2021, đã cấp 3.265 “sổ hồng” cho khách hàng của các dự án nhà ở thương mại. Tuy vậy, hiện TPHCM vẫn còn đến khoảng 20.000 căn hộ nhà chung cư chưa được cấp sổ hồng, cần phải được tiếp tục khẩn trương xem xét giải quyết.
Việc chậm trễ cấp “sổ hồng” đã dẫ tới nhiều hệ luỵ như khiếu nại, kiện tung gây bất ổn, các doanh nghiệp địa ốc cũng lao đao vì mất uy tín. Tại một dự án nằm trên trục đường Xa lộ Hà Nội (TP Thủ Đức), dự án này được bàn giao từ tháng 4/2018 khách hàng đã thanh toán đến 95% giá trị hợp đồng. Chủ đầu tư cũng đã tiến hành các thủ tục để đề nghị cấp sổ hồng căn hộ, thế nhưng, đến nay dự án vẫn chưa biết khi nào sẽ được cấp “sổ hồng”. Nguyên nhân khiến dự án chưa được cấp “sổ hồng” là bởi tầng hầm có diện tích hơn 9.089 m2, lớn hơn so với phần xây dựng công trình (hơn 5.742 m2).
Có những bất cập về thủ tục kéo theo việc chậm trễ cấp “sổ hồng” cho người dân. Một tập đoàn bất động sản lớn tại Quận 3, TP HCM bị ảnh hưởng nặng nề khi có hơn 10 dự án, tương đương 8.791 căn hộ chưa được cấp “sổ hồng” do hầu hết bị vướng ở khâu xác định tiền sử dụng đất. Một số dự án của tập đoàn này dù thủ tục thẩm định giá đất được triển khai từ cách đây 6 năm (cuối năm 2015), Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM đã 4 lần trình phương án giá đất lên Hội đồng Thẩm định giá đất thành phố, nhưng đến nay vẫn chưa được duyệt thông qua.
Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch HoREA cho rằng, việc chậm trễ thẩm định giá đất, xác định tiền sử dụng đất dẫn đến việc chưa cấp “sổ hồng” cho cư dân đa phần là lỗi xuất phát từ cơ quan có thẩm quyền, không phải do lỗi của doanh nghiệp, nhưng doanh nghiệp lại phải gánh chịu trách nhiệm, thiệt hại nặng nề. Thực tế, doanh nghiệp phải mang tiếng “bội tín” với người dân mua nhà ở và vướng vào các tranh chấp, kiện tụng không đáng có.
Theo Chủ tịch HoREA, để giải quyết kịp thời việc cấp “sổ hồng” dự án nhà ở thương mại, HoREA đã có nhiều văn bản kiến nghị Sở TNMT, UBND TP HCM quan tâm chỉ đạo. Cụ thể, HoREA đề ghị đối với trường hợp chủ đầu tư dự án có sai phạm về đầu tư, xây dựng, kinh doanh, về thế chấp tài sản, nhưng căn hộ mà khách hàng mua vẫn phù hợp với quy hoạch, thiết kế, thì tách riêng phần sai phạm của chủ đầu tư để xử lý theo quy định của pháp luật và đề nghị UBND thành phố xem xét, chỉ đạo “ưu tiên” giải quyết cấp sổ hồng trước cho người mua nhà ở đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ, để đảm bảo quyền lợi của người dân. Đối với trường hợp chủ đầu tư dự án có thể phải thực hiện nghĩa vụ tài chính, nộp tiền sử dụng đất bổ sung (nếu có), thì đây là quan hệ giữa chủ đầu tư dự án với cơ quan nhà nước, không liên quan đến trách nhiệm của người dân mua nhà ở.
HoREA cũng đề nghị với Sở TNMT không thu thêm tiền sử dụng đất đối với phần diện tích đất làm hồ bơi, vườn hoa, lối đi nội bộ, bãi đậu xe nổi… phục vụ trực tiếp cho dự án nhà chung cư và cả cư dân ngoài nhà chung cư. Lý do, Hội đồng Thẩm định giá đất thành phố đã xem xét thẩm định, nên có thể không dẫn đến có phát sinh thêm các khoản thu ngân sách nhà nước đối với phần diện tích đất làm hồ bơi, vườn hoa, lối đi nội bộ, bãi đậu xe nổi…