Đảm bảo quyền lợi cho chủ hộ kinh doanh

Liên quan đến vụ việc hơn 4.000 chủ hộ kinh doanh cá thể bị thu BHXH trái luật dẫn đến không được lương hưu, theo ông Đỗ Ngọc Thọ - Trưởng ban Chính sách thực hiện BHXH (BHXH Việt Nam), thời điểm đó, không có quy định nào của pháp luật BHXH cho rằng họ không được đóng bảo hiểm. Hơn nữa, chủ hộ kinh doanh cá thể cũng có mong muốn chính đáng được tham gia mạng lưới an sinh xã hội.

Đối với trường hợp hơn 4.000 chủ hộ kinh doanh cá thể bị đóng BHXH bắt buộc, BHXH Việt Nam đề xuất giải quyết quyền lợi của nhóm đối tượng này bằng cách ghi nhận quá trình đã BHXH bắt buộc. "Nếu một nghị quyết của Chính phủ có thể giúp hơn 4.200 bà con có thêm quyền lợi an sinh xã hội thì rất tốt song trách nhiệm tới đâu vẫn phải xem xét, xử lý" - ông Thọ bày tỏ, đồng thời dẫn chứng từ thực tế đã có tiền lệ, khi thu BHXH với xã đội phó, phó công an xã, người làm việc hợp đồng lao động tại xã phường, khi đó Chính phủ đã ra Nghị quyết 101 cho phép ghi nhận thời gian đóng đó là đóng BHXH bắt buộc.

Thời điểm đó có trên 10.000 người thuộc diện này, do vậy bây giờ có thêm khoảng 4.000 chủ hộ kinh doanh cá thể cũng rất cần một nghị quyết của Chính phủ để xử lý theo hướng đảm bảo chế độ an sinh cho các chủ hộ kinh doanh cá thể.

Trao đổi thêm về vấn đề này tại buổi họp báo chiều 5/6, Tổng giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh cho biết, cơ quan này đã hướng dẫn địa phương làm những gì pháp luật cho phép. Tuy nhiên, dù không có quy định, nhưng BHXH các địa phương vẫn làm.

Cũng theo ông Mạnh, BHXH Việt Nam đã ký văn bản phê bình các giám đốc BHXH thu sai đối với các hộ kinh doanh cá thể từ năm 2003. “Việc phê bình là "cực chẳng đã" do họ chưa hiểu hết, thu theo nguyện vọng của chủ hộ"- ông Mạnh nói.

Về hướng giải quyết, Tổng giám đốc BHXH Việt Nam cho hay, trước mắt cơ quan này vừa đề xuất Quốc hội cho phép giải quyết quyền lợi với chủ hộ kinh doanh đã đóng BHXH bắt buộc; cho phép họ được hưởng các quyền lợi như những người đã đóng BHXH bắt buộc khác. Về dài hạn, BHXH Việt Nam phối hợp với các bộ ngành thống nhất đưa vào dự thảo sửa đổi luật BHXH, quy định mở rộng diện tham gia BHXH bắt buộc với chủ hộ kinh doanh cá thể, quyền lợi người lao động tham gia BHXH, trong đó có chủ hộ kinh doanh sẽ được đảm bảo tốt nhất theo nguyên tắc đóng - hưởng.

Theo ông Lê Đình Quảng - Phó Trưởng Ban Quan hệ lao động, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) lần này mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc cho cả chủ hộ kinh doanh cá thể là quy định rất phù hợp với quan điểm, chủ trương của Đảng, Nhà nước, phù hợp thực tiễn nhu cầu hiện nay trong thực hiện chính sách an sinh xã hội.

Nếu dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) được Quốc hội thông qua lần này, không chỉ hơn 4.000 đối tượng sẽ được tham gia vào mạng lưới an sinh xã hội của Nhà nước mà còn phù hợp với Nghị Quyết 28 của Đảng trong việc khuyến khích, mở rộng các thành phần tham gia chính sách BHXH. Việc chủ hộ kinh doanh cá thể tham gia đóng BHXH về bản chất là tích cực, góp phần tăng thêm diện bao phủ BHXH. Hiện, các quy định có liên quan chưa theo kịp đòi hỏi của thực tiễn nên cần phải sửa đổi, bổ sung quy định pháp lý cho phù hợp.