Đánh thức di sản nghệ thuật
Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam vừa công bố sản phẩm du lịch văn hóa mới mang tên “Đêm Bảo tàng”, dự kiến chính thức ra mắt vào ngày 31/10, mở đầu cho chuỗi chương trình định kỳ tổ chức vào thứ Sáu cuối cùng mỗi tháng. Đây sẽ là không gian thưởng thức nghệ thuật kết hợp giữa hội họa, âm nhạc và sáng tạo thủ công, nơi di sản nghệ thuật được “đánh thức” trong ánh sáng đêm Hà Nội.
Theo kế hoạch, chuỗi sự kiện này sẽ luân phiên theo mùa với ba chủ đề đầu tiên: “Thu quyến rũ” (31/10), “Chuyện phố mùa đông” (28/11) và “Thương nhớ mười Hai” (26/12). Lịch trình có thể linh hoạt điều chỉnh tùy điều kiện thực tế và được công bố trên các kênh truyền thông của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam (VNFAM).
Khi màn đêm buông xuống, không gian tĩnh lặng thường ngày của bảo tàng trở nên huyền ảo, lôi cuốn. Ánh sáng nghệ thuật được sắp đặt tinh tế làm nổi bật từng tác phẩm, từ những bức tranh sơn mài, sơn dầu cho đến các pho tượng gỗ, gốm quý cùng 9 bảo vật quốc gia tiêu biểu của mỹ thuật Việt Nam. Du khách có thể tự do tham quan các phòng trưng bày với sự hỗ trợ của ứng dụng thuyết minh tự động iMuseum VFA, giúp hiểu sâu hơn về từng hiện vật và câu chuyện văn hóa ẩn sau đó.
Không chỉ dừng lại ở việc chiêm ngưỡng, “Đêm Bảo tàng” mang đến cơ hội trải nghiệm sáng tạo cùng các nghệ sĩ: xem họa sĩ vẽ trực họa, tự tay ký họa trong khuôn viên, tham gia in tranh khắc gỗ hay trang trí đèn lồng giấy dó… những hoạt động gợi nhớ không khí nghệ thuật truyền thống nhưng được thể hiện trong bối cảnh đương đại. Song song đó, chương trình còn có giao lưu nghệ thuật và hòa tấu âm nhạc do Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam thực hiện, mang lại những phút giây thưởng thức nhẹ nhàng, kết nối nghệ thuật thị giác và âm thanh.
“Đêm Bảo tàng” không chỉ là một hoạt động văn hóa, mà còn là bước đi mới trong việc đổi mới mô hình vận hành bảo tàng, hướng đến việc biến nơi lưu giữ di sản thành không gian sống động, gần gũi với cộng đồng. Đưa ra sản phẩm này, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam mong muốn đưa mỹ thuật đến gần công chúng hơn, để người xem không chỉ ngắm nhìn mà còn cảm, hiểu và tham gia vào sáng tạo”.
Việc tổ chức hoạt động ban đêm cũng phù hợp với chủ trương phát triển du lịch đêm của Hà Nội, tạo thêm sản phẩm văn hóa đặc sắc cho du khách và người dân. Mô hình này từng thành công tại nhiều quốc gia như Pháp, Nhật Bản, Hàn Quốc… nơi các bảo tàng mở cửa về đêm trở thành điểm hẹn văn hóa hấp dẫn, góp phần thúc đẩy du lịch và lan tỏa tình yêu nghệ thuật trong xã hội.
Với hơn 20.000 hiện vật và tác phẩm phản ánh lịch sử mỹ thuật dân tộc, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam đang cho thấy tinh thần tiên phong trong hành trình bảo tồn, phát huy giá trị di sản bằng phương thức tiếp cận mới. “Đêm Bảo tàng” vì thế không chỉ đơn thuần là một sản phẩm du lịch, mà là một thông điệp về cách sống cùng nghệ thuật, về nỗ lực thổi sức sống mới vào di sản văn hóa.
TS Nguyễn Anh Minh - Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam cho biết, dự án “Đêm Bảo tàng” được triển khai với mong muốn tạo nên một không gian nghệ thuật mới mẻ về đêm giữa lòng Hà Nội. Ông chia sẻ, Hà Nội hiện chưa có nhiều hoạt động văn hóa diễn ra vào buổi tối, đặc biệt là trong hệ thống bảo tàng. Vì vậy, việc chiêm ngưỡng tranh vào ban đêm tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam sẽ mang lại một trải nghiệm độc đáo, gợi mở cảm xúc và cách cảm thụ khác biệt cho công chúng.
Theo TS Nguyễn Anh Minh, đây là dự án thí điểm nhằm khảo sát phản ứng của khách tham quan, từ đó hoàn thiện mô hình tổ chức lâu dài. Mục tiêu không chỉ là mở rộng hoạt động của bảo tàng mà còn hướng tới xây dựng nơi đây trở thành điểm đến văn hóa về đêm, góp phần thực hiện chiến lược phát triển công nghiệp văn hóa Thủ đô trong thời gian tới.
Nhiều kỳ vọng trong dự án này. Khi ánh đèn thắp lên, giữa nhịp sống hiện đại của Hà Nội, “Đêm Bảo tàng” sẽ như một khoảng lặng đầy cảm xúc, nơi người ta tìm thấy những cảm xúc từ vẻ đẹp hội họa, điêu khắc của những giá trị đã vượt qua thời gian. Cùng với đó là những trải nghiệm độc đáo đang được chờ đón.
