Đảm bảo tính khả thi khi bảo vệ người tố cáo

Theo đó, tại kỳ họp thứ 3 Quốc hội đã thảo luận, cho ý kiến về Dự án Luật Tố cáo (sửa đổi). Qua thảo luận, các vị ĐBQH đã cho nhiều ý kiến về những nội dung cụ thể và đa số đại biểu đề nghị Dự án Luật này nên được xem xét, thông qua theo quy trình tại 3 kỳ họp.

Ngay sau kỳ họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đề nghị Chính phủ khẩn trương chuẩn bị Dự án Luật theo quy định Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Trên cơ sở đó, Chính phủ đã tiếp thu, giải trình ý kiến ĐBQH trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Theo Tổng Thanh tra Chính phủ Phan Văn Sáu, Luật lần này đã quy định về thẩm quyền giải quyết tố cáo, quyền và nghĩa vụ của người tố cáo, trình tự, thủ tục giải quyết tố cáo, bảo vệ người tố cáo, trách nhiệm phối hợp của cơ quan, tổ chức trong công tác giải quyết tố cáo, điểm dừng trong giải quyết tố cáo, mở rộng chủ thể tố cáo là tổ chức, việc xử lý thông tin, tố cáo hành vi vi phạm pháp luật được phản ánh qua báo chí, quy định nội dung quản lý nhà nước trong giải quyết tố cáo, thực hiện chức năng giám sát của Quốc hội đối với công tác giải quyết tố cáo, khen thưởng, xử lý vi phạm.

“Tại kỳ họp thứ 3, nhiều ý kiến ĐBQH cho rằng quy định về bảo vệ người tố cáo của Dự thảo Luật còn chung chung, mang tính hình thức, chưa có quy định cụ thể về đối tượng được bảo vệ, cơ quan bảo vệ, thời hạn bảo vệ, biện pháp bảo vệ, trình tự thủ tục bảo vệ, kinh phí bảo vệ. Tiếp thu ý kiến của các ĐBQH, Chính phủ thiết kế lại tổng thể Chương VI về bảo vệ người tố cáo, người thân thích của người tố cáo, người cung cấp thông tin trong quá trình giải quyết tố cáo, theo đó Chương VI của Dự thảo Luật gồm 3 mục về quy định chung, trình tự, thủ tục bảo vệ và các biện pháp bảo vệ”- ông Sáu cho hay.

Tuy nhiên, theo đánh giá của Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, quy định của Dự thảo Luật có phạm vi quá rộng, cả về lĩnh vực, biện pháp và đối tượng được bảo vệ, không phù hợp với điều kiện kinh tế-xã hội ở nước ta, không có tính khả thi.

Do đó cần rà soát về các nội dung nêu trên nhằm khắc phục tình trạng quy định chồng chéo, trùng lặp với quy định của pháp luật về dân sự, hình sự, hành chính.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Chính phủ cần tiếp tục nghiên cứu, có đánh giá tác động toàn diện và sâu sắc hơn, có các hoạt động khảo sát thực tế, nghiên cứu kinh nghiệm nước ngoài để có quy định phù hợp hơn về trách nhiệm của cơ quan chủ trì thực hiện và các cơ quan có trách nhiệm phối hợp nhằm bảo đảm tính khả thi của Luật và tạo sự đồng thuận cao.

Bởi vì căn cứ để quyết định áp dụng biện pháp bảo vệ chưa rõ ràng, chưa phù hợp với thực trạng tình trạng tố cáo sai là phổ biến chiếm tỷ lệ khoảng 60% số vụ tố cáo.

Do đó việc quy định trường hợp được bảo vệ và biện pháp được áp dụng cần phải rất chặt chẽ nếu không sẽ bị lạm dụng và mục đích việc bảo vệ người tố cáo không đạt được.

Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cũng cho rằng, một yêu cầu của việc sửa đổi luật là giải quyết được những vấn đề vướng mắc của thực tế của công việc giải quyết tố cáo như thời hiệu, tố cáo mạo danh, nặc danh, vấn đề bảo vệ người tố cáo, điểm dừng hay không có điểm dừng của việc giải quyết tố cáo.

Trong khi đó, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đề nghị, phải cân nhắc hết sức kỹ ý kiến của Ủy ban Pháp luật đối với quy định về bảo vệ người tố cáo. Bởi theo bà Nga, quy định mở rộng nhưng phải khả thi. “Nếu không sẽ dễ bị lạm dụng và không thực hiện được”- bà Nga lưu ý.