Cục Báo chí kỷ niệm 20 năm thành lập, nhận Huân chương Lao động hạng Nhì

Tới dự buổi lễ có Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân; Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng; lãnh đạo, nguyên lãnh đạo các Ban, Bộ, ngành, đoàn thể, địa phương, đại diện lãnh đạo các cơ quan thông tấn, báo chí ở trung ương và địa phương; lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Bộ Văn hóa- Thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông qua các thời kỳ…

Những mốc son quan trọng

Phát biểu tại buổi lễ, ông Lưu Đình Phúc – Cục trưởng Cục Báo Chí cho biết, trải qua 78 năm hình thành, 20 năm xây dựng và phát triển, Cục Báo chí đã hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, thực hiện tốt chức năng tham mưu, giúp Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông quản lý nhà nước và thực thi pháp luật trong lĩnh vực báo chí.

Tiền thân của Cục Báo chí ngày nay là Bộ Thông tin và Tuyên truyền, được thành lập ngày 28/8/1945. Ngày 3/5/1946, Nha thông tin Tuyên truyền ra đời, với chức năng “thu thập và truyền bá các tin tức trong nước”, đánh dấu sự ra đời của cơ quan quản lý nhà nước về thông tin báo chí. Ngày 27/11/1946 đổi tên thành Nha Thông tin. Ngày 10/7/1951 sáp nhập Nha Thông tin thuộc Bộ Nội vụ vào Thủ tướng phủ.

Từ năm 1952 đến năm 1977 qua nhiều lần đổi tên, sáp nhập thuộc Bộ Giáo dục, Bộ Văn hoá và Thông tin thì ngày 28/7/1978, Bộ trưởng Bộ Văn hóa và Thông tin ký quyết định số 118/VHTT-QĐ hợp nhất chức năng, nhiệm vụ và tổ chức của Cục Xuất bản và Cục Báo chí.

Ngày 14/6/1981 là Cục Xuất bản và Báo chí thuộc Bộ Văn hóa. Tiếp đó năm 1988 là Vụ Báo chí thuộc Bộ Thông tin. Năm 1990 Vụ Báo chí thuộc Bộ Văn hóa - Thông tin- Thể thao và Du lịch và năm 1992 Vụ Báo chí thuộc Bộ Văn hóa - Thông tin (VH-TT).

Mốc son quan trọng là ngày 16/7/2003, Bộ trưởng Bộ VH-TT Phạm Quang Nghị ký quyết định số 22/2003/QĐ-VHTT thành lập Cục Báo chí. Ngày 28/6/2004, Bộ trưởng Bộ VH-TT Phạm Quang Nghị ký ban hành Quyết định số 44/2004/QĐ-BVHTT quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Báo chí. Ngày 27/7/2007, thành lập Bộ Thông tin và Truyền thông, Cục Báo chí lúc này chính thức thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông.

Vượt qua mọi khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ

Năm 1997, Việt Nam chính thức hòa vào mạng Internet toàn cầu, mở ra một thời kỳ mới cho báo chí, truyền thông nước ta. Báo chí điện tử ra đời đòi hỏi công tác quản lý báo chí phải có sự thay đổi để theo kịp sự phát triển. Giai đoạn này, Vụ Báo chí, Bộ VH-TT, cơ quan quản lý nhà nước về báo chí trên toàn quốc, chỉ có 14 người với phương tiện làm việc và trang thiết bị kỹ thuật lạc hậu, nhưng quản lý 496 cơ quan báo chí; quản lý hệ thống phát thanh, truyền hình toàn quốc, gồm Đài Tiếng nói Việt Nam, 2 Đài phát thanh khu vực, Đài truyền hình Việt Nam, 3 Đài truyền hình khu vực, 61 Đài Phát thanh truyền hình các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, 17 cơ quan báo chí điện tử và các nhà cung cấp thông tin trên mạng Internet; quản lý hoạt động thông tin đối ngoại, thông tin cơ sở. Rác trên không gian mạng khi đó trở thành bài toán rất mới và nan giải, nhất là với đội ngũ quản lý báo chí thời kỳ này còn mỏng và thiếu kiến thức về công nghệ; công tác quản lý còn tồn tại không ít bất cập; đối tượng và phạm vi quản lý ngày càng mở rộng đòi hòi chức năng, nhiệm vụ của cơ quan quản lý báo chí phải được mở rộng; nhân lực, trang thiết bị kỹ thuật phải được tăng cường.

Sau nhiều lần đề xuất,thay đổi và bổ sung, từ năm 2021 đến nay, cơ cấu các phòng thuộc Cục gồm: Văn phòng; Phòng báo chí; Phòng Kinh tế báo chí và hướng dẫn nghiệp vụ: Phòng Thanh tra, pháp chế; đơn vị sự nghiệp có Trung tâm lưu chiểu dữ liệu truyền thông số quốc gia. Riêng năm 2023, Cục có thêm nhiệm vụ về truyền thông chính sách và hỗ trợ chuyển đổi số báo chí.

Theo ông Lưu Đình Phúc, sự ra đời của Cục Báo chí đánh dấu bước trưởng thành về quy mô tổ chức, bộ máy, nhân sự của cơ quan quản lý nhà nước về báo chí, thể hiện tầm nhìn chiến lược của lãnh đạo Bộ VH-TT thời kỳ này. Quá trình 20 năm qua, cơ cấu tổ chức của Cục có chia tách thành nhiều đơn vị khác nhau, nhưng dần được hoàn thiện; phạm vi, đối tượng quản lý, chức năng và nhiệm vụ của Cục được mở rộng hơn, với nhiều trọng trách mới, quan trọng hơn, thể hiện sự tin tưởng, ghi nhận của lãnh đạo Đảng, Nhà nước và thế hệ các lãnh đạo Bộ Thông tin và Truyền thông.

Góp phần làm thay đổi diện mạo báo chí theo hướng chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại

Trong suốt 20 năm xây dựng và trưởng thành, Cục Báo chí đã có nhiều đóng góp quan trọng trong công tác xây dựng thể chế, tạo đột phá cho sự phát triển và quản lý báo chí. Bước sang thời kỳ đổi mới toàn diện ở Việt Nam, hệ thống quan điểm của Đảng lãnh đạo về báo chí ngày càng được hoàn thiện theo phương châm “ phát triển gắn liền với quản lý báo chí”, “Phát triển phải đi đôi với quản lý báo chí.” Từ khi thành lập đến nay, Cục Báo chí đã chủ trì, tham gia xây dựng, ban hành 113 văn bản quy phạm pháp luật và các văn bản khác, gồm: 13 Luật, 23 nghị định, 40 Quyết định, 34 Thông tư, 3 Chiến lược. Điển hình là các văn bản như: Luật Báo chí 2016, Nghị định quy định về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực báo chí, xuất bản; Chiến lược phát triển thông tin quốc gia đến 2025, tầm nhìn 2030; Chiến lược chuyển đổi số báo chí; Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí đến 2025…

20 năm qua, công tác quản lý nhà nước về báo chí đã góp phần quan trọng làm thay đổi diện mạo báo chí theo hướng chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại. Cục Báo chí được giao chủ trì triển khai dự án Đào tạo lại báo chí Việt Nam.

Quá trình phát triển, nhất là từ năm 2019 đến nay, công tác quản lý nhà nước về nội dung thông tin đã góp phần quan trọng tạo sự đồng thuận xã hội, niềm tin xã hội, tạo động lực phát triển kinh tế, xã hội đất nước.Việc tăng cường chấn chỉnh, xử lý sai phạm trong hoạt động báo chí giúp cho báo chí hoạt động đi vào nền nếp, mang tính chuyên nghiệp.

Công tác quản lý báo chí được đổi mới theo hướng tăng cường ứng dụng công nghệ để đo lường, đánh giá xu hướng thông tin, quản lý và điều tiết thông tin báo chí.

Định hướng thông tin nhưng phải thổi vào đó nhiệt huyết để báo chí thực hiện tốt sứ mệnh báo chí cách mạng, phản ánh trung thực dòng chảy chính, nhân lên năng lượng tích cực; tăng cường tuyên truyền bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, các giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc; chủ động, tích cực đấu tranh phản bác thông tin xấu, độc.

Đổi mới công tác tổ chức thông tin cho báo chí; nghiên cứu, đề xuất với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ có chính sách hỗ trợ kinh tế báo chí để báo chí có thêm nguồn lực thực hiện nhiệm vụ chính trị…

Cục trưởng Lưu Đình Phúc khẳng định: “Tự hào về chặng đường 20 năm của một đơn vị non trẻ, nhưng có một quá khứ hào hùng, thế hệ cán bộ Cục Báo chí hôm nay tin tưởng rằng, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước, sự tin tưởng của Nhân dân, với sức mạnh được kết tinh từ truyền thống quý báu của lớp lớp cha anh đi trước, Cục Báo chí đã vượt qua và sẽ vượt qua mọi thách thức, khó khăn, đoàn kết, chung sức, đồng lòng, đổi mới sáng tạo, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình trước Đảng, Nhà nước và Nhân dân”.

Phát biểu giao nhiệm vụ cho Cục Báo chí, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng đánh giá cao những thành tích mà Cục báo chí đã đạt được trong thời gian qua. Trong thời gian tới Cục Báo chí phải có chuyển biến mạnh mẽ thiết thực hơn nữa trong công tác quản lý báo chí về mặt Nhà nước và luôn ý thức được sứ mệnh quốc gia của mình. Phải làm tốt hơn nữa công tác chuyển đổi số báo chí cho phóng viên, cho cơ sở, làm tốt công tác truyền thông chính sách. Cục Báo chí phải đi đầu về công nghệ số...

Ghi nhận những thành tích đã đạt được, tại buổi lễ Cục Báo chí vinh dự được tặng Huân chương Lao động hạng Nhì vì đã có thành tích xuất sắc trong công tác, góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc.